Yalnız Mesajı Göster

Cevap : Tarihte Bugün

Eski 08-31-2009   #175
yesimciwciw
Varsayılan

Cevap : Tarihte Bugün




TARİHTE BUGÜN: 31 AĞUSTOS
Galatasaray Lisesi 31 Ağustos 1868'de kuruldu


Galata Sarayı Humayun Mektebi adıyla kurulan kurum, enderuna (saray mektebi) üst düzeyde eğitimli görevli yetiştirirdi Bu yüzden Mekteb-i Sultani olarak da anılırdı

O yıllarda Enderun, Osmanlı sarayında padişahın günlük yaşamını geçirdiği, sarayın eğitim birimlerinin, kütüphanenin, hazine odasının yer aldığı büyük bahçe içine kurulu bir kompleksti

Burada, başta padişah olmak üzere, saraydaki diğer görevlilerin danışabileceği, birçok alanda bilgi sahibi kişiler hizmet vermekteydi Bu kişilerin eğitimi ise 15 yüzyıl sonundan (1481) 18 yüzyıl (1715) başlarına kadar işlevini sürdüren Galata Sarayı Ocağı'nda veriliyordu

Evliya Çelebi'nin aktardığı üzere; II Beyazıt (1907 - 1907) bir kış günü Galata sırtlarında avlanırken son derece bakımlı büyük bir bahçe içinde köhnemiş küçücük bir kulübe görür Kulübenin sahibi Gül Baba ile tanışan padişah, onu bahçeye gösterdiği özenden dolayı ödüllendirmek ister ve Gül Baba'nın isteği üzerine bu bahçeye bir mektep ve bir darülşifa (hastane) yaptırır

Hikâye her ne kadar bize okulun bir dilek üzerine kurulduğunu söylese de biz biliyoruz ki İstanbul'u alan Fatih Sultan Mehmed, antik kültürün izlerini taşıyan bu şehirde kuracağı devletin payidar olabilmesi, meselâ bir Bizans İmparatorluğu gibi bin yıl yaşayabilmesi için, önceki kültürleri araştırmakta ve sürekli verdiği talimatlarla çevrilen klasik eserleri okumaktaydı İşte bunlardan biri olan Eflatun'un (batıda kullanılan ismiyle Platon; MÖ 427 - 347) "Devlet" adlı eseri, devleti ancak filozofların yönetebileceğini yazmaktadır

Peki Osmanlı'nın yükselmeye başladığı o yıllarda devleti yönetecek filozoflar nasıl yetiştirilecekti? Saray Okulu vardı ancak bu okula gelecek öğrencilerin ilk ve orta öğrenimleri nerede verilecekti? İşte bu düşüncelerin neticesinde, II Bayezid, babası Fatih'in idealindeki okulu "Galata Sarayı Ocağı" adıyla kurarak Osmanlı Saray eğitiminin önemli bir parçasını oluşturmuş oluyordu

1675 yılına gelindiğinde ise, ocaktaki içoğlanlardan yeteneklileri saraya alınırken diğerleri süvari bölüklerine dağıtılır ve kurum on yıllığına tasfiye edilir 1715 yılında yeniden açılan ocak, tekrar acemioğlanların eğitimini üstlenir 1820 yılına dek Osmanlı'nın en önemli kurumlarından biri olan Galata Sarayı Medresesi bu yıldan sonra Tıbbiye ve Askeri Kışla olarak kullanılır

Sonraki yıllarda gün geçtikçe önemi ve işlevi artan kurum, Osmanlı'da Batılılaşma döneminin ve Tanzimat uygulamalarının bir sembolü olur Çünkü bu kez de Osmanlı'da hukuksal, siyasal, ve sosyal alanda gerçekleştirilecek yenilikleri yaşama geçirecek aydın kadrolara ve bu kadroların yetiştirilmesi için, geleneksel eğitimin dışında batılı programları da bünyesinde barındıran bir eğitim kurumuna ihtiyaç vardır

