06-19-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Fabre Jean Henri-Doğa Bilgini
Özellikle böceklerin davranışlarına ilişkin çalışmalarıyla tanınan Fransız doğa bilgini Jean Henri Fabre(18231915) yoksul bir köylü ailesinin çocuğuydu Oldukça güç koşullar altında büyüdü; bu arada büyükannesinden dinlediği öykülerin etkisiyle bitkilere ve hayvanlara karşı büyük bir yakınlık duymaya başladı
Fransa'nın güneydoğusundaki Vaucluse'de yıllarca çeşitli okullarda öğretmenlik yapan Fabre, yaşadığı bölgenin zengin böcek yaşamını incelemeyi her zaman ön planda tuttu En tanınmış çalışmaları arılar, yabanarıları, kınkanatlılar, çekirgeler ve cırcırböceklerine ilişkindir Çalışmalarını özellikle böceklerin davranışları üzerinde yoğunlaştırdı Örneğin, asalak yabanarılarının yuvasına yumurta bırakabilecekleri avlarını nasıl seçtiklerini ve bu davranışta içgüdülerin nasıl önemli bir rol oynadığını ayrıntılı biçimde tanımladı
Bazı pervane türlerinin dişilerini açık bir pencerenin yanındaki telden bir kafesin içine yerleştirerek, dişinin feromon denen bir madde yaydığını ve çok uzaklardan duyulabilen bu kokuyla erkekleri çiftleşmeye çağırdığını gösterdi (bak Hormonlar)
Böcekler konusundaki başlıca gözlemlerini Souvenirs entomologiques(
"Böcekbilim Anıları") adıyla 10 ciltlik yapıtında toplayan Fabre, ayrıca çocuklar için eğitici, bilimsel öyküler yazdı Bu öykülerde gerek kendi çocuklarının, gerek çevresindeki çocukların gözlemlerinden büyük ölçüde yararlandı Fabre'ın Orange yakınlarındaki Serignan'da oturduğu ev sonradan müze haline getirilmiştir
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|