Cevap : Üstün İnsan Mı? Biyolojik Robot Mu?

**Şengül Şirin** · 06-12-2009

kaygılar ve felsefik kaygılar olmak üzere
üç başlık altında inceleyebiliriz (5)

Bu konudaki etik sorunlardan
birincisi güvenlik kaygılarından
kaynaklanmaktadır

Bu kapsamda yan
etkiler ve olası istenmeyen sonuçlar
temel tartışma konusudur

Plastik cerrahi
gibi tedavi amaçlı olmayan tıbbi
girişimlerle karşılaştırıldığında, beyin
düzleminde ortaya konulan girişimler
daha karmaşık sistemlere müdahale
olduğundan büyük endişelere ve
kaygılara neden olmaktadır

Kozmetik
bir maddenin insan vücudunda
oluşturacağı istenmeyen bir sonuçla,
hafızayı güçlendirmek veya dikkati
arttırmak için kullanılan bir maddenin
oluşturacağı istenmeyen sonuç
birbirinden çok farklıdır

Karmaşık
sistemlerdeki riskin daha büyük ve kabul
edilemez olabileceği
değerlendirilmektedir

Bir diğer husus
ise; uzun süreli kullanımlara ait ilaç
güvenliği testlerinin yapılamayacak
olması ve sağlıklı bireylerin bu
maddeleri uzun süreli kullanımlarından
elde edilecek delillerin çok düşük
olmasıdır

İkinci etik sorun ise tamamen sosyal
kaygılardan kaynaklanmaktadır

Bu
kapsamda, bu tür beyin fonksiyonlarını
güçlendirici ilaçların toplum yaşamını
nasıl etkileyeceği temel tartışma
konusudur

Uzun süre çalışma,
uykusuzluğa direnç ve neşeli olmayı
sağlayan ilaçların kullanılması
durumunda, bu ilaçların kullanılması
yönünde bireylerin toplumsal ve
kurumsal baskı altında kalabilme riski
bulunmaktadır

Ruhsal durumu ve
motivasyonu güçlendiren tedavilerin,
aynı zamanda bir sosyal kontrol aracı
olarak kullanılabileceği, diğer bir etik
sorundur

Bu ilaçların yaygın kullanımı
durumunda, kullanmayı tercih
etmeyenler ile sürekli kullananların
toplum içindeki durumunun ne olacağı,
toplumsal rekabeti gerektiren durumlar
üzerinde ne tür bir etkinin oluşacağı
tamamen belirsizdir

Eğitim ve iş hayatı
göz önüne alındığında, bu tür ilaçlar bir
kez kullanılmaya başlandığında,
bireylerin bu ilaçla kullanmama
yönündeki özgür seçimlerinin ortadan
kalkacağı tartışılmaktadır

Bir diğer
tartışma konusu ise zaten mevcut
durumda düşük sosyoekonomik şartlarda
bulunan insanların bu ilaçlara
ulaşımındaki maddi kısıtlılıklar
nedeniyle, eğitim ve iş hayatında daha
büyük ve acımasız dezavantajlarla
karşılaşmaları endişesidir

Üçüncü etik sorun ise felsefik
kaygılara dayanmaktadır

Bu
kaygıların temel kaynağı insanın değeri
ve kendini algılaması ile ilgilidir

İnsanların bireysel gelişimleri, ulvi
amaçlar doğrultusunda hareket etmeleri,
yaşamda risk alma ve sorun çözme
yönünde çaba gösterme süreçlerinden
geçerek oluşmaktadır

Bu süreçte
bireylerin doğal yetenekleri çeşitli
risklerle sınanarak, onların kişilik
özelliklerine dönüşmektedir

Bireyler bu
süreçte zamanlarını ve çabalarını daha
fazla değer atfettikleri işlere
yoğunlaştırarak verimliliklerini
arttırırlar

