07-05-2009
|
#3
|
Şengül Şirin
|
Fetret Dönemi (1402-1413)
Fetret Dönemi (1402-1413)
Osmanlı tarihinde Yıldırım Bayezid'in 14()2'de Ankara Savaşı'nda Timur'a yenilmesiyle başlayıp 1413'te Çelebi Mehmed'in tahtı tek başına ele geçirmesiyle sona eren, devlet düzeninin bozulduğu karışıklık dönemidir "Fetret" Arapça bir sözcüktür ve "hükümdarsız geçen dönem; karışıklık dönemi" anlamına gelir
Yıldırım Bayezid Ankara Savaşı'nda hem yenilmiş hem de oğullarından Musa Çelebi ve Düzmece Mustafa diye de bilinen Mustafa Çelebi ile birlikte Timur'a tutsak düşmüştü Öbür oğulları İsa Çelebi BalıkesirBursa yöresini Çelebi Mehmed de Amasya yöresini Timur'a bağlı olarak yönetmeye başlamışlardı Süleyman Çelebi ise başkent Edirne'de Timur'a bağlı olmaksızın hüküm sürüyordu Bu arada Timur Anadolu Beylikleri'ne topraklarını geri vermiş, Anadolu'daki siyasal birliği iyice parçalamıştı Yıldırım Bayezid'in 1403'te, Timur'un da 1405'te ölümünden sonra daha rahat hareket etmeye başlayan şehzadeler Osmanlı tahtına tek başlarına sahip olabilmek amacıyla kıyasıya bir mücadeleye giriştiler Bu kavgaya Timur'un serbest bırakmış olduğu Musa Çelebi de bir süre sonra katıldı
Çelebi Mehmed daha 1404'te Timur'un Semerkant'a dönmesinden yararlanarak harekete geçmiş ve kardeşi İsa Çelebi'yi yenerek Bursa'ya girmişti Buna karşılık Edirne'de bulunan Süleyman Çelebi de 1405'te Anadolu'ya geçerek Çelebi Mehmed'in elinden Bursa'yı aldı ve Ankara'ya kadar ilerledi Amasya'ya çekilmek zorunda kalan Çelebi Mehmed ancak 14()9'da toparlanabildi ve Süleyman
Çelebi'nin Edirne'ye dönmesini sağlamak amacıyla küçük kardeşi Musa Çelebi'yi Rumeli'ye gönderdi Süleyman Çelebi Musa Çelebi'yle hesaplaşmak için Edirne'ye doğru yola çıkınca Çelebi Mehmed de Bursa'yı geri aldı Bu arada Rumeli'deki akıncıların desteğini kazanan Musa Çelebi kardeşi Süleyman Çelebi'yi yenerek 1410'da Edirne'yi ele geçirdi Bundan sonraki çatışma Çelebi Mehmed ile Musa Çelebi arasında oldu İyice güçlendiğine inanan Musa Çelebi Rumeli'de kendi adına fetihlere girişti, hatta 141112 yıllarında İstanbul'u bile kuşattı Buna karşılık Bizanslılarda anlaşan Çelebi Mehmed de 1412'de Rumeli'ye geçerek Musa Çelebi'nin üzerine yürüdü ama yenildi ve geri çekilmek zorunda kaldı 1413'te daha büyük bir kuvvetle giriştiği ikinci seferde kardeşinin ordusunu Vize yakınlarında bozguna uğratarak Edirne'ye girdi ve tahta
oturdu Böylece Osmanlı Devleti'nin siyasal birliği yeniden sağlanmış oldu Osmanlı Devleti Fetret Dönemi'nde şehzadeler arasındaki kanlı taht kavgaları yüzünden yıkılmanın eşiğine kadar gelmiş, iç karışıklıklar Çelebi Mehmed'in başa geçmesinden sonra da sürmüştür Bu dönemdeki şehzade kavgaları daha sonra 145781 yılları arasında padişahlık yapan Fatih Sultan Mehmed'in tahtı ele geçiren şehzadenin devletin birliği için öbür kardeşlerini öldürtmesini meşru (şeriata, yasaya uygun) sayan ünlü ilkesini koymasına da bir dayanak oluşturmuştur
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|