Cevap : Werner Heisenberg

'Werner Heisenberg'
Nobel Fizik ödüllü, kendi ismiyle anılan Belirsizlik İlkesi'ni bulan Alman fizikçi
Doğum 5 Aralık 1901
Würzburg Almanya Ölüm 1 Şubat 1976
Münih Almanya





Karl Werner Heisenberg, 5 Aralık 1901 Würzburg'da doğdu, 1 Şubat 1976Münih'te öldü Kendi ismiyle anılan Belirsizlik İlkesi'ni bulan Alman fizikçi, atom1932 yılında fizik dalında Nobel Ödülü'ne yapısı bilgisine katkılarından dolayı layık görüldü
Münih Üniversitesi'nde Arnold Sommerfeld ile beraber araştırmalar yaptı Daha sonra Max Born, David Hilbert ve Niels Bohr gibi meşhur fizikçilerle çalıştı 1941atom bombası yapımında Almanya'ya destek olması için Bohr'u ikna etmeye çalıştı, ancak ahlaki nedenler yüzünden Bohr teklifi redetti
Heisenberg (1925'te) ve Erwin Schrödinger (1926'da) çok yakın zamanlarda birbirlerinden bağımsız olarak atomun kuvantum (dalga) mekaniğini farklı olarak, fakat matematik yönünden eşit şekilde formüllendirdiler Bu teoriler 1928 senesinde İngiliz teori fizikçisi Paul Dirac tarafından genişletilip geliştirildi 1927'de Leipzig Üniversitesi fizik profesörlüğüne tayin edildi Aynı yıl meşhur belirsizlik prensibini ortaya koydu
1941 senesinde şimdiki Max Planck Enstitüsü'nün müdürü olan Heisenberg, 1958'de, atomun içindeki temel parçacıkların yapısını izah eden, birleşik şaha teorisinin formülünü ortaya koydu Heisenberg, hiçbir fizik bilgininin açıklama yapamadığı bir konuyu da aydınlattı Bu konu, atom çekirdek yapısına ait olup; Mezon Alan Teorisi olarak isimlendirilmiştir


Mezon Alan Teorisi

Atom çekirdeğinde protonlar ile nötronlar bulunur Protonlar artı (+) yüklü olduğundan bir arada bulunamazlar İşte bunun nasıl mümkün olduğunu açıklar Mezon Alan Teorisi

Heisenberg'in Belirsizlik Prensibi

Bir elektronun yerini tespit edebilmek için dalga boyu kısa olan ışınlara ihtiyaç vardır Bu ışınlar da enerji paketlerinden (fotonlardan) ibaret olduğundan, elektrona çarparak onun yerini değiştirirler (Compton Olayı) Elektrona çarparak onu etkilememesi için fotonları çok küçük ve dalga boyu uzun olan ışınların kullanılması gerekir Bu suretle elektronun hareketinde önemli bir değişme olmayacaktır Fakat uzun dalgalı ışınlar kuvvetli bir görüntü sağlamadığından, ancak çok belirsiz bir görüntü elde edilir Şu halde, bir elemanın yerini tespit etmek mümkün değildir Genel ifadeyle; birbirine bağlı iki büyüklük aynı anda, yüksek duyarlılıkla ölçülemez (birinin ölçülmesindeki duyarlılık arttıkça diğerinin ölçülmesindeki duyarlılık azalır) Enerji-zaman, açısal konum-açısal momentum, konum- momentum bu fiziksel büyüklükler olup, bu iki büyüklüğün ölçüm hatalarının çarpımı Planck sabitine büyükeşittir
1956 senesinde İstanbul'a gelip konferanslar veren Heisenberg, bir konferansında sözlerini şöyle bitirmiştir: "Bütün nutuklarımda, atomdaki enerjiden nasıl istifade edilebileceğini anlattım Şimdi aklımıza haklı olarak, şu soru gelmektedir: Bu muazzam kudreti, küçücük yere kim ve nasıl koydu?" [1]

Popüler Kültürde Heisenberg

Heisenberg'in hocası Bohr ile II Dünya Savaşı sırasında ideolojik fikir ayrılığına düşmesi ve Heisenberg'in Bohr'u 1941 yılında Kopenhag'da ziyaretinde aralarında geçen konuşma bir çok spekülasyona neden olmuş ve herhangi bir resmi kaydı olmadığı için aydınlatılamamıştır İngiliz yazar Michael Frayn'ın 1998Kopenhag adlı oyunu bu görüşmeyi anlatmaktadır

__________________