05-17-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Doğada Madde Devri
Doğada Madde Devri
Organik artıklar ve cesetler ayrıştırılarak inorganik maddelere dönüştürülür Bu yollarla serbest kalan inorganik maddeler yeniden fotosentez ve kemosentez de kullanılır hale getirilir Fotosentez ve kemosentez olaylarıyla inorganik maddeler yeniden organik bileşiklere dönüştürülür Bu dönüşümlere doğada madde döngüsü denir
Karbon devri: Bir dönümlük şeker kamışı her yıl atmosfer tabakasından 20 ton kadar karbondioksit kullanır Bitki ve hayvan enerji elde etmek için organik maddeleri yıkar Karbondioksit ve su ya kadar parçalanır Hücre solunumu denen bu olay sonucunda oluşan karbondioksit tekrar atmosfer tabakasına verilir
Azot devri: Bitkiler aminoasit ve protein sentezi yapabilmek için gerekli olan azotu, nitrat tuzları olarak topraktan alırlar Bitkiler tarafından alınan nitratlar bitki hücreleri tarafından aminoasit ve protein sentezinde kullanılır
Ölmüş bitki ve hayvanla, canlıların artıkları ve salgılarındaki proteinli maddeler saprofitler tarafından amonyağa dönüştürülür Bu olaya pütrüfikasyon (kokuşma) denir
Amonyak nitrit bakterileri tarafından nitrite; nitritte nitrat bakterileri tarafından nitrata dönüştürülür Bu olaya nitrifikasyon denir
Bitki tarafından kullanılmayan nitratlar azot bozan bakteriler ile parçalanır Bu parçalanmadan açığa çıkan azot tekrar havaya karışır Bu olaya denitrifikasyon denir
Havanın azotu toprağa iki şekilde geçer:
1)Yıldırım çakması sonucu azot oksijenle birleşir Daha sonra su ile etkileşince nitrik asit meydana gelir Yağmurla toprağa inen nitrik asit toprakta bulunan sodyum ve potasyum bileşikleri ile etkileşerek nitrat tuzlarını oluşturur
2)Toprakta, havanın serbest azotunu bağlayabilen ve kullanabilen azot bakterileri vardır baklagillerin köklerindeki urlarda yaşayan ribozom da havanın serbest azotunu bağlayabilir ve azotlu madde yapar Bu bakterilerin ölüleri topraktaki azotlu organik artıkları oluşturur
__________
|
|
|