Ancak ilaçlarla daha çok
verimli olacak ve daha kolay elde
edilecek imkanlar olduğunda, çalışmanın
onuru ve değeri ile sorun çözme
becerilerinin gelişmesinin göz ardı

06-12-2009	#6
Şengül Şirin	Cevap : Üstün İnsan Mı? Biyolojik Robot Mu? kaygılar ve felsefik kaygılar olmak üzere üç başlık altında inceleyebiliriz (5) Bu konudaki etik sorunlardan birincisi güvenlik kaygılarından kaynaklanmaktadır Bu kapsamda yan etkiler ve olası istenmeyen sonuçlar temel tartışma konusudur Plastik cerrahi gibi tedavi amaçlı olmayan tıbbi girişimlerle karşılaştırıldığında, beyin düzleminde ortaya konulan girişimler daha karmaşık sistemlere müdahale olduğundan büyük endişelere ve kaygılara neden olmaktadır Kozmetik bir maddenin insan vücudunda oluşturacağı istenmeyen bir sonuçla, hafızayı güçlendirmek veya dikkati arttırmak için kullanılan bir maddenin oluşturacağı istenmeyen sonuç birbirinden çok farklıdır Karmaşık sistemlerdeki riskin daha büyük ve kabul edilemez olabileceği değerlendirilmektedir Bir diğer husus ise; uzun süreli kullanımlara ait ilaç güvenliği testlerinin yapılamayacak olması ve sağlıklı bireylerin bu maddeleri uzun süreli kullanımlarından elde edilecek delillerin çok düşük olmasıdır İkinci etik sorun ise tamamen sosyal kaygılardan kaynaklanmaktadır Bu kapsamda, bu tür beyin fonksiyonlarını güçlendirici ilaçların toplum yaşamını nasıl etkileyeceği temel tartışma konusudur Uzun süre çalışma, uykusuzluğa direnç ve neşeli olmayı sağlayan ilaçların kullanılması durumunda, bu ilaçların kullanılması yönünde bireylerin toplumsal ve kurumsal baskı altında kalabilme riski bulunmaktadır Ruhsal durumu ve motivasyonu güçlendiren tedavilerin, aynı zamanda bir sosyal kontrol aracı olarak kullanılabileceği, diğer bir etik sorundur Bu ilaçların yaygın kullanımı durumunda, kullanmayı tercih etmeyenler ile sürekli kullananların toplum içindeki durumunun ne olacağı, toplumsal rekabeti gerektiren durumlar üzerinde ne tür bir etkinin oluşacağı tamamen belirsizdir Eğitim ve iş hayatı göz önüne alındığında, bu tür ilaçlar bir kez kullanılmaya başlandığında, bireylerin bu ilaçla kullanmama yönündeki özgür seçimlerinin ortadan kalkacağı tartışılmaktadır Bir diğer tartışma konusu ise zaten mevcut durumda düşük sosyoekonomik şartlarda bulunan insanların bu ilaçlara ulaşımındaki maddi kısıtlılıklar nedeniyle, eğitim ve iş hayatında daha büyük ve acımasız dezavantajlarla karşılaşmaları endişesidir Üçüncü etik sorun ise felsefik kaygılara dayanmaktadır Bu kaygıların temel kaynağı insanın değeri ve kendini algılaması ile ilgilidir İnsanların bireysel gelişimleri, ulvi amaçlar doğrultusunda hareket etmeleri, yaşamda risk alma ve sorun çözme yönünde çaba gösterme süreçlerinden geçerek oluşmaktadır Bu süreçte bireylerin doğal yetenekleri çeşitli risklerle sınanarak, onların kişilik özelliklerine dönüşmektedir Bireyler bu süreçte zamanlarını ve çabalarını daha fazla değer atfettikleri işlere yoğunlaştırarak verimliliklerini arttırırlar Ancak ilaçlarla daha çok verimli olacak ve daha kolay elde edilecek imkanlar olduğunda, çalışmanın onuru ve değeri ile sorun çözme becerilerinin gelişmesinin göz ardı __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır