Normandiya Çıkarması

Normandiya Çıkarması D-Day

Çıkarmanın deniz kuvvetleriyle ilgili kısmının kod adı olan Neptün Harekatı çerçevesinde, 6 Haziran 1944 günü şafaktan önce Dover Boğazı'ndan 5300 gemi,tekne ve amfibi araç yola çıktıYaklaşık 300 mayın tarama gemisi,geniş bir hattı mayınlardan temizleyerek gemilere ve yaklaşık 200000 askeri 5 kumsala taşıyan çıkarma araçlarına önderlik etti:İngiliz kuvvetleri için Sword ve Gold;Kanadalılar için Juno;Amerikalılar için Omaha ve Utah kumsallarıÇıkarma gününün kod adı ise D-Day idi





Müttefiklerin Aşmak İstedikleri Atlantik Duvarı ve Özellikleri
Yapımına 1942 yılı baharında başlanan Atlantik Duvarı,olası bir Müttefik işgaline karşı inşa edilmiş ve Almanların işgal ettikleri ülkelerin kıyıları boyunca uzanan muazzam bir savunma sistemiydiProjenin hayata geçmesi Batı Orduları Başkomutanı Rundstedt ve Batı Ordusu Komutanı Rommel tarafından sağlanmıştır

Duvarların yapımında kullanılan malzemelerin toplam hacminden(sadece 180000000 vagon çimento,),harcanan işgücüne ve yararlanılan maddi kaynaklara kadar birçok alanda rekorlardan oluşmuşturDuvar planında Atlas Okyanusu ve Manş Denizi kıyıları çeşitli mıntıkalara ayrılmış ve tahkimat, olası tehdit unsurları göz önünde bulundurularak yapılmıştırSahili savunan 12000 Alman Yeraltı Sığınağı,bu duvarın büyüklüğünü göstermektedir Kısacası o zamana kadar çok iyi korunan ve aşılamaz denen Atlantik Duvarı bu vaziyette bulunuyordu

Buna rağmen Rommel tarafından yerinde incelenen ve yapımı takip edilen duvarın "yeterli olmadığı" çeşitli vesilelerle Hitler'e söylenmiş,ancak eleştirilere kulak asılmamıştır


Çıkarmadan Önce Normandiya Kıyılarının Durumu

Normandiya'nın savunmasından sorumlu Kara Mareşali Rommel,ileride olabilecek bir Müttefik saldırısının bu sahillerden yapılabileceğini öngörmüş ve
"Tek şansımız kumsallarda olacaktır"
diyerek burayı aşılamayacak biçimde tahkim ettirmişti

Bir kaç yüz metre genişliğindeki kumsalı aşmaya gelecek olanlar önce Belçika Kapıları adı verilen tuzakları,daha sonra sırasıyla suni rampa ve kızakları,kirpi adı verilen su altı engellerini geçmek;buraya kadar ulaşmayı başaranlar da dikenli tellerden ve tank hendeklerinden sonra sahile döşenen mayınların yer aldığı mayın tarlasını- sadece çıkarmadan birkaç hafta önce yerleştirilenlerin miktarı 160000 adetti- ve siperlerde yer almış bulunan gizli silah mevzilerini aşmak zorundaydılar







Müttefiklerin Çıkarma Hazırlıkları
1-BIGOT Haritalarının Yapımı

BIGOT,kod içinde bir koddu ve Çok Gizli'yi aşan bir gizliliğe sahiptiPlanlamacılar,saldırının deniz harekatları ve amfibi harekatlarıyla ilgili bölümleri için kod olarak Neptün sözcüğünü benimsediklerinde,Çıkarma Günü'nün zaman ve yerini ima bile edebilecek herhangi bir belge ya da haritaya daha sıkı bir koruma sağlanması gerektiğini fark ettilerKasım 1942'de Kuzey Afrika'yı ele geçirmek üzere Cebelitarık'a giden subayların evraklarına basılan
"To Gib" damgasındaki iki sözcük peş peşe tersten okunduğunda ortaya çıkan tuhaf BIGOT(İngilizce dar görüşlü anlamında)kodunu seçtiler



