06-12-2009
|
#2
|
Şengül Şirin
|
Cevap : Genetik Kopyalama - Dr. Wilmut Ve Ekibinin Genetik Kopyalama
 1-Genetik Kopyalama Ne Demektir ?
Bir canlinin butun ozellikleri o canlinin her hucresinin cekirdegindeki genlerinde bulunur Genlerde canlinin ozellikleri DNA denilen maddeler ile temsil edilirlerHer canlinin DNA yapisi farkli dolayisiyla ozellikleri de farklidirGenetik kopyalama bir canli ile ayni genetik bilgiye yani ayni DNA yapisina dolayisi ile ayni ozelliklere sahip baska bir canli uretmektir
2-Genetik kopyalamayi kim basardi ?
Iskocya' nin Edinburg sehrindeki Roslin Enstitusunden Dr Ian Wilmut ve ekibi genetik kopyalamayi Dolly adli kuzuyu dunyaya getirmekle basarmis gibi gorunuyor
3-DrWilmut genetik kopyalamayi nasil basardi ?
Dr Wilmut yetiskin bir koyundan alinan bedene ait bir hucrenin (meme bezi hucresi) cekirdegini baska bir koyuna ait cekirdegi alinmis bir yumurtaya (disi ureme hucresi) elektrik sokuyla yerlestirip yumurtayi dolledi Dollenmis bu yumurtayi herhangi bir koyunun rahimine yerlestirip yeni bir canlinin olusma evrelerini baslatti
 4-Genetik kopyalamanin normal bir ureme ile farklari nelerdir ?
Normal uremede vucut hucreleri mayoz bolunme ile ureme hucrelerine donusurler Ureme hucreleri vucut hucrelerinden farklidir Erkek ureme hucresi ile disi ureme hucresi birlesince erkek ve disi canlinin hucrelerinden farkli bir hucre meydana gelir Bu hucre (ZIGOT) bolunerek cogalirHucreler cogalip yeni bir canli olusmaya baslarken, cogalan hucreler ozelleserek iclerindeki genetik bilginin aktiflestirdikleri miktarlarina gore vucudun bir yerinin (kas, sinir, kan vb) hucresi haline gelirGenetik kopyalamada zigot kopyalanacak canli ile ayni genetik bilgiye sahiptir
5-Aldous Huxley 1930' larda yazdipi Cesur Yeni Dunya (Brave New World ) adli bilim kurgu romaninda genetik kopyalamanin getirecegi ahlaki ve sosyal problemleri ele almisti Genetik kopyalama cok onceleri bilindigi halde neden simdiye dek basarilamadi ?
Hucrelerin yasami G1, S , G2 ve M ile gosterilen devrelerden olusmaktadir G1 devresinde hucre DNA disindaki kisimlarini buyutur S devresinde DNA sini esler G2 devresinde ic gelismesini tamamlayip mitoz bolunme dedigimiz hucrenin kendisi gibi 2 hucreye bolunmesine hazirlanir M mitoz bolunmedir G1 evresinin herhangi bir asamasindan sonra cevresel etkenler ne olursa olsun DNA eslemesine engel olunamiyor
Dr Wilmut ve ekibi hucrelerin hayat devrini iyi takip edip G-0 fazi denilebilen G1 devresinin DNA eslemesinin engel olunabildigi safhasinda hucreleri yakalayabildiler Hucreleri ac birakip canliliklari en alt seviyeye dusurduler Bu safhada, hucrenin hayatini surdurmesi icin gerekli genleri haric diger genlerini kapattigi dusunulmektedir Bu kademedeki genetik materyal yumurta hucresinin icine konuldu Yumurtanin sitoplazmasindaki bilinmeyen faktorler ile bedene ait ozellesmis hucre cekirdeginin tekrar kendisi gibi ozellesmis bir hucre yapmasini saglayan genetik bilgileri islemedigi hucrenin yine zigot gibi davranabilecegi gosterildi Biyologlar buna hucrenin genetik saatinin yada ic saatinin sifirlanmasi diyorlar
6-Genetik kopyalama hakkinda supheler var mi?
277 denemeden sadece birinin basarili olmasi basta olmak uzere cogu uzmanin takildigi pek cok soru isareti var Iste bunlardan bazilari:
Yumurta hucresindeki DNA lari tam olarak temizleyebildiler mi?
Dolayisiyla Dolly siradan bir kuzu mu ?
Alinan meme hucresi henuz tamamen ozellesmemis dolayisiyla genetik saati kilitlenmemis bir hucre olabilir? Olmadigi ispatlanabilir mi ?
Karakteri sadece cekirdekteki genlerin belirlemedigi disi yumurta hucresinin sitoplazmasindaki bazi faktorlerinde yavruya tesiri oldugu biliniyor Dolayisiyla Dolly'nin meydana geldigi yumurta hucresinin sitoplazmasi ile genetik annesinin meydana geldigi yumurta hucresinin sitoplazmasinin Dolly'e ve genetik annesine etkileri de acaba ayni midir ?
 7-Bitkilerde kucuk bir yaprak,kok veya dal parcasindan yeni bir bitki uretilmektedir Yani yuzlerce yildir bitkilerde genetik kopyalama yapilmaktadir Hayvanlarin farki nedir ?
Bitkilerde hucreler ozellestiklerinde (mesela kok hucresi,yaprak hucresi gibi) tekrar hic ozellesmemis gibi yani bir zigot gibi davranabilmektedirler Diger bir ifadeyle bitki hucrelerinin genetik programlari kilitlenmemektedir Hayvanlarda ise ozellesen hucrelerin tekrar zigot gibi olamadiklari zannediliyordu
Kaynaklar:
Ozgur Kurtulus Genetik Kopyalama Tubitak Bilim ve Teknik 1997 Nisan
__________________
Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır
|
|
|
|