Cevap : Sayısal (Dijital) Elektronik - Lojik Kapılar Ve Devreler

**Şengül Şirin** · 07-11-2009

3

1

3 DEĞİL KAPISI (NOT GATE- INVERTER)
DEĞİL kapısı bir giriş, bir çıkış hattına sahiptir

Çıkış işareti giriş işaretinin tersi
(değili-tümleyeni) olur

Şekil 3

11’de standart değil kapısı sembolü,doğruluk tablosu
ve denk anahtar devresi verilmiştir

Denk anahtar devresi yardımı ile DEĞİL kapısının çalışmasını açıklayalım;
I - Eğer A anahtarı açıksa (A=0) akım devresini Q lambası üzerinden tamamlayacağından lamba yanacaktır(Q=1)

II - Eğer A anahtarı kapalı ise (A=1) akım devresini A anahtarı üzerinden
tamamlayacağından lamba yanmayacaktır (Q=0)

Örnek:
Aşağıda verilen dalga şekli bir DEĞİL kapısı girişine uygulanırsa çıkış dalga şekli ne olur

Çözüm:
DEĞİL kapısının doğruluk tablosu yardımı ile çıkış dalga şekli aşağıdaki gibi olacaktır

3

1

4 VE DEĞİL KAPISI (NAND GATE)
VE DEĞİL kapısının en az iki giriş ve bir çıkışı vardır

Lojik fonksiyon olarak VE fonksiyonunun DEĞİL’i olarak tanımlayabiliriz

Şekil 3

14’de iki giriş, bir çıkışlı VEDEĞİL kapısının sembolü,doğruluk tablosu ve denk anahtar devresi verilmiştir

Denk anahtar devresi yardımı ile VEDEĞİL kapısının doğruluk tablosu elde edilebilir;
I - Eğer A ve B anahtarları açık (A=0,B=0) ise akım devresini Q lambası
üzerinden tamamlar lamba yanar(Q=1)

II - Eğer A anahtarı açık(A=0), B anahtarı kapalı(B=1) ise akım devresini Q lambası
üzerinden tamamlar lamba yanar(Q=1)

III - Eğer A anahtarı kapalı(A=1), B anahtarı açık ise akım devresini Q lambası
üzerinden tamamlar lamba yanar (Q=1)

VI - Eğer A ve B anahtarları kapalı ise(A=1,B=1) ise akım devresini anahtar
üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz (Q=0)

“VEDEĞİL kapısının girişlerinden birisi veya tamamı Lojik-0 ise çıkış Lojik-1, her iki
giriş birden Lojik-1 ise çıkış Lojik-0 olur

”
Örnek:
Aşağıda verilen dalga şekilleri bir VE DEĞİL kapısı girişlerine uygulanırsa çıkış dalga
şekli ne olur

3

1

5 VEYA DEĞİL KAPISI (NOR GATE)
VEYA DEĞİL kapısının en az iki giriş ve bir çıkış hattı vardır

Lojik fonksiyon olarak VEYA fonksiyonunun DEĞİL’i olarak tanımlayabiliriz

Şekil 3

15’de iki giriş, bir çıkışlı VEYA DEĞİL kapısının sembolü,doğruluk tablosu ve elektrik eşdeğer devresi verilmiştir

Denk anahtar devresi yardımı ile VEDEĞİL kapısının doğruluk tablosu elde edilebilir;
I - Eğer A ve B anahtarları açık (A=0,B=0) ise akım devresini Q lambası üzerinden tamamlar lamba yanar(Q=1)

II - Eğer A anahtarı açık(A=0), B anahtarı kapalı(B=1) ise akım devresini B anahtarı
üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz(Q=0)

III - Eğer A anahtarı kapalı(A=1), B anahtarı açık ise akım devresini A anahtarı
üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz (Q=0)

IV - Eğer A ve B anahtarları kapalı ise(A=1,B=1) ise akım devresini anahtar
üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz (Q=0)

“VEYA DEĞİL kapısının girişlerinden birisi veya tamamı Lojik-1 ise çıkış Lojik-0, her
iki giriş birden Lojik-0 ise çıkış Lojik-1 olur

”

07-11-2009	#2
Şengül Şirin	Cevap : Sayısal (Dijital) Elektronik - Lojik Kapılar Ve Devreler 313 DEĞİL KAPISI (NOT GATE- INVERTER) DEĞİL kapısı bir giriş, bir çıkış hattına sahiptir Çıkış işareti giriş işaretinin tersi (değili-tümleyeni) olur Şekil 311’de standart değil kapısı sembolü,doğruluk tablosu ve denk anahtar devresi verilmiştir Denk anahtar devresi yardımı ile DEĞİL kapısının çalışmasını açıklayalım; I - Eğer A anahtarı açıksa (A=0) akım devresini Q lambası üzerinden tamamlayacağından lamba yanacaktır(Q=1) II - Eğer A anahtarı kapalı ise (A=1) akım devresini A anahtarı üzerinden tamamlayacağından lamba yanmayacaktır (Q=0) Örnek: Aşağıda verilen dalga şekli bir DEĞİL kapısı girişine uygulanırsa çıkış dalga şekli ne olur Çözüm: DEĞİL kapısının doğruluk tablosu yardımı ile çıkış dalga şekli aşağıdaki gibi olacaktır 314 VE DEĞİL KAPISI (NAND GATE) VE DEĞİL kapısının en az iki giriş ve bir çıkışı vardır Lojik fonksiyon olarak VE fonksiyonunun DEĞİL’i olarak tanımlayabiliriz Şekil 314’de iki giriş, bir çıkışlı VEDEĞİL kapısının sembolü,doğruluk tablosu ve denk anahtar devresi verilmiştir Denk anahtar devresi yardımı ile VEDEĞİL kapısının doğruluk tablosu elde edilebilir; I - Eğer A ve B anahtarları açık (A=0,B=0) ise akım devresini Q lambası üzerinden tamamlar lamba yanar(Q=1) II - Eğer A anahtarı açık(A=0), B anahtarı kapalı(B=1) ise akım devresini Q lambası üzerinden tamamlar lamba yanar(Q=1) III - Eğer A anahtarı kapalı(A=1), B anahtarı açık ise akım devresini Q lambası üzerinden tamamlar lamba yanar (Q=1) VI - Eğer A ve B anahtarları kapalı ise(A=1,B=1) ise akım devresini anahtar üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz (Q=0) “VEDEĞİL kapısının girişlerinden birisi veya tamamı Lojik-0 ise çıkış Lojik-1, her iki giriş birden Lojik-1 ise çıkış Lojik-0 olur” Örnek: Aşağıda verilen dalga şekilleri bir VE DEĞİL kapısı girişlerine uygulanırsa çıkış dalga şekli ne olur 315 VEYA DEĞİL KAPISI (NOR GATE) VEYA DEĞİL kapısının en az iki giriş ve bir çıkış hattı vardır Lojik fonksiyon olarak VEYA fonksiyonunun DEĞİL’i olarak tanımlayabiliriz Şekil 315’de iki giriş, bir çıkışlı VEYA DEĞİL kapısının sembolü,doğruluk tablosu ve elektrik eşdeğer devresi verilmiştir Denk anahtar devresi yardımı ile VEDEĞİL kapısının doğruluk tablosu elde edilebilir; I - Eğer A ve B anahtarları açık (A=0,B=0) ise akım devresini Q lambası üzerinden tamamlar lamba yanar(Q=1) II - Eğer A anahtarı açık(A=0), B anahtarı kapalı(B=1) ise akım devresini B anahtarı üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz(Q=0) III - Eğer A anahtarı kapalı(A=1), B anahtarı açık ise akım devresini A anahtarı üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz (Q=0) IV - Eğer A ve B anahtarları kapalı ise(A=1,B=1) ise akım devresini anahtar üzerinden tamamlar Q lambası yanmaz (Q=0) “VEYA DEĞİL kapısının girişlerinden birisi veya tamamı Lojik-1 ise çıkış Lojik-0, her iki giriş birden Lojik-0 ise çıkış Lojik-1 olur” __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır