Cevap : Hatay Sorunu Ve Antlaşması

**Şengül Şirin** · 06-02-2009

Hatay Sorunu

Mevcut haliyle Hatay ili ve ilçeleri

Hatay Sorunu,

1921 - 1939 yılları arasında Türkiye, Suriye ve Fransa ve Milletler Cemiyeti'nin müdahil olduğu, İskenderun Sancağı'nın akibeti meselesidir

TürkiyeFransa arasında 20 Ekim 1921'de imzalanan Ankara İtilafnamesi, Suriye sınırları içinde bırakılan İskenderun Sancağı'na özel bir yönetim şekli tanımıştı

Fransa, "manda" yönetimi altında bulunan Suriye'ye 1936 yılında bağımsızlık vermeyi kararlaştırınca İskenderun Sancağı'nın statüsünün ne olacağı konusu ortaya çıktı

Fransa, Sancak'ı Suriye'ye bırakmak isteyince, Türkiye buna karşı çıktı

Türkiye, Sancak'a bağımsızlık verilmesini 9 Ekim 1936'da Fransa'dan istedi

Fransa ise, 10 Kasım'da bunu kabule yetkisi olmadığını bildirdi ve konuyu Milletler Cemiyeti'ne havale etmeyi önerdi

Türkiye de bu teklifi kabul etti

ile

İskenderun Sancağı'nda olayların da çıktığı bir dönemde, Milletler Cemiyeti, 18 Aralık 1936'dan itibaren meseleyi ele aldı

Bu sırada Türkiye ile yakınlık içinde olan İngiltere'nin de gayretleriyle, Milletler Cemiyeti, İskenderun Sancağı'nın içişlerinde bağımsız, dışişlerinde Suriye'ye bağlı "ayrı bir varlık" olmasını kabul etti

Sancak, Milletler Cemiyeti'nin gözetimi altına konulacaktı

Türkiye ile Fransa, bir anlaşma yaparak Sancak'ın toprak bütünlüğünü ortak güvence altına alacaklardı

Bundan sonra Sancak, Hatay adını alacaktır

Fakat Hatay'daki anayasa çalışmaları sırasında Fransız yetkilileri bazı güçlükler çıkartıp tahrikler yapınca olaylar patlak verdi

Türk-Fransız ilişkileri yine bozuldu

Suriye'de de Hatay'ın ayrılmasına karşı gösteriler yapıldı

Avrupa'da bunalımların yoğunlaşması ve özellikle Almanya'nın 1938 Mart'ında Avusturya'yı ilhakı, Fransa'nın Türkiye'ye ihtiyacını arttırıp tutumunu yumuşatmasını sağladı

4 Temmuz 1938'de Türkiye ile Fransa arasında Dostluk Antlaşması imzalandıktan sonra Hatay sorununun çözümü kolaylaştı

2 Eylül 1938'de Cumhuriyet olan Hatay'ın, 1939 Mart'ından sonra Avrupa'da savaşa giden olayların hızlandığı bir dönemde, 23 Haziran 1939'da Türkiye ile Fransa arasında yapılan anlaşmayla Türkiye'ye katılması kabul edildi ve Hatay Cumhuriyeti, Temmuz 1939'da Türkiye sınırları içine katıldı

06-02-2009	#2
Şengül Şirin	Cevap : Hatay Sorunu Ve Antlaşması Hatay Sorunu Mevcut haliyle Hatay ili ve ilçeleri Hatay Sorunu, 1921 - 1939 yılları arasında Türkiye, Suriye ve Fransa ve Milletler Cemiyeti'nin müdahil olduğu, İskenderun Sancağı'nın akibeti meselesidir TürkiyeFransa arasında 20 Ekim 1921'de imzalanan Ankara İtilafnamesi, Suriye sınırları içinde bırakılan İskenderun Sancağı'na özel bir yönetim şekli tanımıştı Fransa, "manda" yönetimi altında bulunan Suriye'ye 1936 yılında bağımsızlık vermeyi kararlaştırınca İskenderun Sancağı'nın statüsünün ne olacağı konusu ortaya çıktı Fransa, Sancak'ı Suriye'ye bırakmak isteyince, Türkiye buna karşı çıktı Türkiye, Sancak'a bağımsızlık verilmesini 9 Ekim 1936'da Fransa'dan istedi Fransa ise, 10 Kasım'da bunu kabule yetkisi olmadığını bildirdi ve konuyu Milletler Cemiyeti'ne havale etmeyi önerdi Türkiye de bu teklifi kabul etti ile İskenderun Sancağı'nda olayların da çıktığı bir dönemde, Milletler Cemiyeti, 18 Aralık 1936'dan itibaren meseleyi ele aldı Bu sırada Türkiye ile yakınlık içinde olan İngiltere'nin de gayretleriyle, Milletler Cemiyeti, İskenderun Sancağı'nın içişlerinde bağımsız, dışişlerinde Suriye'ye bağlı "ayrı bir varlık" olmasını kabul etti Sancak, Milletler Cemiyeti'nin gözetimi altına konulacaktı Türkiye ile Fransa, bir anlaşma yaparak Sancak'ın toprak bütünlüğünü ortak güvence altına alacaklardı Bundan sonra Sancak, Hatay adını alacaktır Fakat Hatay'daki anayasa çalışmaları sırasında Fransız yetkilileri bazı güçlükler çıkartıp tahrikler yapınca olaylar patlak verdi Türk-Fransız ilişkileri yine bozuldu Suriye'de de Hatay'ın ayrılmasına karşı gösteriler yapıldı Avrupa'da bunalımların yoğunlaşması ve özellikle Almanya'nın 1938 Mart'ında Avusturya'yı ilhakı, Fransa'nın Türkiye'ye ihtiyacını arttırıp tutumunu yumuşatmasını sağladı 4 Temmuz 1938'de Türkiye ile Fransa arasında Dostluk Antlaşması imzalandıktan sonra Hatay sorununun çözümü kolaylaştı 2 Eylül 1938'de Cumhuriyet olan Hatay'ın, 1939 Mart'ından sonra Avrupa'da savaşa giden olayların hızlandığı bir dönemde, 23 Haziran 1939'da Türkiye ile Fransa arasında yapılan anlaşmayla Türkiye'ye katılması kabul edildi ve Hatay Cumhuriyeti, Temmuz 1939'da Türkiye sınırları içine katıldı __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır