07-10-2009
|
#1
|
GöKKuŞaĞı
|
Yağmur Ormanı: Surinam'da Tembel Olmak
Güney Amerika'da bir ülke; yüzölçümünün yüzde doksanı yağmur ormanı Bakir köşelerine sadece nehir kanolarıyla ulaşılıyor Dev ağaçların gölgesine binlerce tür kuş, sürüngen, memeli ve böcek renklerini katıyor Tembel hayvan sessizliğin tadını çıkarırken, oselot kedileri gece ava çıkıyor Surinam, tropik kuşağın keşfedilecek sırlarla dolu en canlı köşesi
Surinam'ın yağmur ormanları tembel hayvanın (Bradypus tridactylus) yuvası Son derece ağır hareket eden bu gizemli memeliyi bulmak oldukça zor, çünkü postu sayesinde kendini çok iyi kamufle ediyor
Kapok ya da ipek pamukağacı (Ceiba pentandra), 50 metreye varabilen boyuyla yağmur ormanının en ihtişamlı üyelerinden Pamuğu andıran tohumları rüzgâr sayesinde uzak mesafelere yayılıyor Düzgün gövdesinden kano, tohumu saran pamuksu liflerdense yastık yapılıyor Dalları arasında sayısız canlının yaşadığı kapok ağacı, Mayalar tarafından kutsal sayılıyordu
Dünyadaki 6 binden fazla kurbağa türünün çoğu tropik bölgelerde yaşıyor Ama küresel ısınma, ormanların yok olması ve bir deri mantarı yüzünden yüzde 40'ının soyu tehlikede Surinam boynuzlu kurbağası (Ceratophyrs cornuta), geniş ağzıyla ufak fareleri bile yutabiliyor Sadece 2005 yılında Surinam'da 24 yeni kurbağa türü keşfedildi
Pembe ayaklı tarantula (Avicularia sp ) yağmur ormanının ürkütücü sakinlerinden
Sincap maymunu (Saimiri sciureus) ise şirinliğiyle ünlü
gutiler (Dasyprocta leporina) Güney Amerika yağmur ormanlarına has bir kemirgen Yırtıcı hayvanlarca avlandıklarından çekingen olan agutiler, ürktüklerinde arka kısımlarındaki kılları dikerek daha büyük gözüküyor Ağırlığı 3 ile 6 kilo arasında değişen bu hayvanlar orman zeminindeki bitki, meyve ve tohumlarla besleniyor
Beyaz yüzlü saki maymunu (Pithecia pithecia), Surinam'daki sekiz maymun türünden biri Yağmur ormanının alt kesimlerinde yaşayan bu tür meyve, böcek ve tohumlarla besleniyor
Ormanda kimi zaman sırtında yavrusuyla görülen altın elli tamarin (Saguinus midas), adını el ve ayaklarının sarı renginden alıyor Bu maymunlar birkaç bireylik aileler halinde yaşıyor, meyve ve böcekle besleniyor
Görülmesi en zor memelilerden gece avcısı oselot (Leopardus pardalis), jaguarın akrabası ve yağmur ormanlarındaki birçok hayvanın korkulu rüyası Muhteşem kürkü bu nadir tür üzerinde av baskısı yaratıyor
Guyana kayahorozunun (Rupicola rupicola) parlak turuncu renkteki erkekleri ormanın içinde 'lek' adı verilen noktalarda toplanıp dişilere kur dansı yapıyor
Kendini nadiren gösteren kuşlardan Bucco capensis, ormanın alt katmanlarında sessizce ve kıpırdamadan hayatını sürdürüyor; gözüne kestirdiği böcek ve ufak omurgalıları yiyor
Surinam'ın bakir bölgelerine yol yok, ulaşım nehirlerde motorlu kanolarla sağlanıyor Görkemli Coppename Nehri, ülkenin yağmur ormanlarına gitmenin en uygun yolu
Ak kuyruklu şahin (Buteo albicaudatus), Surinam'ın açık kesimlerinde ara sıra rastlanan bir tür
ç şeritli zehirli ok kurbağasının (Epipedobates trivittatus) derisinde çok güçlü batrachotoxin zehiri var Göz alıcı renkleri aslında uyarı niteliğinde Güney Amerika yerlileri bu zehiri oklarına sürüyor
Kırmızı ayaklı kaplumbağa (Geochelone carbonaria) Güney Amerika'ya has bir tür, erişkinleri 9 kiloyu bulabiliyor
Kara karınlı ıslıkçı ördekler (Dendrocygna autumnalis), tropik sulak alanlarda yaşıyor Ağaçta yuva yapan bu ördeklere 'ağaç ördeği' de deniyor Eşine sadık bu kuşlar bitki ve böceklerle besleniyor
Todirostrum maculatum türünden bir sinekkapan, yuvasını bitki parçalarıyla yapıyor
Yağmur ormanında düzinelerce tür yılan yaşıyor Bunlardan biri de Liophis typhlus
Kahverengi kapuçin maymunu (Cebus apella), Surinam ormanlarının en yaygın maymunlarından Alet kullanabilen ender canlılardan olan kapuçin maymunları, taşla tohumları kırıp içindekileri yiyor
Surinam'ın yağmur ormanlarının loş zemini sessiz ve huzurlu görünüyor Toprak fazla derin olmadığı için birçok ağaç 'payanda' denilen doğal uzantıların desteğiyle ayakta duruyor
__________________
Bıçak soksan gölgeme, Sıcacık kanım damlar
Girde bak bir ülkeme: Başsız başsız adamlar
NFK
GaLiBa Bu GeCe YaĞMuRDa GöKKuŞaĞı MiSali GüLeRKeN aĞLaMaNıN ZaMaNı
|
|
|