05-13-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
- Tekke - Tasavvuf Edebiyatı Nazım Biçimleri/ …Nefes…
…Nefes…
(Nazım Biçimleri)
Nefes, Dini temellere bağlı aşık edebiyatı nazım şekillerinden ilahilerin Alevi-Bekteşi aşıklarınca yazılanlarına denir Konusu genellikle tasavvuftaki vahdet-i vücud, Alevi-Bektaşi ilkeleri, tarikat kurallarıyla ilgilidir Dili sade bir Türkçe olan nefesler biçim olarak koşmaya benzer Dörtlükler halinde hece ölçüsünün 7, 8, 11’li kalıpları ile ya da az da olsa aruzla yazılanlara rastlanmaktadır Dörtlük sayısı 3-7 arasında değişir Fazla da olabilir
1 Bektaşi şairlerinin yazdığı tasavvufi şiirlerdir
2 Genellikle, nefeslerde tasavvuftaki Vahdet-i Vücud felsefesi anlatılır
3 Bunun yanında Hz Muhammed (A S M) ve Hz Ali (R A) için övgüler de söylenir
4 Nazımbirimi dörtlüktür Dörtlük sayısı 3 ila 8 arasında değişir
5 Hece ölçüsüyle yazılırlar Ama aruz ölçüsüyle yazılan nefesler de vardır
6 Nefeslerde, kalenderâne ve alaycı bir üslup dikkati çeker
7 Duygu ve düşünceleri nükteli bir şekilde ve zarafet ölçüleri içinde söylemek nefesin en belirgin özelliğidir
Hak yoluna gidenlerin
Âsâ olsam ellerine
Er pîr vasfın edenlerin
Kurban olsam dillerine Seyrânî
|
|
|
|