Omaha Sahillerini gösteren bir BİGOT haritası


BIGOT haritaları ve belgeleri gizlilik içinde yaratılıyorduBunlardan biri Londra'da bulunan Selfridges mağazasının içinde gizliydiBigot çalışanları Selfridges'e binanın arka kapısından girip çıkıyor ve pek çoğu sadece,bir şekilde savaş çalışmalarına katkıda bulunan küçük bilgiler taşıdığını biliyorduBigot bilgilerine sahip diğerleri ise,Londra ve İngiltere'nin güneyine dağılmış Müttefik kadrolarında çalışıyorlardı


Bigot haritalarının yapımı ise,iğneyle kuyu kazmaya benziyorduYaklaşık 2 yıl sürmüştüİşe Normandiya kıyısını gösteren eski kartpostallar ve Napoleon dönemine ait deniz haritalarından toplanan bilgilerle başlandıBunu Fransız Mukavemetinden,Müttefik ajanlarından,kurbağaadamlardan gelen ufak tefek,ama taşları yavaş yavaş yerine oturtan bilgiler izlediNazilerin işe aldığı Fransız işçiler,Atlantik Duvarı'na eklenen engeller arasındaki mesafeyi adımlayarak ölçüyor,Alman Birliklerinin hareketlerini izliyorlardı


Caen'deki Alman karargahını yeniden dekore etmek için tutulan bir boyacı,takviye güçlerin yerini gösteren bir planı çalmıştıTelsiz ve telgraf operatörleri,Alman telsiz saptama timlerine yakalanmamak için mesajlarını bir çırpıda ve sadece bir kez yolluyorlardıDiğer mesajlar İngiltere'ye posta güvercinlerinin taşıdığı kapsüller içinde iletiliyorduKraliyet Hava Kuvvetleri bu güvercinleri Fransız direnişçilerine,Alman işgali altındaki Normandiya'ya paraşütle atılan kafesler içinde ulaştırmıştıBu kanatlı casuslardan haberdar olan Almanlar,onları saf dışı bırakmak için keskin nişancı ve şahinlerden yararlanıyorlardıAncak binlerce masaj yerine ulaştı



Sonunda BIGOT haritaları elle tutulur bir seviyeye gelmiştiFakat bu haritalar için yüzlerce kişi de can vermiştiArtık tek yapılacak hamle, kıyı şeridinin gerçek görünümünü içeren fotoğrafları elde etmektiMayıs 1944 ortalarında Bigot haritacıları,kıyı şeridinin alçaktan çekilmiş hava fotoğraflarını istedi3000 metre yüksekte uçmak üzere eğitilmiş pilotlar,dalgaların üstünde alçaktan uçuşlar yaptılarPilotlar bu uçuşa"barbut" diyorlardı;çünkü zırhsız ve silahsız uçaklarının içinde ölümle kumar oynar gibiydiler



Müttefiklerin 31Fotoğrafla Keşif Fibi'nden Teğmen Albert Lanker,6 Mayıs'ta ilk alçak uçuşunu yaptıAlman radarlarına yakalanmamak için Manş Denizi'nin 10 metre üstünden uçan Lanker,Normandiya kıyısındaki geniş bir kum tepesinin üzerinden keskin bir dönüş yaptı ve siperlerde çalışan Alman askerlerinin üstünden saatte 580 km hızla geçtiFotoğraf kıymetlendiriciler Lanker'in çektiği fotoğrafları haritalarına işlediler


Başka bir alçak uçuşta çekilen fotoğraflar,denize doğru açı yapacak şekilde kumun içine dikilmiş ve tepelerine mayın yerleştirilmiş ağaç kazıkları ortaya çıkardıDiğer fotoğraflar,kumsalların sular çekildiği zaman ortaya çıkan bölümlerinin,çelik demiryolu raylarının birbirine kaynatılmasıyla yapılan "kirpilerle" kaplı olduğunu gösterdiBu engeller,sular yüksekken kumsala yaklaşan çıkarma araçlarının gövdelerine saplanacak şekilde tasarlanmıştı


29 Mayıs tarihli bir istihbarat bülteni,"Dalgaların hemen üstünden yapılan son keşif fotoğrafları sualtındaki hemen her tip çıkıntının mayınlanmış olabileceğini gösteriyor"diyorKeşif uçuşlarında çekilen bu fotoğraflar planlamacıları,çıkarma gemilerinin deniz çekildiği zaman gelmesi ve askerleri engellere çarpmadan önce boşaltması gerektiğine ikna ettiHavacılar gelgitleri ve kıyı eğimlerini gösterecek yöntemler belirlemek zorunda kaldılar





Sahildeki gelgit ve akıntıları gösteren tablolar

Alçak uçuşlarda çekilen Normandiya kıyı şeridinin hava fotoğrafları,Müttefiklerin çıkarma gemilerini Çıkarma Günü sahillere doğru yönlendirecek dümenciler için, göz hizasında görüntüler sağlıyorduBigot ressamları bu fotoğrafları kilise kuleleri ve sahil evleri gibi nirengi noktalarını gösterecek resimlere dönüştürdüHer haritanın altında haritaya paralel, sahilin görünümü ve nirengi noktalarını gösteren suluboya resimler konuldu







2-Çıkarma Gününün Provası:Kaplan Tatbikatı

Uzun yıllar titizlikle kamuoyundan hatta savaştan sonra bile müttefik halkından saklanan bu tatbikat,1980'li yıllarda gizliliğin ortadan kalkması ile gün ışığına çıkmışZira gerçek çıkarmadan 6 hafta önce 27 Nisan 1944 günü 300 gemi ve 30000 askerin katılımı ile yapılan gerçek mühimmatlı bu tatbikat,tam bir hezimetle sonuçlanmış

Hava desteğinin aksaması,çıkarma araçlarının gecikmesi ve kıyıbaşındaki karmaşa sonucu,tatbikat yeri olarak seçilen ve Normandiya kıyısı ile coğrafi benzerliği nedeniyle Güney İngiltere'deki Slapton Sands adlı sakin kumsal kanlara bulanmışÇok sinirlenen General Eisenhower,bu feleketi sır olarak saklamak için öyle olağanüstü önlemler alınmasını ve ağızların öyle sıkı tutulmasını emretmiş ki,ayrıntılar yıllarca bilinmemişSon hesaplamalara göre 749 denizci ve asker ölmüş,yüzlerce yaralı asker,onlarca tank kaybedilmiş


İşin daha da kötüsü,tatbikatın ertesi günü sabah 0200 civarlarında Almanlara ait 9 Schnellboote(hızlı,yakalanması güç hücumbotlar),LST olarak da bilinen,ABD'ye ait 8 tank çıkarma gemisinden olan konvoya ateş açmışGemiler Kaplan Tatbikatı'nın son aşamasında karaya çıkacak araç ve askerlerle yüklü halde Slapton Sands'e doğru ilerlerken,açılan ateş sonucu LST-531 alabora olmuş ve yüzlerce askeri beraberinde götürerek birkaç dakika içinde batmışLST-507'de yüklü olan benzin,büyük bir patlamaya yol açmış ve gemiyi alevler içinde bırakmışLST-289'u vuran hücumbot,geminin kıçını parçaladıysa da gemi batmamış ve limana kadar ulaşmış


Eisenhower,Slapton Sands açıklarında olan bu felaketi de öğrendiğinde,ölen ya da kaybolanlar arasında Bigoted olup olmadığını bilmek istediÇıkarma konusunda tarih ve yer bilgisine sahip olanlara Bigoted/Bigotlu deniyorduBu durum Eisenhower için büyük bir istihbarat kabusu haline gelmiştiBu kağıtlardan veya haritalardan biri düşmanın eline geçseydi,çıkarma başarısızlığa uğrar ya da iptal edilirdiYapılan araştırma sonunda 10 Bigoted olduğu tespit edildiBu cesetler bulundu ve üstlerindeki belgeler toplandıAlmanlar bu belgeleri ele geçirememişlerdi ama yine de tedbiri elden bırakmayan Müttefiklerin şifre çözücüleri,günlerce Almanların istihbaratını dinlediler ve sırların güvende olduğuna kanaat getirdikten sonra rahat bir nefes aldılar


Başarısızlıkla sonuçlanan Kaplan Harekatı ile ilginç bir bilgi de şu:
Saldırıya uğrayan LST konvoyundaki yara almamış olanlardan LST 515'in komutanı Albay John Doyle'un,yola devam edilmesi emrine uymayarak geri dönüp gece yarısı sulara gömülen gemilerden sağ kalanları toplamak istemesi ve 132 kişiyi kurtarması

Ancak suya atlayanlardan cankurtaran yelekleri şişik olduğu halde ölenlerin çoğunun suyun içinde baş aşağı durması dikkatlerini çekerBöylelikle hiç kimsenin askerlere cankurtaran yeleklerini bele değil,koltuk altına takmak gerektiğini söylemediği anlaşılırKaplan Tatbikatından alınan bu ders, daha sonra saldırıya katılan tüm birliklere öğretilir ve sayısız hayat kurtarılır



3-Almanların Çıkarma Günü ve Yeri Konusunda Yanıltılması Çalışmaları
(Karşı İstihbarat ve Casusluk)

Bigot haritaları yavaş yavaş gelişirken,bir grup istihbarat subayı,savaşın en büyük aldatmacasını ustalıkla sahneye koymakla meşguldü:1980'lere dek tam olarak açıklanmayan bir casus sevk-idare harekatı

Savaşın başlarında İngiliz karşı haber alma görevlileri,yakalanan Alman casuslarına basit bir seçim hakkı tanımıştı;darağcına gitmek ya da onlar için çalışmakPek çoğu yaşamayı seçtiSaf değiştitren bu casuslar aldıkları emirlerle,gerçek ve sahte bilgilerin karışımından oluşan istihbarat raporlarını Alman şeflerine iletmek için görünüşte gizli telsiz kullanıyorlardıYanıltıcı bir şekilde adlandırılmış XX Komitesi'nin yürüttüğü bu operasyonun amacı,Almanların üst düzey komutanlarını,saldırının ya Nazilerin elindeki Norveç'ten ya da Dover Boğazı'ndaki Calais'den yapılacağına ikna etmekti


Aldatmacaya iki dev,ancak hayali askeri birlik de dahil edildiSözüm ona Norveç'i ele geçirmeye hazırlanan bir birlik Alman telsiz dinleme istasyonlarına,ihtiyaçları arasında"kayak eğitimi" ve "düşük sıcaklıklarda motor çalıştırma kılavuzları" bulunan 350000 askerlik hayali bir ordunun hareketli haberleşme trafiğini dinletiyorduİkinci hayali ordu ise,Korgeneral Patton komutası altında Calais'ye saldırmaya hazır gibi görünüyorduCasuslar Almanlara,Patton'ın Calais saldırısını yönetmek üzere İngiltere'ye ulaştığı bilgisini veriyorduLuftwaffe keşif uçakları Patton'ın ordusuna ilişkin kanıtları fotoğraflıyordu:Tank ve kışlalar,yakınlardaki limanlarda çıkarma gemisi filoları,hatta bir petrol iskelesiHepsi de butaforcuların yaptığı tahta,kauçuk ve kartonpiyerden yaratılmış yanılsamalardı

XX Komitesinden bir kadın ajan,saldırıya hazırlanmak üzere karargahını Calais'nin karşısındaki Dover bölgesine taşımış olan ve aslında var olmayan ABD 14Ordusuna mensup bir kurmay subayla flört ettiğini,Almanlara rapor ederek aldatmacaya katkıda bulunduOyun öylesine kusursuzdu ki,14Ordunun omuz apoletleri,National Geographic'in,ABD silahlı kuvvetleriyle ilgili 1944 yılında yayımladığı bir kitapçıkta gerçekleriyle birlikte yer aldı

Peki ya Nazilerin Normandiya Çıkarmasına ilişkin aldıkları gerçek raporlar?"Bu,"diyordu Almanların en güvenilir casusu(ve XX'in yıldız oyuncusu),"Olsa olsa bir şaşırtmacadır"
9 Haziran'da gönderilen ve bizzat Hitler'in okuduğu bir mesaj,Çıkarma Günü'nün Alman yedek kuvvetlerini şaşırtmak için tasarlanmış bir tuzak olduğunu,böylece Müttefiklerin "olasılıkla Pas de Calais bölgesinde kesin bir saldırı düzenleyebileceklerini" ileri sürüyorduBu oyun Çıkarma Günü'nden sonra Alman kuvvetlerinin haftalarca "gerçek" saldırıyı bekleyerek Calais'de kalmasını sağlayacaktı


Almanlar kuvvetlerini Calais civarına yığarken,sadece Mareşal Rommel,öngörüsüne sığınarak,Müttefik uçaklarının belirlemiş olduğu sualtı engellerini inatla Normandiya'ya yerleştirdiAncak istediği daha çok çimento ve mayın talebi reddedilince,mecburen ağaç ve çelik engellere başvurdu"Yegane şansımız sahillerde olacaktır"diyorduİşgalciler Normandiya'ya gelecek olursa,onları orada durduracaktıDüşmanın deniz yüksekken geleceğini ve gemilerini kazıklara oturtacağını tahmin ediyordu


Normandiya Çıkarması Öncesi Müttefiklerin Yaşadıkları
İlginç Güvenlik İhlalleri

Bunların en tuhafı,London Daily Telegraph gazetesi tarafından işlenmiş
BIGOT güvenlik subaylarını alarma geçiren hadise,gazetenin verdiği
çapraz bulmacanın cevapları arasında, şifrelenmiş kod adlarıyla kullanılan
bazı kelimelerin bulunmasıymışOlay şöyle cereyan etmiş:

2 Mayıs 1944'de bulmacanın cevapları arasında"Utah" sözcüğü bulunuyormuş1 hafta sonraki cevaplardan biri ise "Omaha" olmuşBundan sonra bulmacayı hazırlayan öğretmen gizlice izlemeye alınmışAncak ajanlar bir bağlantı bulamamışlar

Bir sonraki hafta, saldırıda kullanılmak üzere İngiltere'de inşa edilmekte olan yapay limanların kod adı olan "Mulberry"sözcüğü gelmişArdından da hepsinden daha endişe verici olan "Neptün"Bu kez öğretmen hemen tutuklanmışŞaşkınlık içindeki müfettişler,sonunda bu sözcüklerin bir dizi inanılmaz rastlantının ürünü olduğuna karar vermişler

Olay 1984 yılına kadar esrarını korumuş:Meğer öğretmenin bir öğrencisi yakınlardaki askeri kamplarda dolaşırken ve askerlerin konuşmalarına kulak misafiri olurken işittiği tuhaf sözcükleri,herhangi bir art niyeti olmadan, çapraz bulmacaları için öğrencilerinden malzeme isteyen öğretmenine aktarmasıymışOlay,öğrencinin itirafı ile çözümlenmiş


Diğer bir güvenlik ihlali,Mart 1944'de ABD Ordusu'na bağlı bir çavuşun
bazıları saldırının hedeflenen tarih ve yer bilgilerini de içeren bir paket BIGOT belgesini yanlışlıkla kız kardeşine göndermesiyle yaşanmışAile Alman kökenli olunca ve kız kardeş de Chicago'daki bir Alman mahallesinde oturunca,ordu alarma geçmişPaket yerine ulaşmadan,tesadüfen kontrol amacıyla görevli memurlar tarafından postanede açılmış ve BIGOT,TOP SECRET yazılarını görünce FBI'a haber verilmişDedektifler askerin casus olmadığını ortaya çıkardılarsa da,asker çıkarma gününün ertesine kadar odasında hapsedilmiş


Başka bir olay da Amerikalı bir tümgeneralin boşboğazlığı sonucu yaşanmış:
Mayıs ayında Londra'da verdiği bir akşam yemeği davetinde konuklarına,
Çıkarma Günü'nün 15 Haziran'dan önce yapılacağını söyleyivermişGeneralin rütbesi indirildiği gibi,derhal ABD'ye geri gönderilmiş


Bir tuhaf güvenlik ihlali de bu bölümü takip eden arkadaşların oldukça iyi tanıdıkları,alanında çok yetkin biri olan savaş tarihçisi BLiddell Hart ile ilgili

Meğer bizim tarihçi,1944'de kendi ifadesine göre "Overlord Planını,kimseden bilgi almadan aşağı yukarı tarih ve yer olarak tahmin etmiş"Bu konudaki eleştirilerini de ulu orta yetkililere bildirmiş;elbette bu durum Müttefiklerin canını çok sıkmışİnternet Gazetesi HaberX'de 2006-09-04 tarihinde yer alan bu ilginç haberi,Normandiya Çıkarması ile ilgili olduğundan buraya aktarıyorum:


"Ünlü İngiliz askeri tarihçi Basil Liddell Hart `ın İkinci Dünya Savaşının dönüm noktası olan müttefik kuvvetlerin 6 Haziran 1944`teki Normandiya Çıkarmasını tehlikeye düşürmek üzere olduğu ortaya çıktı

İngiliz iç istihbarat servisi MI5 tarafından bugün İngiliz Ulusal Arşivlerine teslim edilen belgelere göre, kod adı ``Overlord`` olan Normandiya Çıkarmasına ilişkin planın ayrıntılarını bir biçimde ele geçiren yüzbaşı Liddell Hart , plandan ulu orta söz etmeye başladı

Plan hakkında bir de eleştiri kaleme alan Hart , İngiliz askeri ve siyasi yetkililerle konuyu görüştü MI5 , Liddell Hart `ın 10 Mart 1944 tarihinde bir bakanlık yetkilisine öğle yemeği sırasında, ``çıkarma planıyla ilgili ciddi endişeleri bulunduğunu`` söylemesi ve kaleme aldığı eleştirinin bir kopyasını vermesi üzerine, bu askeri tarihçinin plandan haberdar olduğunu öğrendi

Müttefiklerden bazı üst düzey askeri yetkililerin bile haberdar olmadığı planın yüzbaşı tarafından bilindiği, Başbakan Winston Churchill `in askeri danışmanı General Hastings Ismay`e iletildi Duruma öfkelenen Churchill , tarihçi hakkında soruşturma başlatılmasını istedi Bu arada, tarihçi Liddell Hart `ın, ``Overlord`` hakkındaki eleştirisini, İşçi Partisi `nden Stafford Cripps, Churchill `in eski bakanlarından Lord Beaverbrook ve 3 Amerikalı generale de verdiği anlaşılıyor

Açıklanan belgelere göre, Liddell Hart , General Ismay ve bir başka askeri yetkili tarafından sorgulandı Liddell Hart , sorgu sırasında, planın varlığı hakkında kimseden bilgi almadığını, kendi tahminlerine dayandığını söyledi Buna inanmayan MI5 , kaynağın büyük olasılıkla hava savunma sorumlusu General Tim Pile olduğu sonucuna vardı Sonuç olarak ne Liddel Hart , ne de General Pile ceza aldı Bununla birlikte takibe alınan tarihçinin telefonları dinlendi, kuryesi elden geçirildi AA"

__________________