07-05-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Gambia-Tarihi-Ekonomisi
Gambia-Tarihi-Ekonomisi
Batı Afrika kıyısında bir cumhuriyet olan Gambia, Atlas Okyanusu'ndan doğuya doğru Gambia Irmağı boyunca uzanır Genişliği 2550 km arasında değişen, 475 km uzunluğundaki bu dar kara parçası Senegal'in içine doğru uzanır Başkent Banjul, yakındaki St Mary Adası'nda yer alır
Başkanlık ve parlamento seçimleri Nisan 1992'de yapıldı ve Başkan Dawda Jawara beşinci kez, yeniden bu göreve seçildi Parlamento seçimlerinde ise yönetimdeki İlerici Halk Partisi 36 üyelikten 25'ini kazanarak iktidarını korudu
Gambia'nın oldukça kuru ve tropik bir iklimi vardır Yağmurlar, genellikle yazlan yağar ve en yoğun yağışlar kıyıya yakın bölgelerde görülür Sıcaklık yıl boyunca 16°C ile 43°C arasında değişir Kuru mevsim boyunca Sahra Çölü'nden esen sıcak rüzgârlar ülkeye toz bulutları taşır
Bitki örtüsü otlaklar ve ırmak kıyılarındauzanan ormanlardan oluşur Gambia Irmağı boyundaki alçak kıyı düzlükleri yağmurlu mevsimlerde sık sık sular altında kalır Geniş alanları kaplayan mangrov bataklıklarında sıtma taşıyan sivrisinekler ürer (bak ManGROV) Başkent Banjul'un çevresi sık palmiye ormanlarıyla kaplıdır
Irmaklarda ve lagünlerde timsahlardan başka suaygırı ve manatiler (bak Manatî) yaşar Gambia'da çok sayıda maymun vardır Ne var ki, bazı otlakların tarıma elverişli hale getirilmesi sonucu antilop ve ceylan gibi birçok hayvana artık rastlanmamaktadır
Gambia halkı Siyah'tır ve nüfusun üçte ikisini Malinke (Mandingo), Volof, Dyola, Sarakol ve Fulani adlı kabileler oluşturur Başlıca dinler Hıristiyanlık ve Müslümanlıktır Halkın çoğu çiftçidir Gambia ekonomisi başta yerfıstığı olmak üzere, büyük ölçüde tarıma dayalıdır Başlıca besin ürünleri darı, pirinç ve mısırdır Kendi nüfusunu rahatlıkla besleyebilen bir ülke olan Gambia' da hayvancılık da oldukça gelişmiştir Ekime elverişli alanların hemen hepsi yerfıstığına ayrılmıştır Balıkçılık kıyıda ve ırmaklarda yapılır Dışarı satılan ürünler arasında yerfıstığı ve yerfıstığı yağı ile palmiye çekirdeği, kurutulmuş balık ve hayvan derisi Önemli yer tutar Banjul aynı zamanda ana limandır Okyanus gemileri Gambia Irmağı boyunca doğuda Fatoto'ya kadar, akıntıya karşı yol alır Gambia'yı Senegal'e bağlayan bir karayolu olmakla birlikte, yollar çok yetersizdir
Volof ve Malinke kabileleri 13 yüzyıldan başlayarak bugünkü Gambia topraklarında ilk yerleşim bölgelerini kurdular 1455'te Portekizliler'ce keşfedilen Gambia'ya Avrupalılar 17 yüzyıldan sonra yerleşti
1965'te bağımsızlığını kazanan Gambia 1970'te cumhuriyet oldu 1982'de Senegal ile oluşturdukları Senegambia adlı yönetsel birlik, iki ülkenin bağımsızlıklarım koruyarak ekonomi, savunma ve dışişleri gibi belirli alanlarda, sıkı işbirliği içinde bütünleşmesini sağladı
Gambia ile Senegal'in 1982'de Senegambia adıyla bir federasyon oluşturmuşlardı İlişkilerin gittikçe kötüleştiği bir dönemin ardından, Gambia'nın yetkilerini artırmak istemesinin etkisiyle federasyon 1989 sonunda dağıldı Buna karşılık, iki ülke Ocak 1991'de aralarındaki ilişkilerin yeni temelini oluşturacak bir dostluk ve işbirliği antlaşması imzaladı
Yeni antlaşma ortak ekonomik kalkınmayı ve bölge barışını korumayı amaçlayan 13 maddelik bir plandan oluşuyordu
Gambia'ya ilişkin bilgiler
RESMİ ADI: Gambia Cumhuriyeti
YÖNETİM BİÇİMİ: Tek meclisli, çok partili cumhuriyet
YÜZÖLÇÜMÜ: 10 689 km2
NÜFUS (1992): 921 000
BAŞKENT: Banjul
BAŞLICA KENTLER VE NÜFUSLARI (1986): Serekunda
(102 600), Banjul (1983; 44 188), Brikama (24 300),
Bakau (23 600)
DOĞAL YAPI: Gambia Irmağı'nın iki yakasında yer alan ülke vadi tabanının verimli toprakları ve kum tepeleriyle dar bir şerit oluşturur
BAŞLICA ÜRÜNLER: Yerfıstığı, palmiye çekirdeği, balık
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|