08-21-2006
|
#25
|
dehşet
|
Ahlak bilimi içerisinde incelenen başlıca konular ise şunladır:
· İyi ve kötünün ayırdedilmesi,
· Doğru ve yanlışın belirlenmesi,
· İnsanın yapması gereken ya da insanlardan yapılması beklenen davranış ve eylemlerin tespit edilmesi,
· İnsanların yapmaması gereken ya da insanlardan yapılmaması istenen davranış ve eylemlerin tespit edilmesi,
Ahlak bilimi özetle, ahlak kurallarını ele alan bir disiplindir Ahlak kurallarının temel özelliklerini ise şu şekilde özetlemek mümkündür:
· Ahlak kuralları, belirli bir kişi, grup ya da toplum için geçerli olan değer yargılarıdır Ahlaki kurallar genel geçerliliğe sahip değillerdir Bir başka ifadeyle, neyin doğru, neyin yanlış, neyin iyi ya da kötü olduğu kişiden kişiye, gruptan gruba ve nihayet toplumdan topluma değişebilir Örneğin, bir kişi için doğru olan, diğeri için doğru olmayabilir Özetle, ahlak kuralları subjektif , yani kişiden kişiye değişen değer yargılarını ifade eder
· Ahlak kuralları, belirli bir yerde geçerli olan değer yargılarıdır Herkes için genel geçerliliğe sahip ahlaki kurallar olmadığı gibi her yerde genel geçerliliğe sahip ahlaki kurallar da yoktur Bununla birlikte, bazı davranış ve eylemlerin (örneğin, yalan söyleme, hırsızlık yapma vs ) herkes tarafından ve her yerde kabul edildiğini söylemek mümkündür Burada ifade edilmek istenen tüm ahlak kurallarının her yerde geçerli olmadığıdır
· Ahlak kuralları, belirli bir zamanda geçerli olan değer yargılarıdır Bugün geçerliliği olan bir ahlak kuralı, önemini zamanla kaybedebilir , hatta değersiz olabilir
Ahlak insanlararası ilişkilerde nasıl davranılması (ya da nasıl davranılmaması) gerektiğini gösteren kendiliğinden oluşmuş (spontan) ve hazır bir değer yargıları sistemidir Ahlak kuralları kendiliğinden oluşur, ancak daha sonra “hukuk kuralı” haline dönüşebilir
Bu açıklamalarımız çerçevesinde ahlak kavramını daha bilimsel olarak şu şekilde tanımlamamız mümkündür Ahlak, toplumsal yaşamda, belirli kişi, grup ya da toplum için belirli zamanda ve belirli bir yerde geçerli olan (ya da geçerli olması beklenen) değer yargılarının, örf, adet, norm ve kuralların oluşturduğu bir sistem bütünüdür
Yukarıdaki tanım bazı açılardan eleştirilebilir ve doğru bulunmayabilir Ancak şu kadarını söyleyelim ki, ahlak; “iyi” ve “kötü” yü araştıran alandır
AHLÂK TÜRLERİ
Ahlak insanlararası ilişkilerde uyulması beklenilen kuralları ve yapılması gereken görevleri belirtir Bu bakımdan en başta bir ahlak türü olarak “birey ahlakı”ndan sözetmek gerekir Birey ahlakında toplum üyelerinden beklenilen iyi davranış kalıpları ve toplum içerisinde uyulması beklenilen kurallar önem taşır Doğru sözlülük ve dürüstlük, samimiyet, adil olmak, sabır ve sükunet sahibi olmak, alçak gönüllü olmak, fesat olmamak, kötü alışkanlık (kumar gibi) sahibi olmamak ve daha bir çok karakter birey ahlakını ortaya koyan değer yargılarıdır
Birey ahlakı dışında bir de “aile ahlakı”ndan sözetmek gerekir Aile ahlakı, bir toplumsal kurum olarak aile içerisinde uyulması beklenilen davranış kurallarını ifade eder Aile, hiç şüphesiz toplumun temelidir Dolayısıyla aileyi oluşturan bireylerin aile kurumuna saygı duymaları, ahlaki davranış ve eylemlere önem vermeleri gerekir En başta ailede karı ve kocanın birbirlerine saygılı davranmaları son derece önem taşır Aile içinde şiddete başvurmama, zina yapmama ve saire ilkeler aile ahlakı açısından önem taşır Karı ve kocanın birbirlerine olan davranışları kadar çocuklarına karşı da ahlaki sorumlulukları bulunmaktadır Anne ve babanın, çocuklarının ahlak sahibi bireyler olarak yetiştirilmesinde çok önemli rolleri ve görevleri bulunmaktadır
Birey ve aile dışında tüm toplum üyelerinin değer yargıları, davranış kuralları, örf ve adetleri ise “toplum ahlakı”nı oluşturur Toplum ahlakı (sosyal ahlak), kısaca toplumsal yaşama ilişkin ahlaki kuralarını ifade eder
|
|
|