İstanbul'da daha ziyade yabancıların ve gayrimüslim osmanlıların devam ettiği ve Fransızca eğitim yapan Saint Benoît, Notre Dame de Sion gibi okullar vardı ancak bunlar daha ziyade Fransa'nın denetimindedir; amaç, Osmanlı Devleti'nin etkin olacağı batılı bir kurum yaratmaktır Bu amaç doğrultusunda 1 Eylül 1868'de Abdülaziz'in katıldığı bir törenle Mekteb-i Sultani adıyla kurum yeniden faaliyete geçer Dönemin Paris Büyükelçisi Cemil Paşa ile Hariciye Nazırı Fuad Paşa 'nın çabalarıyla kurum Fransa'daki lise eğitimine denk ve aynı kalitede öğrenci yetiştirir Ve bu öğrencilerin arasında katolik, ortodoks ve musevi öğrenciler de vardır

9 - 12 yaşlarında, öğretime başlayabilen bu öğrenciler dil durumlarına göre Fransızca ya da Türkçe hazırlık okumaktadırlar 1908 yılında müdür Tevfik Fikret Bey 'in yaptığı yeniliklerle; ilk, orta ve lise için 3'er yıllık program hazırlanarak eğitim süresini 9 yıla çıkar Ayrıca Farsça, Arapça, İtalyanca, Latince, Rumca, Ermenice ve Almanca dersleri isteğe bağlı olarak seçmeli ders statüsüne getirilirken, piyano ve keman dersleri de programa dahil edilir

1907 yılında kurum, Galatasaray Lisesi adıyla ve Cumhuriyet devrimlerine uygun olarak eğitime başlar Tenefüslerde Fransızca konuşma zorunluluğu kaldırılır ve genel kültür dersleri Türkçe verilmeye başlar 1967 yılında okula kabul edilen kız öğrenciler için Feriye Sarayları hizmete açılır Bir yıl sonra Mektebi Sultani'nin 100 Kuruluş Yılı Kutlamaları nedeniyle dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle liseyi ziyaret eder 1975'de ise kurum, Anadolu Lisesi konumuna getirilir ve eğitim 8 yıl olur

Son olarak, 14 Nisan 1992 yılında Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile 8 Cumhurbaşkanı Turgut Özal arasında imzalanan protokolle ilkokul ve üniversite eğitimini de kapsayan Galatasaray Eğitim Öğretim Kurumu (GEÖK) hayata geçirilir GEÖK, 1994 yılında Galatasaray Üniversitesi'ne dönüşür

1905 yılında Galatasaray Ali Sami Yen Bey ve arkadaşları GalatasaraySpor Kulübü' nü kurmuşlardır Günümüzde ise Anadolu Lisesi kategorisinde eğitim dili Fransızca ve Türkçe olan bir devlet lisesidir

Tarihte bugün ne oldu?

   * 1876 - V Murat tahttan indirildi; yerine kardeşi II Abdülhamit padişah oldu
   * 1890 - Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı
   * 1913 - Ankaragücü Spor Klübü kuruldu
   * 1918 - Vahdettin padişah oldu O gün, Osmanlı tarihindeki son kılıç kuşanma töreni yapılmış oldu
   * 1928 - Bertolt Brecht'in Üç Kuruşluk Opera adlı oyununun ilk gösterimi Berlin'de yapıldı
   * 1930 - Vilayet ve şehremanetinin birleştirilmesine karar verildi Valiler, aynı zamanda belediye başkanı oldu
   * 1966 - Irak ordusu, Irak Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin elindeki Erbil kentini ele geçirdi Irak ordusu, Mesut Barzani liderliğindeki Irak Kürdistan Demokrat Partisi'ni destekliyordu Olay, ABD ile Irak arasındaki gerginliği tırmandırdı
   * 1988 - Sarp Sınır Kapısı açıldı
   * 1988 - Kuzey Irak'tan kaçan Iraklılar, Türk sınırlarından geçmeye başladılar

Kimler geldi

   * 12 - Caligula (ö 41)
   * 1917 - Turgut Sunalp, MDP Başkanı (ö 1999)
   * 1949 - Richard Gere, ABD'li aktör
   * 1949 - H David Politzer, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
   * 1970 - Nikola Gruevski, Makedonya başbakanı

Kimler geçti

   * 1867 - Charles Baudelaire, Fransız şair (d1821)
   * 1963 - Georges Braque, Fransız kübist ressam (d1882)
   * 1971 - Ali Hadi Bara, heykeltıraş (d1906)
   * 1973 - John Ford, Amerikalı film yönetmeni (d1894)
   * 1997 - Prenses Diana, Galler Prensi ve İngiliz Veliahdı Prens Charles'ın eski eşi (d1961)

__________________





Alıntı Yaparak Cevapla