KRDNZ
|
Cevap : Uzayda Yaşam Ve Ölüm
Plazma Püskürtüsü
Fotoğraf : Görüntü: Weiqun Zhang, Stanford Üniversitesi ve Stan Woosley, California Üniversitesi (Santa Cruz) Süper bilgi işlem: Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı (LBNL) ve NASA Ames Araştırma Merkezi
Bilgisayarda üretilen bu görüntüde, aşırı derecede ısınmış plazmadan meydana gelen bir püskürme -ölmekte olan bir yıldızın son çırpınışları- uzayın derinliklerine doğru neredeyse ışık hızında ilerliyor Bilim artık, yıldızların nasıl öldüğü konusunda pek çok soruyu yanıtlıyor
Kozmik Kalıntı
Fotoğraf : Görüntü: Jean-Charles Cuillandre, Kanada-Fransa-Hawaii Teleskopu (CFHT) Görüntü Optimizasyonu: Edizioni Scientifiche Coelum
Yengeç Bulutsusu'nun karanlık uzay dokusu boyunca yayılan ipliğimsi gaz yapıları Bu bulutsu 6500 ışık yılı uzaklıkta patlayan bir yıldızdan, bildiğimiz en yakın süpernovaların birinden geriye kalan tek şey Gökbilimciler ilk kez 1054'te, birkaç hafta boyunca gündüzleri görülecek kadar parlak bir ışıltı saçtığı sırada bu süpernovanın farkına varmışlardı Bu görüntüdeki gazın büyük bir bölümü bazen saatte beş milyon kilometreye varan bir hızla patlama merkezinden dışarıya doğru atıyor
Bir Cüce Yıldızın Son Anları
Fotoğraf : Görüntü: Friedrich Röpke, California Üniversitesi (Santa Cruz) ve Max Planck Astrofizik Enstitüsü, Almanya Süper bilgi işlem: Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı, ABD ve RZG, Almanya
Evrendeki en büyük patlamalardan biri, yakınındaki bir diğer yıldızdan madde emen bir beyaz cüce yıldızda başladı Bilgisayarda üretilen bu modelleme, merkeze yakın bölgede meydana gelen basınç ve ısının bir nükleer patlamayı (A) nasıl ateşlediğini gösteriyor Yanan karbon ve oksijen, -alev (mavi, B)- dışarı doğru dalgalanıyor (C ve D)
Patlamalı Son
Fotoğraf : Görüntü: Friedrich Röpke, California Üniversitesi (Santa Cruz) ve Max Planck Astrofizik Enstitüsü, Almanya Süper bilgi işlem: Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı, ABD ve RZG, Almanya
Cüce yıldız patlıyor ve geride, nikel ve diğer elementlerden meydana gelen haftalarca bir galaksi parlaklığında parıldayan radyoaktif bir bulut bırakıyor
Yıldız Fidanlığı
Fotoğraf : Görüntü: NASA, ESA, M Robberto (Uzay Teleskopu Bilim Enstitüsü/ESA) ve Hubble Uzay Teleskopu Orion Hazine Projesi Ekibi
Yıldızlar burada Hubble Uzay Teleskopu'ndan çekilmiş görüntülerin bir mozaiği şeklinde görülen Orion Bulutsusu'na benzer çok büyük gaz ve toz bulutlarında doğar Böyle bulutsularda soğuk gaz milyonlarca yıl içinde çökerek daha yoğun öbeklere dönüşür Zamanla öbekler içindeki sıcaklık ve basınç yeterli düzeye çıkarak nükleer kaynaşmayı başlatır ve böylece bir yıldız doğar Uzmanlar süpernovalardan çıkan şok dalgalarının gaz bulutlarını itip kakarak ve çökmelerine yol açarak yıldız oluşumunda tetikleyici bir işlev görebileceği kanısını taşıyor
Kütleli Bir Yıldızın Göçüşü
Fotoğraf : Görüntü: Don Dixon (üstte, solda); (B, C) Robert A Fesen, Dartmouth College ve James Long, NASA/ESA (altta, solda ve üstte, sağda); (D) Harvey Richer, İngiliz Kolumbiyası Üniversitesi ve NASA/ESA (altta, sağda)
Sanatçının hayalgücü, yaşananları yakıtı tükenen ve çöken, çok büyük kütleli bir yıldızdan (A) başlayarak betimliyor Patlama (B) yıldızı dış katmanlarından sıyırıyor (C) ve geriye teleskopla elde edilen görüntüdeki bulut (D) kalıyor
Bir Gama Işını Patlamasının Doğuşu
Fotoğraf : Görüntü: Andrew MacFadyen, New York Üniversitesi ve Weiqun Zhang, Stanford Süper bilgi işlem: LBNL ve NASA Ames
Çok büyük, hızla dönen bir yıldızın ölümünü betimleyen bir simülasyonu yaratmak için yüzlerce bilgisayarın birlikte çalışması gerekiyor Çekirdeğin çökmesinin (üstte) ardından daha yavaş gazlardan oluşan dört püskürmenin (turuncu) çevrelediği plazma püskürmeleri meydana geliyor (mavi) Birkaç saniye sonra (karşı sayfada), püskürmeler uzaya ulaşıyor ve burada parlak gama ışınları yayıyorlar Bu sırada püskürmeler çiçek şeklini alarak süpernovayı tetikliyor Böylesine büyük patlamalar demir, karbon ve oksijen gibi elementlerin evrene saçılmasına neden oluyor Gökbilimci Andrew MacFadyen, "Kanımızdaki demir, süpernovalardan geliyor," diyor "Yıldızlarla aramızda doğrudan bağlantı var "
Kaçış Yok
Fotoğraf : Görüntü: Denver Doğa ve Bilim Müzesi Simülasyon: Andrew Hamilton, JILA ve Colorado Üniversitesi Arka plan: Süper Bilgi İşlem Uygulamaları Ulusal Merkezi
Çok büyük kütleli bir yıldız, ölümün ardından çökerek bir karadelik oluşturuyor Bilgisayarda üretilen bu görüntü, karadeliğin devasa kütleçekiminin lens görevi görerek arka plandaki yıldızların ışığını nasıl büktüğünü gösteriyor Karadelikler görünmez olsalar da gökbilimciler çevrelerindeki radyasyonu -bazı yıldızları bekleyen bu kara kaderin bir kanıtını- saptıyor
Gizli Karadelikler
Fotoğraf : Görüntü: D Finkbeiner (hidrojen)/ESA, INTEGRAL, V Beckmann, NASA-GSFC (gama ışını)
Avrupa'nın INTEGRAL uydusunca x-ışını dalga boylarında oluşturulan bu gökyüzü panoramasında, elmas biçimli işaretler karadeliklerin yerini gösteriyor En kütleli yıldızlar patladığında ortaya çıkan karadelikler görünmezdir; ama güçlü kütleçekimleriyle emilen gaz ısınarak milyonlarca dereceye ulaşır ve x-ışınlarında parlak bir ışıltı saçar "Bir karadeliği gözde canlandırmanın en iyi yolu bir uçurumdan aşağıya inen bir şelale olarak düşünmektir" diyor astrofizikçi Andrew Hamilton "Aradaki tek fark uzaya boşalmasıdır "
__________________
Garbın âfâkını sarmışsa çelik zırhlı duvar Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imânı boğar, 'Medeniyyet!' dediğin tek dişi kalmış canavar?
Ey ŞaiR! Bana Yağmurdan bahsetme, yağdır
|