09-16-2009
|
#2
|
Şengül Şirin
|
İmparatorluğun kuruluşu
İmparatorluğun kuruluşu
Katolik krallar:İspanya’da birliğin sağlanması ve Reconquista Kastilya’daki iç savaşı kazanarak tahta çıkan Kastilya kraliçesi Katolik I İsabel ile Aragon kralı Katolik II Fernando’nun evlenmesiyle iki hanedan birleşmiştir Bu birleşmeye rağmen kral ve kraliçe hakimiyetleri altındaki bölgelerin yönetimlerini bırakmamıştır Tek monarşinin altında merkezi tek bir iktidar ancak yüzyıllar süren bir süreçten sonra gerçekleşecektir
Tarihçi Henry Kamen’in de belirttiği gibi İspanya imparatorluk için kurulmuştu, imparatorluk İspanya için değil! Yeni kral ve kraliçe yeni kurdukları modern monarşilerini hızla geliştireceklerdir Kastilya krallığı Portekizle rekabet içinde olarak ilk denizaşırı toprakları olan Kanarya Adalarını işgal edecektir
Atlantik Okyanusundaki bu adaların alınması süreci III Enrique zamanına kadar uzanmaktadır Azor Adaları, Cabo Verde ve Madeira gibi topraklarda Portekiz egemenliği kurulmuştur 1479 yılındaki Alcaçovas Antlaşmasına göre Kastilya İç Savaşı sona ermiş, Afrika ve ötesindeki tüm topraklar krallıklar arasında pay edilmiştir Kastilya’ya Kanarya Adaları verilmiş, Portekiz ise elindeki yerleri korumuştur Fas da Portekiz’e verilecek, antlaşma 1481 yılında Papa tarafından onaylanacaktır
Granada’nın alınışı 1492
İspanya Yarımadasından müslüman Emevilerin kovuluşu olan Reconquista süreci Granada’nın Katolik krallar tarafından alınmasıyla sonlanacaktır Endülüs Emevilerinin son kalesi olan Granada uzun yıllar boyunca Aragon krallığıyla anlaşmalar, Kastilya krallığına ödenen fidyeler ve Kuzey Afrikadaki müslümanlardan gelen yardımlarla ayakta kalmaya çalışmıştır Muzaffer Katolik krallar egemenliklerini Kuzey Afrika’ya da götürmek isterler Kuzey Afrikaya düzenlenen seferlerle bölgede deniz ticaretinin aksamasına yol açan korsanlığın önünü almaktır Bu şekilde 1497’de Melilla, 1502’de Villa Cisneros, 1505’de Mazalquivir, 1508’de el Peñón de Vélez de la Gomera, 1509’da Oran, 1510’de Cezayir ve 1511’de Trablus alınacaktır I İsabel anılarında Romalıların Nova Hispania olarak adlandırdığı Kuzey Afrika topraklarının ele geçirilmesinin amaçlandığından bahseder
Avrupa’daki siyasi durum
Yeni krallık Aragon hanedanı üzerinde Akdeniz siyasetine de dahil olacak ve Fransız VIII Charles’a karşı Napoli’ye yardım edecektir Napoli kralının ölümünden sonra ise burası Aragon topraklarına dahil edilecektir Aragon hükümdarı olarak II Fernando, Fransa ile Venedik arasındaki çatışmaya müdahil olacak ve İtalya yarımadası siyaseti Fernando’nun dış politikasında önemli yer işgal edecektir
Bu saldırgan dış siyaset sırasındaki savaşlarda Gonzalo Fernández de Córdoba isimli komutan öne çıkacak ve İspanyol ordularına getirdiği devrim niteliğindeki taktiklerle önemli zaferler kazanacaktır Kraliçe İsabel’in ölümünden sonra tek hükümdar olarak kalan Fernando, özellikle dış siyasette daha da saldırganlaşacak ve Aragon’un Fransa’ya karşı İtalya’da etki alanını genişletecek, düşmanı olan Navarra krallığını da 1512’de fethedecektir Kastilya tahtına İsabel’in kızı Juana’nın geçmesi planlanırken, akli dengesinin yetersiz olduğu bahanesiyle Kastilya hanedanına Fernando vekil olarak hükmeder (Tarih kitaplarında Juana’dan kraliçe diye bahsedilse de gerçekte tüm iktidar Fernando’dadır)
Fernando’nun ordusu 1509 yılındaki Agnadello Savaşında Fransa ile beraber Venedik Cumhuriyetine karşı başarılı olacak ve dikkatleri üzerine çekecektir Yalnız bir yıl sonra bu sefer Fransa’ya karşı Katolik Ligine dahil olacak ve iç sorunlar yaşamakta olan Milano şehrini ele geçirecektir Fransa’yı izole etmek için İspanya monarşisini İngiliz, Burgondiya ve Avusturya krallıklarıyla evlilik bağıyla birleştirmeye çalışır Fernando’nun ölümünden sonra Juana’nın da saf dışı bırakılmasıyla Avusturya kralı Carlos (Charles) Avusturya ve Burgondiya tahtına olduğu gibi İspanya tahtının da varisi olacaktır Carlos’un siyaseti impartorluğun geniş kaynaklarının kıta Avrupa siyaset için harcanarak ilerlemeye dayanmaktaydı Kuzey Afrikanın fethini önemsemeyen Carlos’un bu politikası 19 yüzyıla kadar sürüdürülecektir Ağırlık yeni keşfedilen Amerika topraklarındaki fetihlere verilecek, ayrıca İtalyan Yarımadasındaki duruma müdahil olunacaktır
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|