Cevap : I. Göktürk Hakanlığı

I GÖKTÜRK DEVLETİ

552 yılında BUMİN KAĞAN tarafından Orta Asya'daki AVAR hâkimiyetine son verilerek kuruldu Türk adıyla kurulan ilk devlet oldu Başkenti ÖTÜGEN’ dir Bumin KAĞAN kardeşi İSTEMİ YABGU'yu ülkenin batı topraklarına gönderdi

İSTEMİ YABGU'NUN BATI SİYASETİ:

İstemi Yabgu İpek yolunu kontrol etmek amacıyla AKHUNLARA karşı İran'daki SASANİ devletiyle işbirliği yaptı Bu işbirliği sonucu Akhun Devletinin toprakları Sasaniler ve Göktürkler tarafından paylaşıldı İstemi Yabgu; bu defa Sasanilere karşı BİZANS ile işbirliği yaparak, Sasani devletinin zayıflamasını sağladı






GÖKTÜRK DEVLETİ'NİN İKİYE AYRILMASI VE YIKILMASI:Bümin kağan'dan sonra yerine sırasıyla oğlu Ko-Lo,Mukan(en parlak devir), Tapo ve İşbara geçtiBu süre içinde Batı Yabgusu İstemi Yabgu daima doğudaki hakana bağlı kaldıAncak
İstemi Yabgu'nun


ölümünden sonra yerine geçen oğlu TARDU aynı itaati göstermedi Çin'in kışkırması ile I Göktürk Devleti Batı ve Doğu Göktürk Devleti olarak ikiye ayrıldı Her ikisine de daha sonra Çinliler son verdi

II GÖKTÜRK DEVLETİ(KUTLUK DEVLETİ)(682–744)I Göktürk devletinin parçalanıp yıkılmasıyla, Çinin egemenliğinde yaşayan Türkler, 50 yıl süren bir esaret dönemi yaşadılar Bu süre içinde defalarca Çine karşı ayaklandılar Ancak başarılı olamadılar 682 Yılında KUTLUK KAĞAN'ın başlattığı ayaklanma başarılı oldu Türkler Çinlileri topraklarından atarak yeniden bağımsızlıklarına kavuştular(682) II Göktürk Devleti'ne kurucusundan dolayı KUTLUK DEVLETİ de denir

NOT: Kutluk Kağan Çine karşı "Ulusal Kurtuluş Savaşına" girişerek II Göktürk devletini kurmuştur Bu özelliği ile Kutluk Kağan Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran MKemal Atatürk'e benzer

II Göktürk Devleti en parlak devrini BİLGE KAĞAN zamanında yaşamıştır Bilge Kağan ülkeyi kardeşi KÜLTİGİN ve veziri TONYUKUK ile yönetmiştir Bilge Kağan'dan sonra zayıflayan Devlet; Karluk, Basmil ve UYGUR Türkleri tarafından 744 yılında yıkılmıştır Göktürk Yazıtları bu devlet döneminde yazılmıştır