Cevap : Hisar Abdülhak şinasi-Yazar

**Şengül Şirin** · 07-07-2009

(18881963)

Bazı yazarlar belli bir kentin, yapıtlarıyla da belirli bir dönemin edebiyatçısı olarak tanınır

İstanbul'da doğan Abdülhak Şinasi Hisar da bunlardan biridir

Çocukluğu ve gençliği, bütün yazarlığım etkileyen ve romanlarında konu ettiği bu kentte geçti

Rumelihisarı'nda, Çamlıca'da, Büyükada'da, içinde büyüdüğü doğanın güzelliğini, Boğaziçi'ndeki sandal gezilerini, özenle yapılmış yalıları, Osmanlı yaşama biçimine sıkı sıkıya bağlı kişileri hep özlemle anımsayarak romanlarında anlattı

Yazarın ailesi de geleneksel bir Osmanlı ailesiydi

Babası Türkiye'nin ilk edebiyat dergisini çıkaran Mahmud Celaleddin Bey'di ve Tevfik Fikret, şair Nigar Hanım gibi dönemin ünlü adlarıyla yakın arkadaştı

Kültürlü bir çevrede büyüyen ve küçük yaşta Fransızca öğrenen Abdülhak Şinasi, Tevfik Fikret'ten de Türkçe dersleri aldı

1905'te Galatasaray Lisesi'ni bitirince ailesine haber vermeden Paris'e gitti

Paris'te 1908'e kadar siyasal bilgiler okudu

Yazarın Paris'teki yaşamı kültür birikimi sağlaması ve düşüncelerinin olgunlaşması açısından oldukça verimli geçti

Ünlü Fransız yazarlarıyla ve aralarında Yahya Kemal'in de bulunduğu Türkiye'den gelen aydın kişilerle dost oldu

1908'de II

Meşrutiyet ilan edildikten sonra İstanbul'a döndü

Bir Fransız maden şirketinde ve başka kuruluşlarda çalıştı

Cumhuriyet'ten sonra Ankara'da Balkan Birliği Cemiyeti'nde genel sekreterlik yapan ve Dışişleri Bakanlığı danışmanlığında görev alan yazar, 1945'te Uluslararası Barış Kongresi'ne katılmak için ABD' ye gitti

1948'den sonra çok sevdiği İstanbul'a yerleşti ve yaşamı alışkanlıklarına sıkı sıkıya bağlı olarak bu kentin Beyoğlu semti dolaylarında geçti

Abdülhak Şinasi Hisar, Paris'ten döndükten sonra çeşitli edebiyat dergilerinde yayımladığı şiirleriyle ve eski edebiyatçılar üzerine yazdığı anılarıyla tanındı

Ama ona ününü ve yazar kişiliğini kazandıran ilk romanı Fahim Bey ve Biz (1941) oldu

Yazar, bu romanında son derece temiz yürekli, duygulu, içine kapalı, güzel düşler kurmayı seven bir kişi olan Fahim Bey'i anlattı

Söz konusu romanın baş kişisi Fahim Bey, kafasında kurduğu dürüstlük dolu

güzel dünya ile para düşkünü açıkgözlerin dünyası arasındaki çelişki sonucu, yaşama, insanlara kırgın olarak ölür

Yazarın daha sonra yayımladığı Boğaziçi Mehtapları(1943), Boğaziçi Yalıları (1954) gibi anı kitaplarında eski İstanbul yaşamına duyduğu özlem ve eski güzelliklerin yok olup gitmesine karşı duyduğu tedirginlik dile getirilir

Yazarın Çamlıca'da geçirdiği çocukluk ve gençlik yıllarından esinlenerek yazdığı

Çamlıca'daki Eniştemiz (1944), Ali Nizami Bey'in Alafrangalığı ve Şeyhliği (1952) anılara dayalı romanlarındandır

Yazar bu yapıtlarında Osmanlı toplumunun üst sınıflarından kişileri ele alır

Osmanlı geleneksel yaşamına sımsıkı bağlı bu tiplerin yaşama biçimleri, evleri, ilgileri, dahası hangi yemekleri sevdiklerini anlatır

Böylece Cumhuriyet öncesi İstanbul yaşamını canlandırır

Bu açıdan ona geçmişin ve anıların yazandır denebilir

Abdülhak Şinasi Hisar, yapıtlarında çok yakından tanıdığı, gözlemlediği aile çevresinden kişileri anlatmıştır

Annesi, babası, büyükannesi, yengesi, halası, eniştesi, aile dostları ad ve yer değiştirerek yazarın roman kahramanları olmuştur

Gerek romanlarındaki kurgu, gerek anı ile roman arasındaki sınırların belirsizliği, yazarın romana sık sık düşünce ve duygularım katmasına yol açmıştır

Dili eski olmasına karşılık ağdalı değildir ve akıcı bir anlatımı vardır

Abdülhak Şinasi Hisar'ın ayrıca Geçmiş Zaman Köşkleri (1956) adlı bir anı kitabı, Yahya Kemal ile Ahmed Haşim'in yaşamı ve şiiri üzerine yapıtları vardır

