Şengül Şirin
|
Hareket Sistemi
HAREKET SİSTEMİ Hareket sistemini iskelet sistemi ve kas sistemi oluşturur
İSKELET
Kemiklerden oluşmuş,birbirine eklemlerle, bağlarla bağlanmış,güçlü yapıya İSKELET denir
İskeletin Görevleri
*Vücudun ayakta durmasını sağlar
*Vücudun biçimini oluşturur
*Eklem ve kasların yardımıyla hareketi sağlar
*İç organları,dışarıdan gelecek mekanik etkilere karşı korur
*Kan hücrelerinin yapımında görev alır
*Bazı organlara destek verir ve askı olur
*İnorganik maddelerin birikimini sağlar
İskelet sistemi kemiklerden oluşur
Kemiğin yapısı ve çeşitleri:
- Kemik,organik ve inorganik maddelerden oluşmuştur Kemiğin 1/3'ü organik,2/3'ü inorganik maddelerden oluşmuştur İnorganik maddeler,kemiğe sertlik verir Bunlar:kalsiyum, sodyum ve potasyum tuzlarıdır
- Kemiğin dışında,PERİOST denilen zar bulunur Periost,kemiğin enine büyümesini ve kırıldığında tamirini sağlar Kıkırdak,kemiğin boyuna büyümesini sağlar Sıkı kemik,minerallerden ve kemik hücrelerinden oluşur
- Kemik başlarının uç kısmında bulunan süngerimsi dokuda,kırmızı ilik bulunur Uzun kemiğin gövde kısmının içinde ilik kanalı denilen boşluk vardır Bu boşluk SARI İLİK ile doludur Bu iliklerde kan hücreleri yapılır
Üç çeşit kemik vardır
1- Uzun kemikler:Kol ve bacak kemikleri
2- Kısa kemikler:Omur ve bilek kemikleri
3- Yassı kemikler:Kalça,göğüs,kürek,kafatası kemikleri
İskelet üç kısımdan oluşur:
1- Baş iskeleti
2- Gövde iskeleti
3- Üyeler iskeleti
Baş iskeleti
Kafatası ve yüz kemiklerinden oluşur Baş iskeleti,alt çene kemiği hariç oynamaz eklemlerden ve yassı kemiklerden oluşmuştur
Kafatasında 8, yüzde 14 olmak üzere kafatasında 22 kemik bulunur
Kafatası ve yüz kemikleri sağlam bir kutu oluşturarak beyni korur
Gövde İskeleti Omurga,kaburga,göğüs kemiği,omuz ve kalça kemiklerinden oluşur
Göğüs kafesi:12 çift kaburga ve önde göğüs kemiğinden oluşur Kaburgaların 7 çifti bir ucu omurga,diğer ucu göğüs kemiğine bir kıkırdakla bağlanır 8,9 ve 10'uncu çiftlerin uçları önde birbirine kıkırdakla,bu kıkırdakta göğüs kemiğine bağlıdır
Göğüs kafesi,yaşamsal organlardan kalp ve akciğerleri korur
Omurga:Omur adı verilen 33 kemikten oluşmuştur Omurlardaki delikler omurilik kanalını oluşturur Omurga beş bölgeye ayrılır
Boyun bölgesi;7 omur,sırt bölgesi;12 omur,bel bölgesi;5 omur,sağrı bölgesi;5 omur,kuyruk sokumu;4 omur bulunur
Omurga kanalında omurilik bulunur
Üyeler iskeleti
Kol ve bacak iskeleti olmak üzere iki kısımda incelenir
Kol iskeletinde toplam 30 kemik,bacak iskeletinde toplam 30 kemik bulunur
Kol ve bacaklarda toplam 120 kemik bulunur
Kol kemikleri gövde iskeletine,köprücük ve kürek kemiklerinin oluşturduğu göğüs kemeri,bacak kemikleri de kalça kemiklerinin oluşturduğu kalça kemikleri ile bağlanır
Eklemler
Kemiklerin birbirine bağlandığı yere eklem denir Eklem hareket yeteneğine göre üçe ayrılır Oynar eklemler;kol ve bacak kemikleri,alt çene oynar eklemlerle birbirine bağlanmıştır Vücut hareketi oynar eklemlerle sağlanır Oynar eklemlerde eklem,eklem sıvısı ile doludur Eklem sıvısı,eklem uçlarına kayganlık vererek rahat hareket etmeyi sağlar Yarı oynar eklemler;az hareket edebilen eklemlerdir Omurlar arası eklemler bu şekildedir Oynamaz eklemler;kemikler birbirine girintili çıkıntılı olarak bağlanmıştır Eklem sıvısı bulunmaz
KASLAR SİSTEMİ
İskeleti hareket ettiren ve iç organları oluşturan dokulardır Vücudumuzda üç çeşit kas bulunur
Çizgili Kaslar
Bunlara kırmızı kaslar de denir İskeletin üstünü örtmüştür Eklemler yardımıyla iskeletin hareketini sağlar Bir organın hareket etmesi için en az iki kas demetinin zıt olarak çalışması gerekir İstemli hareket ederler Çizgili kas hücreleri uzun silindir şeklindedir Hücreleri çok çekirdeklidir Hızlı kasılır çabuk yorulurlar
Düz Kaslar
Bunlara,beyaz kaslar da denir İç organları oluştururlar İsteğimiz dışında hareket ederler Hücreleri mekik şeklindedir Tek çekirdeklidir Yavaş kasılır,yorulmazlar
Kalp Kası
Kalbin yapısını oluşturur Yapısı çizgili kasa benzer ama düz kas gibi çalışır Hücreleri tek çekirdeklidir
Hareket sisteminin sağlığını korumak için,dengeli beslenmek,spor yapmak,ağır yük kaldırmamak gerekir Oturma ve yürümede düzenli hareket edilmelidir Kalsiyumca zengin besinler ve D vitamini yeterince alınmalıdır (D vitaminin vücutta işlerlik kazana bilmesi için vücudun güneş ışınlarına ihtiyacı vardır )
Hareket sisteminin hastalıkları;raşitizm,kemik veremi,kırık,çıkık,burkulma,incinme, oturma bozuklukları ve kas yorulmalarıdır
|