08-20-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Likya-Lykia-Antalya'nın Batısında Antik Bölge
Likya-Lykia-Antalya'nın Batısında Antik Bölge
Anadolu'nun güneybatısında, Aksu ile Dalaman Çayı arasındaki bölgeye ilkçağlarda verilen addır Bugünkü Muğla ilinin doğu bölümleri ile Antalya ilinin batı bölümlerini kapsayan Likya'nın kuzeybatısında Karya, kuzeyinde Frigya, kuzeydoğusunda Pisidya ve Pamfilya bulunuyordu Likya'da ilk yerleşmeler İÖ 30 yüzyılın başlarında gerçekleşti İÖ 20 yüzyılda bölgede Likyalılar'ın ataları olduğu sanılan Lukalar yaşamaktaydı Lukalar İÖ 1412 yüzyıllar arasında Doğu Akdeniz'de korsanlıklarıyla ün saldılar Kıbrıs kralı, Mısır Firavunu Ahenaton'a yazdığı bir mektupta, her yıl adada bir kenti ele geçiren bu korsan kavimden yakınıyordu
Herodot'a göre Likyalılar, Girit kökenliydiler Homeros ise İlyada'da Likyalılar'ın Truvalılar'ın yanında savaştığından söz eder (bak İLYADA) Hitit Devleti'nin Arzava'yı ele geçirmesinden sonra Likyalılar bu devletin yanında yer aldılar ve Kadeş Savaşı'na Hititler'in yandaşı olarak katıldılar (bak HİTİTLER) Hitit Devleti'nin yıkılmasından sonra Likya kent devletleri küçük birer güç olarak varlıklarını korudu İÖ 7 yüzyılın ilk yarısında bölgedeki kentler dış saldırılara karşı birleşerek bir cumhuriyet yönetimi oluşturdu 23 kentin delegelerinin bir araya geldiği "Likya Birliği" Likyalılar'ı yönetmeye başladı Frigya ve Lidya bölgenin kentlerini egemenlikleri altına alamadılar
Ama İÖ 6 yüzyılın ortalarında Anadolu'yu işgal eden Persler, Likya topraklarını da ele geçirdiler Persler döneminde Likya Sarftaki satraplığa bağlı bir krallıkla yönetiliyor ve özel askeri gücüyle donanması bulunuyordu Pers Hükümdarı Kserkses'in Yunanistan'ı ele geçirmek için çıktığı seferde donanmasına Likyalılar 50 gemiyle katılmışlardı Likyalılar İÖ 5 yüzyılın ortalarında Persler'e karşı oluşturulan Delos Birliği'ne katıldılar İÖ 4 yüzyılın ortalarında bölgedeki kentler bir kez daha birlik oluşturmaya çalıştı İÖ 362'de Persler'e karşı gerçekleştirilen ayaklanmaya katılan Likyalılar ayaklanma bastırıldıktan sonra Karyalı Mausolos'un yönetimine verildiler
Bölge İÖ 334'te Büyük İskender tarafından alındı Ölümünden sonra generallerince kurulmuş olan devletler arasında birkaç kez el değiştiren Likya İÖ 190'da Romalılar tarafından Rodos'a bırakıldı İÖ 167'de tam anlamıyla birliğin sağlandığı Likya, Romalılar'ın ayrıcalık tanımasıyla özgürlüğüne kavuştu İÖ 1 yüzyılın ortalarında Likya'nın Olympos (Çıralı) ve Phaselis (Tekirova) kentlerinde üslenen korsanlar bölgeyi yağmaladılar Başlangıçta buralarda yürütülen köle ticareti Romalılar'ın giderek artan köle gereksinmelerini karşıladığı için korsanlık serbest bırakılmıştı Ama zamanla korsanların Romalılar'a zarar vermeye başlaması Roma İmparatorluğu'nun Kilikya eyaletini kurarak bölgeyi buraya bağlamasına yol açtı Daha sonra Likya tek başına eyalet oldu İÖ 43'ten sonraki yıllarda Likya gelişip zenginleşti Savaşsız geçen bu yıllar yöredeki kentlerin zenginleşmesini sağladı
Likyalılar'ın yörelerinde yetişen servi ve sedir ağaçlarından yararlanarak yaptıkları teknelerde kullandıkları ağaç katranı ve uyguladıkları "çivisiz geçme" yönteminden bugün de tekne yapımında yararlanılmaktadır Ayrıca Likyalılar'ın mezar yapımı yöntemleri tahıl ambarlarının yapımında sürmekte; ahşap çatkı ve yapım yöntemlerinden izlere de rastlanmaktadır
Likya'da 60'a yakın kent kurulmuştu Bunlardan Olympos kentinin 7 km batısındaki Yanartaş Tepesi'nde tarihöncesinden beri hiç sönmeyen alev Yunan mitolojisine göre olimpiyat meşalesinin yakıldığı yerdi
Antalya ve Muğla illerini ayıran Eşen Çayı'nın kenarındaki Ksantos (Kınık), Likya' nın başkenti sayılır Likya'nın en zengin kenti olan Ksantos'taki birçok yapıt bugün İngiltere'de British Museum'dadır Likya kentlerinden Myra (Demre) ise ortaçağa kadar bir Hıristiyanlık merkezi olmuştur Noel Baba geleneğinin yaratıcısı Aya Nikola burada yaşamış, metropollük yaptığı bu kentte ölmüştür Noel Baba geleneği Aya Nikola'nın her yıl 26 Aralık'ta üç yoksul kız kardeşe birer kese altın vermesini ölümünden sonra varlıklı kişilerin sürdürmesiyle doğmuştur
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|