Naima-Osmanlı Tarihçisi

Naima-Osmanlı Tarihçisi

(16551716) En ünlü Osmanlı tarihçilerinden olan Naima'nın asıl adı Mustafa" dır Doğum yeri olan Halep'te öğrenim gördükten sonra 1680'lerin başında İstanbul'a giderek saraya girdi 1695'te Divanı Hümayun kalemine geçince yeteneklerini gösterme olanağı buldu 1700'de Amcazade Hüseyin Paşa sadrazam olunca Naima'yı vakanüvisliğe (resmi tarih yazıcılığı) getirdi Önceki tarihçilerden kendisine devredilen notları özenle inceleyip sözlü ve yazılı kaynaklara başvurarak değerlendirdikten sonra, altı ciltten oluşan ünlü yapıtını kaleme aldı

Naima Tarihi adıyla tanınan bu yapıt 15741655 arasındaki olayları kapsar Daha sonra 16551703 arasını da yazmaya girişti, ama başka görevler verilmesi, 1711'de Gelibolu'ya sürülmesi, 1712'de döndükten sonra eski durumunu koruyamaması ve 1714'te vakanüvislik görevinden alınması gibi nedenler yüzünden bunu gerçekleştiremedi Naima 1715'te defter eminliği göreviyle atandığı Mora'da Patras'da öldü


Naima o güne kadarki Osmanlı tarihçilerinde görülen her yılın önemli olaylarını kronolojik olarak sıralama biçimindeki tarih yazımı anlayışına karşı çıkmış, yapıtında olayların nedenleri, sonuçları, birbirleriyle ilişkileri üzerinde durmuştur Ayrıca olaylarda rol oynayan kişileri de eleştirmekten geri durmamıştır Yapıtının girişinde İbn Haldun'un tarih görüşünü benimsediğini açıklayarak, Osmanlı tarihini bu görüş doğrultusunda yorumlamış, İbn Haldun'un beşinci aşama olarak nitelediği çöküşün ancak akıllı, ileri görüşlü, güçlü devlet adamlarının işbaşına gelmesiyle geciktirilebileceğini savunmuştur (bak İbn Haldun)

__________________