Cevap : Yaşanmış Hikayeler

Kayseri Yüzyıllardır bakir duyguları asla gün yüzü görmemiş , Erciyes adlı bir gelinin eteklerinde dinlenen yorgun bir Selçuklu
Ya bir gün bu allı gelini , bu pullu gelini al basarsa ?
Ya bir gün uyanırsa derin uykulardan ?
Ya bir gün patlarsa ?
Kıpkızıl lavlar altında kalırsa koca kent?
Kıpkızıl lavlar , bu şehrin geniş caddelerini sular seller gibi basarsa ? Kıyametler koparsa zümrüt rengi vadilerde Cehennemler kudurursa hacer ormanlarında ?
Hiç dert değil Hiç felaket değilHiç musibet değil
En büyük tufan şemşamerEn büyük zelzele şemşamerTut ki küçük kıyametTut ki belaların belası Tam bir püsküllü bela
Şimdi yasakTarih bilmem neBelediye meclisinin aldığı bir kararla şemşamerin özellikle el arabalarında satılması , açık yerlerde tüketilmesi yasak
Yamyam bekir , işte bu yasağı çiğniyordu kenar mahallenin birinde ve dibi çıkmaz , dar bir sokağın içindeki , toprak damlı evinin avlusunda
Gazete kağıtlarından yaptığı , biraz küçük , biraz büyük külahların içini doldurup, ağzını kapatırken burnundan soluyordu adeta ;
“Sana mı düştü şemşameri yasaklamak ? Kime ne zararı var bunun ? Sen biliyor musun kaç kişi ekmek yiyor bunun sırtından ? Yerleri kirletiyormuşCaddeler , sokaklar , çarşılar çöplüğe dönüyormuşKirletirse kirletsin Dönerse dönsünÇöpçülerin yok mu senin ? işleri güçleri ne ? temizlesinler sabahtan akşama kadarBoşuna mı para veriyorsun sen onlara ? “
Onunla aynı işi yapmaya çalışan Fadime öfkeli bir sesle ; “ He ya ! Başka işin gücün yok mu senin
de başkasının ekmeğiyle oynayıp duruyorsun ? Oy zamanı gelince tilkiler gibi dört dönüyorsun etrafta “ dedi Yamyam , ağzındaki sigaranın külünü dökmeden mırıldandı ; “ Kız bunlar seçilene kadar “ dedi “ Seçildiler mi her bir şeyi unutur bu dürzüler “
Bakışları bir ara Fadime’nin çarpuk çurpuk yaptığı külahlara takıldı
- Kız nasıl yapıyorsun öyle ?
- Daha nasıl yapacağım ? Yapıyorum işte
- Kız öyle külah mı yapılır salakBak böyle yapacaksın , böyleBenim yaptığım gibi tamam mı ?
Fadime kızdı bu söze “ Aman ne bileyim ben külah mülah yapmasınıBeğenmiyorsan al kendin yap” Yamyam ters ters baktı karısına ; “ Şimdi elimin tersiyle çarparsam görün külahı mülahı Beni dellendirme zaten canım burnumda “ dedi Fadime ses çıkarmadı Bilirdi Yamyam Bekir’in huyunu “ Çarparım “ dedi mi çarpardı bu uğursuz
“ Şemşameri çok fazla koyuyorsun külahlaraSenin babanın şemşamer tarlası mı var ? Bunlar yirmibeşlikler için Az koy azBir şinik şemşamer kaç para haberin var mı senin ? “
Yirmi senelik kocaBir kızdı mı kıran, döken bir aksi bir herifÖyle her kadın çekmez kahrını bununYeri geldiginde it olacaksın , yeri geldiğinde adam Bir vurdu mu anında yapıştırır yereEli de bir ağır ki imansızın Ne olacak masa başında kalem efendisi değil ya ! Ne bilsin hanım kymetini
Eh ! ara sıra dayak da yese , kötek de yese Yamyam Bekir helalıGülünü seven dikenine katlanırBaşka türlü nasıl geçim olacak sonra ? Aç , açık bıraktı mı seni ? Yook ! Allah var taşır getirir eveNamusuna bir zarar getirdi mi ? Yook ! Sümme haşa ! Eh ! o zaman sen de azıcık katlanacaksın Azıcık çeneni tutacaksın Er kişi böyle olurHerkesin başında
- Seni imansız seni Seni Allahtan korkmaz , kulundan utanmaz seniSen ne anlarsın aç adamın
halindenMillet aç mı tok mu ne bilirsin sen Kendi bebelerinin bir eli yağda , bir eli baldaKuş sütüyle besliyorsun avradını uşağını
- Elleri kırılsın inşallah !
- Yedikleri boğazında , yemedikleri yanında
- Boğazlarına dursun inşallah !
- Bir giydiğini bir daha giymez bunlarSanki milletvekili avradıFakir fukaranın halinden ne anlar
bunlarMillet açlığından geberse kulakları bile duymayacak dürzülerin
- Kulaklarına kurşun akar inşallah
- Ulan şemşamer bizim nimetimizBu eve ekmek giriyorsa şemşamerin sayesinde giriyor
- Şemşamer kadar başına taş düşsün inşallah
Yamyam Bekir kaldırıp başını Fadimeye baktı ve için için gülmeye başladı ;
- Kız deli ! Şemşamer kadar taş düşse ne yapar adama ? Söyleyeceksen iyi bir şey söyle bari
- Aman ben sinirimden ne dediğimi biliyor muyum ki
Epey külah yapmıştı FadimeYamyam Bekir de onların içini şemşamerle ya da nam ı diğer ay
çiçeği ile doldurmuştuYirmibeşlikler ayrı , ellilikler ayrı , yüzlükler ayrı
El arabasının altındaki zulaya özenle yerleştirirken konuştu Fadime;
- Yanlışlık manlışlık yapıp da yirmibeşliğin yerine ellilik verme ha !
- Delimiyim kız ben ? Niye vereyim ki ?
- Olur ya ! üstünü iyice ört de çarşı ağaları görmesin
- Görmezler ,görmezlerMerak etme
- Gözleri kör olsun inşallah !
- Olsun kız FadimeOlsun ki şemşamer külahlarını görmesinler
Yamyam Bekir , el arabasının üstünde bulunan , adet yerini bulsun cinsinden konulmuş fındık , fıstık ,kabak çekirdeği , leblebi ,gibi kuru yemişleri şöyle gelişi güzel düzenledikten sonra fadimeye ; “ Fadime, belli oluyor mu kız şemşamer külahları “ diye sorduFadime biraz geriye çekilerek , el arabasının sağından baktı , solundan baktı , önünden , arkasından derken , “ yok “ dedi “ Hiçbir şey görünmüyor Çuvalı kaldırmazsan hiç bir şey görmezler “
Yamyam Bekir , terazinin gözlerinin bir güzel temizledikten sonra baktı karısına ;
- Fadime ! Kız iyi de ne deyip satacağım ben şemşameri ? Millet ne bilsin çuvalın altındakini ?
- He ya ! Doğru valla Ne desek bilmem ki
Yamyam , düşündü , taşındı , kaşındı bir şey bulamadı “ Ay çiçeği var desem elalem güler
banaHem çarşı ağaları da hemen anlar “ dedi Fadime ucuzluktan alınmış eşarbını düzeltirken konuştu ; “ Valla Bekir benim de aklıma bir şey gelmiyor “ dedi Diğeri güldü bu söze El arabasının sağını solunu bilmem kaçıncı defa daha kontrol ederken “ Zaten gelirse şaşardım kız Kadın kısmının aklı neye erer ki zaten “ dedi
- Allah canını almaya emi Senin aklın neye erer ? Niye okuyup ta masa başında memur olamadın
da şemşamer satıyorsun ?
- Şimdi elimin tersiyle çarparsam
- “ İyisi var “ de” İyisi var, iyisi var “ O zaman herkes anlar
- Aferim kız Fadime Ara sıra kafan çalışıyor ha ! Tamam böyle söyleyeyim
- Benim kafam her zaman iyi çalışır ya ! sen vura vura kafa mı koydun bende
Yamyam Bekir güldü bu sözeKarısının yüzüne bakmadan ve ağzında dibi kalmış sigarayı atmadan yarım ağızla cevap verdi Fadimeye ;
- Hadi ordan kör Seyit’in , pasaklı kızıBen olmasam kim alırdı seni acaba ?
- Sen kimin oğlusun ki ? Otur da kendine bak Beni dul kadın gibi getirdiğini unuttum mu sandın ?
- Gözüne dizine dursun kız Fadime Ne çabuk unuttun sana taktığımız altın bilezikleri
- Doğru Bir tek bir taneHadi , hadi Çok konuşma da Bismillah de , git işineAllah büyük
Yamyam , Fadimeye ters ters bakarken , bir yandan da bu dibi çıkmaz sokağın bozuk parke taşları üstünde el arabasını itelemeye çalışıyorduAra sıra çaktırmadan , zuladaki çuvala bakıyordu Doğrusu iyi gizlemişti şemşamer paketleriniKimse farkedemezdi
Çarşıya çıktığında onu tanıyan birkaç esnaf , dükkanlarının önünden seslendi ;
- Bekir AğaHadi iyisin , iyisin geneBakıyorum da fındık , fıstık satıyorsun gayrı
- Bekir Ağa sen de mi sosyete işine döndün ?
- Hah ! şöyle arkadaş Şemşamer yasağı yaramış sana
- İlle de şemşamer , ille de şemşamer
Bekir ağa el arabasını durdurduManalı gözlerle kendisine laf atanlara döndü ; “ İyisi var , iyisi var “ dediDiğerleri pek bir şey anlamadılar bu sözden Bekir Ağa , sağına , soluna şöyle bir göz attıktan sonra yeniden ; “ İyisi var iyisi “ dedi “ Anlarsınız ya ! zulada “ Uyanık bir ayakkabıcı çaktı manzaradanEl arabasının yanına yaklaştı ve usulca ; Essah mı söylüyorsun Bekir Ağa Hani nerde ? “ diye sorduYamyam , adamın duyacağı bir sesle konuştu ; “ Dinime imanıma Anladın değil mi ? “ dediAdam bir süre baktı Yamyam Bekir’e Kurnazca gülümsedi “ Çuvalın altında mı “ dedi Yamyam, evet anlamında hafif bir baş işareti yaptıSonra, “ Benim adım Yamyam Yaş tahtaya ayak basar mıyım ben ? Kaç paralık istiyorsan sen onu söyle Yirmibeşlik var , ellilik var , yüzlük var “ dedi Ayakkabacı esnafı bıyık altından gülerken konuştu “ Helal sana Bekir AğaGene yapmışsın yapacağınıYüzlük ver yüzlük Ulan yasak çıktı çıkalı hasret kaldık bu merete “ dedi Yamyam , çevreye yeniden göz gezdirdikten sonra çuvalın içindeki zuladan iki yüzlük paket çıkardı
- Çaktırmadan cebine koy
- Tamam tamam
- Allahını , kitabını seversen hiç kimseye bir şey söylemeBu benim ekmek kapımSöyle şunlara da
hepsi birden dolmasınlar arabanın başınaNe olur ne olmaz Elleriyle işaret etsinler yeter Ben getiririm onlaraÇarşı Ağaları kuş uçurtmuyor bu günlerde
Adam , Yamyam Bekire ; “ Merak etme “ dedi Daha sonra diğer çarşı esnafına durumu anlattığında sokağın içinde bir kahkaha tufanı koptu ;
“ İyisi var iyisiİyisi var , iyisi “
Şifre buParola buBunu bilen ya da anlayan yaşadıOna bütün zula kapıları açıkDeğilse babası mezardan kalkıp gelse bile zırnık yok
Niye ? niyesi var mı ? işin ucunda para cezası var , malını kaptırmak var , belki hapis cezası bile varAllah muhafaza , çarşı ağaları bir görsün , Yamyam Bekir’in ocağının sönmesi demek olur bu
Yamyam Bekir , başka bir sokağa düştüğü zaman , yine bildik , tanıdık ,ayakkabıcı , tuhafiyeci , elbiseci gibi esnaflara gidiyor, onlara sır verir gibi zulada iyisinin olduğunu söylüyor , hatta el arabasının başına gelip dikkat çekmesinler diye şemşamer paketlerini kendisi götürüyordu
Bazen yirmibeşlik
Bazen ellilik
Çoğu zaman da yüzlük şemşamer paketleri ya da Fadimenin kınalı , küt parmaklarıyla , bilmem hangi seneden kalmış gazete kağıtlarından yaptığı , yamru yumru külahlar
İşin garibi o zamana kadar el arabasının üstüne özenle yerleştirilmiş , ne tuzlu , tuzsuz fıstık içine , ne çifte kavrulmuş leblebiye , ne açıkta satılması yasak olan kuru üzüm çeşitlerine , ne de pahalı fındık içine alıcı çıkmıştıTerazi hala mesaiye başlamamıştı
Varsa yoksa çıt , çıt ,çıt , tuuu
Eğer belediye meclisinin meret diye yasakladığı şemşamer olmasın , durumu kötüydü Yamyam’ınİşin bir başka iyi tarafı bu çevrede , hatta başka yerlerde de hiç kimse açıktan şemşamer satamıyorduMeslek sahiplerini işten el çekmişler , ya da sadece kabuklu fistık satıyorlardı
Arz talep meselesi mi desek Uyuşturucu bağımlılığı gibi bir şey mi desekİnce hastalık mı desekÖyle ya millet zorla kabak çekirdeği yiyecek değil ya !
Erciyes’deki kar’ın azalıp azalmadığına bakarak kırık leblebi mi yenir ?
Şimdi çarşılar , pazarlar , caddeler , sokaklar pırıl pırılmışBana ne ! Ben cebime giren çıkan paraya bakarım Hem millet şemşamer diyor , başka bir şey demiyor
İlle de şemşamerVarsa da yoksa da şemşamer
Tuzlu şemşamer , tuzsuz şemşamer , kavruk şemşamer
Deve dişi , kaldırım taşı , var mı bunun arkadaşı ?
Çıt , çıt , çıt Tuuu!
İşler iyiye gidiyorduMemnundu Yamyam “ Hay aklınla yaşa kız Fadime Cahil mahilsin ya iyi buldun bu lafı” diye geçirdi içindenEğer kendi bu sözün ne anlama geldiğini açıklamasa kimsenin anlayacağı yoktu
“ İyisi var iyisiİyisi var iyisi “
Çarşı olur da ağaları olmaz mı ? Yanına destur çekilerek ancak varılabilen , ağzından çıkan her kelimenin kanun yerine geçtiği , süslü püslü , lacivert elbiseler içindeki ağalar
Köy ağalarının cürmü ne ki ?
Kara kış’ta gezen kurt sürüleri gibi kol geziyorlardı çarşı , pazarYamyam’ın bu gizemli arabasına şöyle yandan çarklı bir nazar ettilerBekir Ağanın alışkanlıktan olacak kalbi bir an yerinden fırlayacak gibi olduysa da çabuk topladı kendini ve bu yürüdükleri yerleri Zaloğlu Rüstem gibi titreten kırmızı yanaklı , sinek kaydı traşlı , burunları şu anda Erciyes’te gezen adamlara pis pis sırıttı
Kim ne diyebilir ? Fındık , fıstık bilmem ne
Var mı o memnu şey ?
Sonunda bir köşebaşında demir attıDükkan önünde olmadığı için esnafla belaya kalmazdıZaten çarşı esnafı tarafından , bilinen biri olmasından , hatta sevilen biri olmasından dolayı ses çıkarmazlardı “ fakir adam Sebeplensin Sevaptır “ diye düşünürlerdi
Eski , yırtık bir naylon tabureyi el arabasının altından bir yerden bulup çıkardı ve üstüne oturduBir avuç leblebi aldıÇatur , çutur sesler gelmeye başladı ağzındanAzı dişlerin görevini ön dişler yapmaya çalışıyordu Öyle ya azı dişler de , bilmem ne dişler de çoktan Yamyam’ın ağzını terk etmişlerdiYoksulluğun gözü kör olsunPara mı var ki gidenin yerine yenisi gelsinFadime’nin sesi çınladı kulaklarında bir an ;
- Bekir !
- Hıı !
- Sana bir şey diyeceğim Amma kızmayacaksın tamam mı ?
- Tamam tamam Söyle ne diyeceksen
- Şu dişlerimi yaptırsak diyorum Bebelerim ölsün ki yemek yiyemiyorum Bekir
- Hele bir bakalım da
- Amma şu öndeki dişlerimi porsonol mu personal mı her neyse işte ondan yaptıracaksın tamam mı
- Senin şimdi anana da , avradına , da dişine deTövbe , tövbe Ulan daha adını bile
söyleyemiyorsunArtiz mi olacaksın lan sen bu yaştan sonra ?
Yamyam güldü kendi kendineO sırada tiril tiril ütülü pantolonu , şık çeketi , kıravatı ve kaşlarının üstüne inmiş o kasketi ve apoletleriyle kibar adı zabıta memuru olan bir çarşı ağası geçti yanındanYamyam sakindiSonra birden geri döndü bu hükümet adamı
- Selamünaleyküm Hayırlı işler
- Aleykümselam Sağol ağam Buyur Emret
Yamyam Bekir , bu kısa boylu , tıknaz adamı tanırdıAksi mi aksi olduğunu bilir , onunla ters düşmemek için ne yapacağını şaşırırdı” Nuh der peygamber demez “ bir adamResmi elbiseyi giydi mi engin dağları kendisinin yarattığını zanneden bir vazife düşkünü Ne babasına torpil geçer , ne kaynatasınaDerler ki mahalle çeşmesinde çamaşır yıkayan yaşlı bir kadın bile bunun korkusundan , doktor çıkmış oğluna şöyle bir sitemde bulunmuş;
“ Yavruuum ! ha ne vardı az daha okusaydın da bir çarşıağası çıksaydın kuzum Ha ! ne vardı “
Çarşı ağası kabak çekideklerinden bir tane alarak kalite kontrol testi yaptı;
- İyisi var mı efendi ağa ? iyisi ?
Haydaaaa! Bu nasıl iş ? Yamyam Bekir şaşırdı bir an Yanlış duyduğunu sandı ;
- Buyur ağam ? Af buyur anlamadım da !
- İyisi var mı diyorum iyisi ?
Yamyam iyice aptallaştıYanlış duymuyordu Bu cehennem zebanisi hükümet adamı “iyisi” ni istiyorduSormakla sormamak arası tereddüt ettiÇarşı ağası ikinci kabak çekirdeğini dişleri arasına götürürken , Yamyam kekeleyerek , kıpkırmızı bir yüzle sordu ;
- İyisini mi istedin ağam Yanlış duymadım değil mi ?
- Ne demek ? tabii ki iyisini istiyorumKulağın sağır mı senin Kötüye niye para vereyim ben ?
- Ağam af buyur da essahtan mı iyisini istiyorsun ?
- Bana bak efendi Beni kötü konuşturma Daha nasıl anlatacağım sana İyisi varsa var de Yoksa
yok deEğleniyor musun sen benimle ?
- Estağfirullah ağam O nasıl söz Haddimize mi düşmüş Var iyisi var da !
