Cevap : Fatura Ve Teyit Mektubu, Faturaya Itiraz, Faturanin Delil Niteligi

**yesimciwciw** · 06-04-2009

a) FATURAYI DÜZENLEYEN TACİRİN TİCARET UNVANI ve İMZASI

Kayıtları tevsik eden bir belgenin kimin tarafından düzenlendiğini göstermemesi düşünülemez

Bu bakımdan delil olarak kullanılabilecek bir belgeyi düzenleyen tacirin ticaret unvanının ve bu unvan ile birlikte kullandığı imzasının faturada bulunması şarttır

TTK md

20/1 ve TTK md

41 hükümleri ile beraber değerlendirirsek faturayı düzenleyenin ticaret unvanını ve imzasını ihtiva etmeyen bir yazının fatura olarak nitelendirilmesi mümkün olmayacağı gibi herhangi bir belge vasfı da düşünülemez

b) FATURAYI ALAN TACİRİN TİCARET UNVANI
Faturanın kim için düzenlendiğini faturada belirtilmesi de hem mutat hem de eşyanın tabiatı icabı zorunludur

Tacirin düzenlediği fatura hem kendi defterlerinde hem de kim için tanzim edildi ise o tacirin defter kayıtlarının dayanağı olacaktır

Faturayı alan kimse tacirse ve ticari işletmesi dolayısı ile alıyorsa TTK md

41/1 hükmü uyarınca adına fatura tanzim edilenin ticaret unvanının faturaya yazılması gerekir

Buna karşılık adına fatura tanzim edilen kimse tacir değilse, ticaret unvanı da söz konusu olmayacağından, ticaret unvanının yerine fatura alanın kimliğinin belirtilmesi yeterli olacaktır

İşi yaptıran veya mal satın alan veya imal ettiren yahut bir menfaat temin ettiren kişinin faturayı dilediği kişi adına tanzim ettirmesine de hukuki bir engel yoktur

Yargıtay da aynı görüştedir

“… İşin faturasının, işi yaptıranın dilediği kişi adına ve olayımızda davalı malik bulunduğu için, onun adına tanzim edilmesine yasal bir engel bulunmamaktadır

”27

c) TANZİM TARİHİ
Faturada tanzim tarihinin gösterilmesi de TTK’na göre zorunludur

TTK md

68 hükmüne göre; “Defter tutmak mecburiyetinde bulunan kimse ve işletmeye devam eden halefleri, defterleri son kayıt tarihlerinden ve saklanması mecburi olan diğer hesap ve kâğıtları tarihlerinden itibaren on yıl geçinceye kadar saklamaya mecburdurlar

” Bu hükümde belirtilen kâğıtlardan bir tanesi de şüphesiz faturadır

Ayrıca tacirin tutmak zorunda olduğu defterlerden yevmiye defterini düzenleyen TTK md

70’e göre; “Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi gereken muameleleri vesikalardan çıkararak tarih sırasıyla ve madde halinde tertipli olarak yazmaya mahsus defterlerdir

” ifadesi yer almakta, bu ifadede kayıtların açıkça bir tarih sırasıyla yazılması emredilmektedir

Bu kayıtları tevsik edecek belgelerin bu arada faturalarında bir tanzim tarihi ihtiva etmesi, tacirin hem aldığı hem de verdiği faturalar için kanuni zorunluluk haline gelmektedir28

VUK md

231 faturanın malın satılması, imal edilmesi veya hizmetin görülmesinden itibaren on gün içinde düzenlenmesini amirken, TTK’da faturanın düzenlenme süresi ile ilgili bir açıklık bulunmamaktadır

ancak TTK md

23 hükmünün lafzından ve ruhundan faturanın karşı tarafça istendiği anda tanzimi gerekir

Bu bakımdan TTK’na göre faturaya konacak tarihte malın satıldığı veya üretildiği yahut hizmetin görüldüğü tarih konuşabileceği gibi tanzim edildiği tarihin de konulması mümkündür

27 Yargıtay 15

H

D

25

11

1998 gün E

1998/3171, K

1998/4403
28 ÜNAL, Oğuz Kürşat,: Fatura ve İspat Kuvveti, Üçüncü Baskı Ankara 2003 17

06-04-2009	#17
yesimciwciw	Cevap : Fatura Ve Teyit Mektubu, Faturaya Itiraz, Faturanin Delil Niteligi a) FATURAYI DÜZENLEYEN TACİRİN TİCARET UNVANI ve İMZASI Kayıtları tevsik eden bir belgenin kimin tarafından düzenlendiğini göstermemesi düşünülemez Bu bakımdan delil olarak kullanılabilecek bir belgeyi düzenleyen tacirin ticaret unvanının ve bu unvan ile birlikte kullandığı imzasının faturada bulunması şarttır TTK md20/1 ve TTK md 41 hükümleri ile beraber değerlendirirsek faturayı düzenleyenin ticaret unvanını ve imzasını ihtiva etmeyen bir yazının fatura olarak nitelendirilmesi mümkün olmayacağı gibi herhangi bir belge vasfı da düşünülemez b) FATURAYI ALAN TACİRİN TİCARET UNVANI Faturanın kim için düzenlendiğini faturada belirtilmesi de hem mutat hem de eşyanın tabiatı icabı zorunludur Tacirin düzenlediği fatura hem kendi defterlerinde hem de kim için tanzim edildi ise o tacirin defter kayıtlarının dayanağı olacaktır Faturayı alan kimse tacirse ve ticari işletmesi dolayısı ile alıyorsa TTK md 41/1 hükmü uyarınca adına fatura tanzim edilenin ticaret unvanının faturaya yazılması gerekir Buna karşılık adına fatura tanzim edilen kimse tacir değilse, ticaret unvanı da söz konusu olmayacağından, ticaret unvanının yerine fatura alanın kimliğinin belirtilmesi yeterli olacaktır İşi yaptıran veya mal satın alan veya imal ettiren yahut bir menfaat temin ettiren kişinin faturayı dilediği kişi adına tanzim ettirmesine de hukuki bir engel yoktur Yargıtay da aynı görüştedir “… İşin faturasının, işi yaptıranın dilediği kişi adına ve olayımızda davalı malik bulunduğu için, onun adına tanzim edilmesine yasal bir engel bulunmamaktadır”27 c) TANZİM TARİHİ Faturada tanzim tarihinin gösterilmesi de TTK’na göre zorunludur TTK md 68 hükmüne göre; “Defter tutmak mecburiyetinde bulunan kimse ve işletmeye devam eden halefleri, defterleri son kayıt tarihlerinden ve saklanması mecburi olan diğer hesap ve kâğıtları tarihlerinden itibaren on yıl geçinceye kadar saklamaya mecburdurlar” Bu hükümde belirtilen kâğıtlardan bir tanesi de şüphesiz faturadır Ayrıca tacirin tutmak zorunda olduğu defterlerden yevmiye defterini düzenleyen TTK md 70’e göre; “Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi gereken muameleleri vesikalardan çıkararak tarih sırasıyla ve madde halinde tertipli olarak yazmaya mahsus defterlerdir” ifadesi yer almakta, bu ifadede kayıtların açıkça bir tarih sırasıyla yazılması emredilmektedir Bu kayıtları tevsik edecek belgelerin bu arada faturalarında bir tanzim tarihi ihtiva etmesi, tacirin hem aldığı hem de verdiği faturalar için kanuni zorunluluk haline gelmektedir28 VUK md231 faturanın malın satılması, imal edilmesi veya hizmetin görülmesinden itibaren on gün içinde düzenlenmesini amirken, TTK’da faturanın düzenlenme süresi ile ilgili bir açıklık bulunmamaktadır ancak TTK md 23 hükmünün lafzından ve ruhundan faturanın karşı tarafça istendiği anda tanzimi gerekir Bu bakımdan TTK’na göre faturaya konacak tarihte malın satıldığı veya üretildiği yahut hizmetin görüldüğü tarih konuşabileceği gibi tanzim edildiği tarihin de konulması mümkündür 27 Yargıtay 15 HD 25111998 gün E1998/3171, K 1998/4403 28 ÜNAL, Oğuz Kürşat,: Fatura ve İspat Kuvveti, Üçüncü Baskı Ankara 2003 17 __________________