07-07-2009	#4
Şengül Şirin	Cevap : Hisar Abdülhak şinasi-Yazar (18881963) Bazı yazarlar belli bir kentin, yapıtlarıyla da belirli bir dönemin edebiyatçısı olarak tanınır İstanbul'da doğan Abdülhak Şinasi Hisar da bunlardan biridir Çocukluğu ve gençliği, bütün yazarlığım etkileyen ve romanlarında konu ettiği bu kentte geçti Rumelihisarı'nda, Çamlıca'da, Büyükada'da, içinde büyüdüğü doğanın güzelliğini, Boğaziçi'ndeki sandal gezilerini, özenle yapılmış yalıları, Osmanlı yaşama biçimine sıkı sıkıya bağlı kişileri hep özlemle anımsayarak romanlarında anlattı Yazarın ailesi de geleneksel bir Osmanlı ailesiydi Babası Türkiye'nin ilk edebiyat dergisini çıkaran Mahmud Celaleddin Bey'di ve Tevfik Fikret, şair Nigar Hanım gibi dönemin ünlü adlarıyla yakın arkadaştı Kültürlü bir çevrede büyüyen ve küçük yaşta Fransızca öğrenen Abdülhak Şinasi, Tevfik Fikret'ten de Türkçe dersleri aldı 1905'te Galatasaray Lisesi'ni bitirince ailesine haber vermeden Paris'e gitti Paris'te 1908'e kadar siyasal bilgiler okudu Yazarın Paris'teki yaşamı kültür birikimi sağlaması ve düşüncelerinin olgunlaşması açısından oldukça verimli geçti Ünlü Fransız yazarlarıyla ve aralarında Yahya Kemal'in de bulunduğu Türkiye'den gelen aydın kişilerle dost oldu 1908'de II Meşrutiyet ilan edildikten sonra İstanbul'a döndü Bir Fransız maden şirketinde ve başka kuruluşlarda çalıştı Cumhuriyet'ten sonra Ankara'da Balkan Birliği Cemiyeti'nde genel sekreterlik yapan ve Dışişleri Bakanlığı danışmanlığında görev alan yazar, 1945'te Uluslararası Barış Kongresi'ne katılmak için ABD' ye gitti 1948'den sonra çok sevdiği İstanbul'a yerleşti ve yaşamı alışkanlıklarına sıkı sıkıya bağlı olarak bu kentin Beyoğlu semti dolaylarında geçti Abdülhak Şinasi Hisar, Paris'ten döndükten sonra çeşitli edebiyat dergilerinde yayımladığı şiirleriyle ve eski edebiyatçılar üzerine yazdığı anılarıyla tanındı Ama ona ününü ve yazar kişiliğini kazandıran ilk romanı Fahim Bey ve Biz (1941) oldu Yazar, bu romanında son derece temiz yürekli, duygulu, içine kapalı, güzel düşler kurmayı seven bir kişi olan Fahim Bey'i anlattı Söz konusu romanın baş kişisi Fahim Bey, kafasında kurduğu dürüstlük dolu güzel dünya ile para düşkünü açıkgözlerin dünyası arasındaki çelişki sonucu, yaşama, insanlara kırgın olarak ölür Yazarın daha sonra yayımladığı Boğaziçi Mehtapları(1943), Boğaziçi Yalıları (1954) gibi anı kitaplarında eski İstanbul yaşamına duyduğu özlem ve eski güzelliklerin yok olup gitmesine karşı duyduğu tedirginlik dile getirilir Yazarın Çamlıca'da geçirdiği çocukluk ve gençlik yıllarından esinlenerek yazdığı Çamlıca'daki Eniştemiz (1944), Ali Nizami Bey'in Alafrangalığı ve Şeyhliği (1952) anılara dayalı romanlarındandır Yazar bu yapıtlarında Osmanlı toplumunun üst sınıflarından kişileri ele alır Osmanlı geleneksel yaşamına sımsıkı bağlı bu tiplerin yaşama biçimleri, evleri, ilgileri, dahası hangi yemekleri sevdiklerini anlatır Böylece Cumhuriyet öncesi İstanbul yaşamını canlandırır Bu açıdan ona geçmişin ve anıların yazandır denebilir Abdülhak Şinasi Hisar, yapıtlarında çok yakından tanıdığı, gözlemlediği aile çevresinden kişileri anlatmıştır Annesi, babası, büyükannesi, yengesi, halası, eniştesi, aile dostları ad ve yer değiştirerek yazarın roman kahramanları olmuştur Gerek romanlarındaki kurgu, gerek anı ile roman arasındaki sınırların belirsizliği, yazarın romana sık sık düşünce ve duygularım katmasına yol açmıştır Dili eski olmasına karşılık ağdalı değildir ve akıcı bir anlatımı vardır Abdülhak Şinasi Hisar'ın ayrıca Geçmiş Zaman Köşkleri (1956) adlı bir anı kitabı, Yahya Kemal ile Ahmed Haşim'in yaşamı ve şiiri üzerine yapıtları vardır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır