Ateşli Silahlar-topların Tarihi

Topu ilk geliştiren ve savaşta kullananların Çinliler olduğu ileri sürülmüştür Avrupa'ya ilk topu, İspanya'yı istila eden Kuzey Afrikalı Berberiler'in getirdiği ve 1305'te Ronda kuşatmasında kullandıkları sanılır Bu konudaki ilk yazılı belgeden de topların ilk kez 1324'te Metz'deki bir çarpışmada kullanıldığı anlaşılmaktadır
Barutun ana maddesi olan güherçile 13 yüzyıldan önce Avrupa'da bilinmediğine göre, topun bu tarihten önce Avrupa'da kullanılmış olması olanaksızdır İlk toplara, daha önce kullanılan mancınık gibi mekanik ağır silahların adlarının verilmiş olması, bu silahların tarihi araştırılırken karışıklığa yol açmaktadır

İlk toplar küçüktü ve tunçtan ya da dökme demirden yapılırdı Döküm tekniği ilkel olduğu için top boyutları büyüdükçe bu yöntem kullanılmaz oldu Büyük toplar kaynakla birbirine tutturulan ve demir çemberlerle bağlanan demir çubuklardan yapılmaya başladı Bu toplar çok güçlü olmadığı için kurşun ya da demir gülle yerine daha hafif olan taş gülleler kullanılıyordu
İlk toplar yapım kusurları nedeniyle ateşleme sırasında sık sık parçalanıyor ve düşmana değil topu ateşleyenlere zarar veriyordu İskoçya Kralı II James, 1460'taki Roxburgh kuşatması sırasında böyle bir topun yakınında parçalanmasıyla ölmüştü


İlk toplardan bazıları o kadar küçüktü ki şövalyeler bu silahlan at üstünde ateşleyebiliyorlardı Top boyutlan giderek büyüdü ve Hussçular'a karşı girişilen din savaşlarında (141934) Bohemyalı General Jan Zizka toplan at arabalan üzerine yerleştirdi Bunlar sahra toplannın ilk örnekleriydi
İsveç Kralı Gustaf Adolf Otuz Yıl Savaşlan'nda hafif toplar kullandı Bu toplar özel kişilerden kiralanıyor ve sahipleriyle birlikte geçici olarak orduya almıyordu İlk topçu birliğini kuran Fransa Kralı XIV Louis, 1690'da ilk topçu okulunu açtı


Toplarda kullanılan taş güllelerin yerini demir ya da kurşundan yapılan ağır gülleler aldı ve toplar attıkları güllenin ağırlığına göre sınıflandırıldı Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında, kara savaşlarında 5,4 kilogramlık gülleler atabilen toplar kullanıldı Denizde, ingiliz Amirali Horatio Nelson'un Victory'si gibi birinci sınıf bir savaş gemisinin topları 0,45 kilogramdan 14,5 kilograma, kısa namlulu, yakın menzilli topları da 30 kilograma kadar gülleler atıyordu


Deniz ve kara topları yivsizdi, yani namlulann içi düzdü Bu silahlar 800 metreden uzak hedeflerde çok etkili olmadığı için, yakın mesafedeki piyade birliklerine ateş açıldığında bile çok sayıda topun bir arada kullanılması gerekiyordu Bu yöntemi ilk kez Napolyon uyguladı
Yivli top namlulan 19 yüzyılın ortasında kullanılmaya başladı Atışları daha isabetli olan bu silahlarla birlikte, yuvarlak güllelerin yerini sivri uçlu uzun mermiler aldı


1890'lardaki önemli bir gelişme de silahın geri tepmesiyle ilgiliydi Eski toplarda ateşlenen mermi namludan fırlarken, bu etkiyle top da geriye doğru kayıyordu Geri tepme denen bu olay topun nişanını bozuyor, her atışta yeniden nişan almak gerekiyordu Geri tepmenin topun konumunu bozmasını önlemek için, namlu bir kızak üzerinde hareket edebilen bir kundak üzerine yerleştirildi Top ateşlenince namluyu taşıyan kundak kızak üzerinde geriye kayıyor, ama bu hareketle gerilecek biçimde düzenlenmiş çelik yaylar namluyu hemen eski konumuna getiriyordu Böylece topun her ateşlenişinde namlu önce geriye, sonra ileriye kaydığı halde bu hareket topun konumunu değiştirmiyordu
Bu dönemdeki üçüncü gelişme, mermiyi fırlatmak için kara barut yerine dumansız barutun kullanılması oldu

__________________