Konu
:
Edebiyat Sözlüğü
Yalnız Mesajı Göster
08-21-2006
#
21
dehşet
VECİZE
Söyleyeni belli, kısa, anlamlı söz
Özdeyiş diye de bilinir
Bireysem ya da toplumsal bir ilke, bir görüş, bir kanıyı en kısa yoldan anlatır
Yaşam deneyimine ve gözleme dayanır
Vecizeler bağımsız yazıldığı gibi, bir eserin içinde dağınık da bulunabilir
İslam büyüklerinin bu tür sözlerine kelam-ı-kibar denir
Vecize önce eski Yunan edebiyatında yazılmıştır
Klasizm edebiyatı döneminde, Larochefoacauld’ın Maximes (Vecizeler) adlı eseriyle Avrupa’ya gelmiştir
VEZN-İ ÂHAR
Halk şiiri nazım şekli
Aruzun müstef’ilâtün müstef’ilâtün müstef’ilâtün müstef’ilâtün kalıbıyla murabba şeklinde yazılır
Her mısra bir müstef’ilâtün cüzüne sığacak şekilde dört kelime veya kelime grubuna bölünür
Birinci mısranın 2
Cüzü ikinci mısranın başına, ikinci mısranın 2
Cüzü üçüncü mısranın başına, üçüncü mısranın 2
Cüzü dördüncü mısranın başına getirilir ve bu cüzlerden sonra gelen cüzler birbirlerini izler
Örnek:
Ey vaslı cennet/kıl câna minnet/vay, serv-ı kamet/cân içre cansın
Kıl câna minnet/vay serv-ı kamet/cân içre cansın/nev-res fidansın
Vay serv-kamet/cân içre cansın/nev-res fidansın/suh-ı cihansın
Cân içre cansın/nev-res gidansın/şûh-ı cihansın/gözden nihansın
Tokatlı Nurî
dehşet