- Eee! Ne kıvranıp duruyorsun ? Varsa verÇifte kavrulmuş olsunTuzlusundanKülahın içine koyda
cebim batmasın Bağırsak şeritlerine iyi geliyormuş
Yamyam Bekir , ağır ağır el arabasının altına eğilirken kuşkulu gözlerle bu ağaların ağasına bakıyor , adamın yüz ifadesinden bir şeyler çıkarmaya çalışıyordu
Çekine çekine sordu ;
- Kızmak yok amma tamam mı ? Alıp karakola götürmek de yok
- Yahu kafayı mı yedin sen ? Niye kızayım? Niye karakola götüreyim seni?
- Amma para mara almam bilmiş olBenim hediyem olsun ağama
Çarşı ağası bir süre kuşkulu gözlerle baktı Yamyam Bekir’e;
- Niye sadaka mı veriyorsun ?
- Tövbe ağam Allah seni inandırsın içimden öyle geldi de
- Olmaz Parası ile vereceksen ver Yoksa gider başkasından alırım iyisiniHer tarafta satılıyor
Bekir Ağa adamın kızdığını anlamıştı Onu daha fazla öfkelendirmemek , gazabını üstüne çekmemek için yapmacık bir tavırla sırıttı adamın yüzüne;
- Tamam ağam Kızma Emrin başım üstüne Zaten benden başka da satan yok be çevredeAmma
şaşırmadım desem yalan olur valla
Eğildi arabanın altındaki zula yerinden iki paket çıkartarak uzattı çarşıları ağasına ;
- BuyurBir külah da benden olsun yeğenlerime
Adam , Bekirin uzattığı paketleri aldı Aldı ama yüzünde şakın bir ifade belirdi;
- Ne bu ?
- İyisi ağam Sen iyisini istemedin mi ? Böyle senin gibi eş dost için ayırdığımdan çıkarıp verdim
Çarşı ağası iyice şaşırmıştı Bir elindekilere , bir Yamyam Bekire bakıp duruyordu ;
- İyi de daha tartmadın ki Hem sana kaç gram istediği mi bile söylemedim ben
Yamyam yine o yapmacık sırıtmasıyla baktı adamaSaygıda kusur etmemek için el pençe divan duruyor , sesini yumuşatmaya çalışıyor , adeta adamın gözlerinin içine bakıyordu Hani ” yat “ dese anında yatacak , “ kalk “ dese anında kalkacaktı Bütün çarşı pazarın illallah dediği adama “ iyisi “nden veriyordu Olacak şey miydi bu ?
- Ağam bunlar yüzlük paketlerden Gelininle önceden tartıp böyle paketlere koyduk Ağam Allahını kitabını seversen çabuk at şunları cebineBir gören olur , bir şikayet eden olursa benim yüzünden makamından olursunNeme lazım
Çarşı ağası şaşkınlıkla baktı Yamyam Bekir’in yüzüne ve sordu ;
- Senin kafan üstünde mi ? Ulan niye işimden olacağım durup dururken bir kuru yemiş için ?
- İtin olayım ne olur ne olmaz
- Ne var bunların içinde ?
- İyisi var ağam Senin istediğin gibi
Çarşı ağası yamyam Bekir’in korku dolu bakışları arasında paketlerden ya da külahlardan birini açtı Dudaklarında alaycı bir gülümseme belirdi ;
“ Vay ! vay ! vay ! Bak ne var bunun içindeKısmet adamın ayağına gelirmiş böyleBen iyisini isterken kabak çekirdeğinden söz ediyordum “
Yamyam Bekir’in , ağlama , sızlama , yalvarma , yakarma faslını duvara , hatta mezara yapması sona erdi Yanında , çarşı , pazar esnafının püsküllü belası , çarşı ağası olduğu halde , zabıta karakoluna doğru el arabasını itelerken arkasından bir ses bağırıyordu ;
“ Yamyam ağa İyisi var mı iyisi ? “

__________________
TiFus-Sokak Sanatı
GECELER ÇOK KATI KALMADI HİÇ TADI !
GECE GÜNDÜZ MÜCADELE İŞTE SOKAK SANATI