Cevap : Roma İmparatorluğu

Theodosius hanedanı (379-457)


Batıda huzursuzluk

Gratianus Batı Roma'yı bir süre başarıyla yönettiyse de giderek kayıtsızlaştı Zamanla Frank generali Merobaudes ve piskopos Milanolu Ambrose'nin kuklası haline geldiği kabul edilir Gratianus Roma'da geleneksel paganlığı yasaklayarak ve Pontifex Maximus unvanından feragat ederek Roma Senatosunun bir bölümünün desteğini kaybetti Romalı askerler arasında da barbar kabul edilen kimselerle yakınlığından ötürü popülaritesini yitirdi Anlatılanlara göre kişisel hizmetleri için Alanları işe alıyor ve halk önüne İskit savaşçısı kılığında çıkıyordu

Bu arada Gratianus, II Valentinianus ve Theodosius'a dördüncü bir Augustus daha katıldı Theodosius büyük oğlu Arcadius'u 383'ün Ocak ayında Augustus ilan etti Arcadius bu sırada beş veya altı yaşındaydı ve gerçek anlamda bir yetkisi yoktu Yine diğer üç Augustus tarafından da eş yönetici olarak tanındı

Gratianus'un azalan popülaritesi yılın sonraki bölümlerinde dört Augustus içinde sorunlar yaratacaktı Britanya'da bulunan İspanyol Kelt general Magnus Maximus 383 yılında askerleri tarafından Augustus ilan edildi ve Gratianus'a karşı ayaklanıp Galya'yı işgal etti Gratianus Lütes'ten Lugdunum'a kaçtı ve burada 25 Ağustos 383'te 25 yaşında öldürüldü
İznik itikatını benimsemiş olan Maximus dine aykırı düşüncelere karşı cezalar getirdi Bunun sonucunda Augustusun kilise üzerinde bir yetkisinin olmadığını savunan Papa Siricius ile arası açıldı

Gratianus'un ölmünün ardından Maximus, o sırada on iki yaşında olan II Valentinianus ile mücadele etmek zorunda kaldı İlk birkaç yıl Alpler iki rakip Batı Roma imparatoru arasında sınırdı Maximus Britanya, Galya, Hispania ve Afrika'yı kontrol ediyordu Maximus kendisine başkent olarak Augusta Treverorum'u (Trier) seçmişti

Maximus çok geçmeden resmen tanınmak için II Valentinianus ve Theodosius ile müzakerelere başladı 384 yılına gelindiğinde müzakereler sonuçsuz kalmıştı Maximus yalnızca meşru bir imparatorun yapabiileceği bir şeyi yaptı ve çocuk yaştaki oğlu Flavius Victor'u Augustus ilan etti O yılın sonunda imparatorluğun başında beş Augustus (II Valentinianus, Theodosius, Arcadius, Magnus Maximus ve Flavius Victor) vardı
Theodosius 385 yılında karısı Aelia Flaccilla'nın ölümünün ardından II Valentinianus'un kız kardeşi Galla ile evlendi ve böylece iki Augustus arasındaki ilişkiler güçlendi

386 yılında Maximus ve Victor sonunda Theodosius taafından resmen tanındı Ancak Valentinianus ikisini de tanımadı 387 yılında Maximus rakibinden kurtulmaya karar vererek Alpleri üzerinden Po vadisine geldi ve Milano'yu doğrudan tehdit etmeye başladı Valentinianus ve annesi Selanik'e kaçtılar ve burada Theodosius'dan yardım istediler Theodosius 388 yılında batıya sefere çıktı ve Maximus'u yendi Maximus 28 Temmuz 388 günü Aquileia'da yakalandı ve idam edildi Magister militum Arbogast Falvius Victor'u öldürmek üzere Trier'e gönderildi Theodosius Valentinianus'u yeniden başa getirerek kendisni desteklemeye ve diğer taht gaspçılarına karşı korumaya devam etti

İmparatorluğun son kez bölünmesi


Theodosius'un ölümünün ardından BatıDoğu Roma İmparatorlukları ve

██ Batı Roma İmparatorluğu ██ Doğu Roma İmparatorluğu




II Valentinianus 392 yılında Viyana'da öldürüldü Arbogast Eugenius'u imparator yapmayı planlıyordu Ancak doğu imparatoru Theodosius Eugenius'u imparator olarak tanımayı reddetti ve batıyı işgal ederek Arbogast ve Eugenius'u Frigidus Savaşında yenilgiye uğratıp öldürdü Böylece imparatorluğu kendi yönetimi altında birleştirmiş oldu
Roma İmparatorluğu' nun bölünmesinin nedenleri:

• Paralı askerlerin ayaklanması
• Valilerin ayaklanması
• Ekonomik sıkıntılar
• Savaşların uzaması
• Hristiyan halkın ayaklanması
• Kavimler göçünden gelen kavimlerin Roma savunmasını çökertmeleri

Theodosius imparatorluğun tümünü yöneten son imparatordur 395 yılında ölümünün ardından imparatorluğu oğulları Arcadius ve Honorius arasında bölüştürüldü Arcadius başkenti Konstantinopolis olmak üzere doğunun imparatoru, Honorius da başkenti önceleri Milano sonradan ise Ravenna olan batının imparatoru oldu Roma devleti beşinci yüzyıl boyunca farklı iktidar merkezlerinde iki farklı imparatora sahip olmaya devam etti Latince resmî yazışmalarda Yunanca kadar kullanılıyordu İki imparatorluk siyasi olarak değilse de ismen, kültür bakımından ve tarihî bakımdan aynı devletti

Batıdaki imparatorluğun çöküşü ve yıkılışı (395-476)

395'ten sonra Batı Roma'nın başındakiler genellikle kukla imparatorlardı Çoğu zaman imparatorluğun gerçek yöneticileri magister militum ve patriciStilicho, 411-421 yılları arasında Constantius, 433-454 yılları arasında Aetius ve 457-472 yılları arasında Ricimer) unvanlarını almış güçlü askerlerdi (395-408 yılları arasında

Roma şehri 410 yılında isyancı Vizigotlar tarafından üç gün boyunca, 455 yılında da daha önce görülmemiş bir şekilde Vandallar tarafından ondört gün boyunca yağmalanmıştı

474 yılının Haziran ayında Julius Nepos Batı Roma imparatoru oldu 475 yılında magister militum Flavius Orestes ayaklandı ve oğlu Romulus Augustus'u Roma imparatoru yaptı Nepos Dalmaçya'ya kaçtı Öte yandan Doğu Roma imparatoru Zeno kendisini tanımadığı için Romulus teknik olarak bir gaspçıydı ve Nepos hâlen yasal olarak Batı Roma'nın imparatoruydu Yine de Romulus Augustus son Batı Roma imparatoru olarak bilinir
476 yılı genel olarak Batı Roma İmparatorluğu'nun sona erdiği tarih olarak kabul edilir O yıl Orestes hizmetindeki Germen paralı askerlerinin İtalya'dan toprak edinme taleplerini reddetti Aralarında Herulların de olduğu askerler ayaklandı Ayaklanmanın başında Germen Odeakr vardı Odeakr ve adamları Orestes'i yakalayıp idam ettiler Birkaç hafta içinde Ravenna ele geçirildi ve Romulus Augustus tahttan indirildi Odeakr çok geçmeden İtalya'nın geri kalanını fethettii

Doğu Roma İmparatorluğu (395-1453)

Batı Roma İmparatorluğu'nun 5 yüzyılda yıkılmasına karşılık daha zengin olan Doğu Roma İmparatorluğu ayakta kalmayı başardı ve 6 yüzyılda imparator Jüstinyen yönetiminde İtalya ve İllirya'nın bir bölümünü Ostrogotların, kuzey Afrika'yı Vandalların ve Hispania'nın güneyini de Vizigotların elinden almayı başardı Güney Hispania'nın işgali kısa süreli olduysa da kuzey Afrika bir yüzyıl kadar Doğu Roma'nın elinde kaldı