Mikolaj Kopernik (Nicolaus Copernicus), Polonyalı Astronomi Alimi

**[KAPLAN]** · 07-11-2009

KOPERNIK, MIKOLAJ (1473-1543)

Polonyalı bir tüccarın oğluolan Mikolaj Kopernik (lat

adı Copernicüs), 14 Şubat 1473'te, Vistül ırmağı kıyısındaki Torün kentinde doğdu

On yıl sonra babası ölünce, Ermland Piskoposuolan amcası tarafından yetiştirildi

Bologna ve Padova'da tıp, matematik ve gökbilim dallarında öğrenim gördükten sonra, Polonya'ya döndü

Amcası 1512 yılında ölünce, Fraüenburg katedralinde görev aldıı

Kopernik, buiş dışındaki zamanını, gezegenlerin hareketlerini incelemeye adadı

O zamana kadar gezegenlerin gökyüzündeki konumları, geçmiş çağlarda yapılan araştırmalara, yani Güneş ve gezegenlerin dairesel yörüngeler üstünde, Dünya'nın çevresinde döndüğünü öne süren Ptolemaios kuramına dayanıyordu

Kopernik, çok genç yaşta, busistemin yanlış olduğunufarkettii

Ptolemaios, gezegenlerin hareketlerini açıklarken, her birinin, merkezi Dünya olan eşmerkezli dairesel yörüngeler üstünde döndüğünü öne sürmüştü

Kopernik, Dünya ile öteki gezegenlerin, Güneş çevresinde döndüğü kabul edilirse, gökcisimlerinin hareketine, çok daha yalın ve çok daha akla yakın bir açıklama getirilebileceğini düşündü

1530'larda Kopernik, daha önce öne sürüp hiç bir zaman kanıtlayamadığı bugörüşünü, birçok bilim adamına da yolladığı Commentariolüs adlı yazısında açıkladıı

Ne var ki, Yer merkezli evren tezini yıkan budüşüncesi nedeniyle, çeşitli tepkilerle karşılaştı

Gerçekte, budev cisimlerin nasıl hareket ettiiklerine ilişkin bir açıklama içermediklerinden, hem Ptolemaios, hem de Kopernik sistemleri yetersizdi

Kopernik, Commentariolüs adlı yazısını bilim adamlarına gönderdiğinde, De Revoîütionibus Orbiüm Coelestüm adlı ünlü yapıtını da yazmıştı

Ama, yaratacağı tartışmalardan çekindiği için, yayınlama konusunda isteksiz davranıyordu

Kitap ancak 1543 yılında, dostü Rheticüs'ün basım işini üstlenmesiyle yayınlandıı

Kopernik'in, kitabinın ilk baskısını Ölüm döşeğinde gördüğü söylenmektedir

07-11-2009	#1
[KAPLAN]	Mikolaj Kopernik (Nicolaus Copernicus), Polonyalı Astronomi Alimi KOPERNIK, MIKOLAJ (1473-1543) Polonyalı bir tüccarın oğluolan Mikolaj Kopernik (lat adı Copernicüs), 14 Şubat 1473'te, Vistül ırmağı kıyısındaki Torün kentinde doğdu On yıl sonra babası ölünce, Ermland Piskoposuolan amcası tarafından yetiştirildi Bologna ve Padova'da tıp, matematik ve gökbilim dallarında öğrenim gördükten sonra, Polonya'ya döndü Amcası 1512 yılında ölünce, Fraüenburg katedralinde görev aldıı Kopernik, buiş dışındaki zamanını, gezegenlerin hareketlerini incelemeye adadı O zamana kadar gezegenlerin gökyüzündeki konumları, geçmiş çağlarda yapılan araştırmalara, yani Güneş ve gezegenlerin dairesel yörüngeler üstünde, Dünya'nın çevresinde döndüğünü öne süren Ptolemaios kuramına dayanıyordu Kopernik, çok genç yaşta, busistemin yanlış olduğunufarkettii Ptolemaios, gezegenlerin hareketlerini açıklarken, her birinin, merkezi Dünya olan eşmerkezli dairesel yörüngeler üstünde döndüğünü öne sürmüştü Kopernik, Dünya ile öteki gezegenlerin, Güneş çevresinde döndüğü kabul edilirse, gökcisimlerinin hareketine, çok daha yalın ve çok daha akla yakın bir açıklama getirilebileceğini düşündü 1530'larda Kopernik, daha önce öne sürüp hiç bir zaman kanıtlayamadığı bugörüşünü, birçok bilim adamına da yolladığı Commentariolüs adlı yazısında açıkladıı Ne var ki, Yer merkezli evren tezini yıkan budüşüncesi nedeniyle, çeşitli tepkilerle karşılaştı Gerçekte, budev cisimlerin nasıl hareket ettiiklerine ilişkin bir açıklama içermediklerinden, hem Ptolemaios, hem de Kopernik sistemleri yetersizdi Kopernik, Commentariolüs adlı yazısını bilim adamlarına gönderdiğinde, De Revoîütionibus Orbiüm Coelestüm adlı ünlü yapıtını da yazmıştı Ama, yaratacağı tartışmalardan çekindiği için, yayınlama konusunda isteksiz davranıyordu Kitap ancak 1543 yılında, dostü Rheticüs'ün basım işini üstlenmesiyle yayınlandıı Kopernik'in, kitabinın ilk baskısını Ölüm döşeğinde gördüğü söylenmektedir