Cevap : Eski Mısır Tarihi

Karnak Amon Tapınagı yakınında bulunan ve görkemli eski Mısır Mimarlığının Nil kıyısındaki en zarif örneklerinden biri olan tapınak ,Yeni Krallık döneminin 9firavunu IIIAmenhotep tarafindan,Eski Mısır Tanrilarının en büyüğü Amon-Ra adına M XIVçyy da inşa ettirilmistirDaha sonraları Tutankamon, IIRamses,BIskender,Roma ve Müslüman Araplar Tarafindan cesitli ekleme ve yapilarla günümüze kadar gelmiştir1885'de başlatılan araştırma,kazı ve restarasyon calışmaları günümüze kadar devam etmektedir



Tapinağa 24m yükseklikteki pilondan girilirPilon cephesinde 4 tane oturan,2si ayakta duran büyük boy6 adet Ramses heykeli bulunmaktaydiGünümüzde tahtta oturur şeklindeki iki heykel,girisin saginda ve solunda yer alırPilon cephesi boydan boya IIRamses'in zaferlerine ait tasvir ve yazilarla suslenmistirPilon'dan sonra IIRamses olarak bilinen büyük avluya girilirBurası Kapalı Lotus başlıklı sütünlar ve aralarında yeralan Osiris heykelleri ile cevrilidirAvlu girisinin saginda,orta krallikdan kalma orjinal ve küçük Teb üçlüsü tapinaği ile sol yanda ve yukarıda yerel bir şeyh tarafından XIIIyy'da inşa ettirilen Abu al-Haggag Camii yer alırAvludan sonra güney yönünde sapma yaparak koridor şeklinde uzanan açılmis papirüs başlıklı52m yüksekliğinde 14 devasa sütün çift sıra halinde 2büyük avluya ulaşırIIIAmenhotep'e ait olan bu sütünların üzerineTel Amarna'daki Aten inancını terkederek Teb' e gelen ve Amon inancını kabul eden Tutankamon tarafından,bu dönüşümü kutlamak için süslemeler yaptirilmıştırBuradan Hıpostil hole girilir32 sütünlu olan bu ilginç bölümden sonra Khonos,Mut ve Adak şapeli,yuvarlak kemerli,freksli,nişli,iki yanında kalsik roma sütün başlıklı girişi olan Roma kutsal mekanı,doğum odası,IIIAmenhotep ve Büyük Iskender'e ait dar ve karanlık kutsal mekanlar bulunurHer yıl Ağustos ayı sonlarinda 15 gün süreyle kutlanan Opet Festivali nedeniyle Karnak Tapınağından törenlerle getirilen bir örneğini görebiliceğimiz Amon Ra Teknesi bu mekanda bi süre bekletilirdiKarnak ve Luksor Tapınaklarini birbirine bağlayan yolun sfenksli olan önemli bir bölümü pilon duvarı karşısında bulunmaktadır


Tıp Okulu: Mısır da büyük olasılıkla ,uzman tıp okulları vardı;çünkü mısırlı doktorlar ustalıklarıyla ünlüydülerKimi yabancı krallıklarda eğitim vermek üzere diğer ülkelere giderlerdi



Mısırlı doktorlar bedenin işleyişinden oldukça iyi anlarlardıSinir sistemi ve biraz da beyinle ilgili bilgileri vardiAynı zamanda kalbinde bir pompa gibi çaliştığını biliyorlardıDininde tıpta önemli bir yeri vardıİnsanlar sıkça,bir tanrıdan şifa dilemeye tapinaklara giderlerdi Mısırlılar da bir günü 24 saat'e bölmüşlerdi Zamanı su saatleri kullanarak anlarlardı Su saatleri iç yanlarına saatlerin işaretlenmiş olduğu kaplardı İcleri suyla doluydu ve dip taraflarında açılmış ufak bir oluk vardı Su dışarı akıp boşaldıkça ortaya çıkan, saatleri gösteren numaralar zamanı bildirirdi Ölçüler yetişkin bir insanın bedenine göre belirlenmişti Dirsekten parmak uçlarına kadar olan uzunluğa bir 'Kübit' denirdiBir kübit, her biri 4 parmak genişliğinde 7 ele bölünmüştü



Takvimler: Mısırlılar,yıldız ve gezegenlerle ilgilenmişlerdirBu konudaki bilgileriyle çok ayrıntılı takvimler hazirlamışlardırBir takvim "Sopdet" adlı bir yıldıza göre oluşturulmuştu Sopdet'in ufuk çizgisinde her yıl aynı zamanda kaybolduğunu ve bundan 70 gün sonra tam gün doğumundan hemen önce yeniden ortaya çıktıgını fark etmişlerdi Bu da Nil sularının yükseldiği yıllık su baskınlarının başladığı sırada gerçekleşmişti Bu tarihi, yılbaşı kabul ettilerBir başka takvimse, ay dönümüne göre oluşturulmuştu Romalılar, Mısır'ı işgal ettiklerinde bundan o kadar çok etkilenmişlerki hemen benimsemişlerdi Bu takvim Avrupanın her yanında 16yy a kadar kullanılmıştır



Mısırlıların çoğu yoksuldu ve sicaktan dolayıda görünüşlerine pek aldırış etmezlerdi Oysa varlıklı insanlar için görünüşü kurtarmak ve iyi görünmek önemliydi Yine de, bügünkünün tersine, moda, yaklaşık bin yıl kadar aynı kaldı Çocukların başı uzun bir örgü arkada kalıcak şekilde traş edilirdi Bir kadının başlıca giyeceği,iki askılı keten bir giysiydiErkekler ise keten etek giyerlerdi Yaşlı erkekler ise daha uzun etek giyerlerdi Kimi erkekler ise başlarını traş edip peruk takarlardı Sandalet ve eldivenler cok özel durumlarda giyilirdi



Takılar: Mısırda herkes takı takardı Varlıklılar, yarı değerli taş ve cam kakmalı, altın ve gümüşten yapılmış parçalar takardıDaha yoksul kişiler bakır ve çini (bir çeşit cilalanmış seramik) kullanırlardı



Kozmetik: Çoğu erkek ve kadınlar yüzlerini boyarlardı Dudak ve göz boyaları,öğütülerek toz haline getirilmiş madensel tuzlardan yapılırdı Bu toz kaplara doldurulup yağ ve ya suyla karıştırılırdı



Ordu:Yeni krallık dönemi başlamasıyla beraber,akınlar yapma ve bir imparatorluğa sahip olmaisteği ordunun yeniden duzenlenmesi gereklliğini ortaya cıkardı Atlar ve at arabalaro orduya katıldı Gönüllü askerler toplanip egitildi,ve ordu genisletildiOrdu herbiri 4000 piyade ve 1000 at arabali askerden olusan tumenlere ayrilmistiHer tumene bir tanri adi verilmistiTumenlerde ayrica her biri 200 piyadeden oluşan 20 boluge ayrilmisti

Boluklerse,ayni kislayi paylasan 10'ar kisilik birliklere ayrilmistiHer bir boluge 25 tane cift kisilik at arabasi bagliydi At arabali askerler,gerek donanimlari,gerekse sahip olduklari yetenek ve egitimlerinden dolayi,ordunun en seckin topluluguydularSavasta onalr hep on saflarda carpisirlardi



Eski ve Orta krallik donemlerinde Mısır ordusu,kralin korumalari ve parali askerlerden kurulu ufak bir gucten olusuyordu İnsanlar acil durumlarda orduya cagrilirlardi akat cogunun askeri egitimi yoktuBu yuzden pek bir ise yaramazlardi



Resimler ve mezarlarda bulunan nesneler bize,Mısırlıların eğlenmek için neler yaptıklarını gösterirTapınaklarda,konusu tanrılarla ilgili oyunlar oynanırdı Dinsel şenlikler ve geçit törenleride,açık havalarda eğlenmenin yollarından biriydi



Nehir: Nil önemli bir spor ve eğlence kaynağıydı Birçok mısırlı,gününü avlanarak,balık tutarak,yüzerek ve nehrin kıyılarında piknik yaparak geçirirlerdiZıpkınla balık avlarlardı



Suaygırı avı çok tehlikeliydi Bir tane avlayabilmek için bir çok silahlı adam gerekirdi



Oyun ve Oyuncaklar: Mısırlıların, fiş ve tahta çivilerle oynanan çeşitli oyun tahtaları vardıGünümüze ulaşmış hiç bir oyun kuralı yoktur Dolayısıyla bu oyunların nasıl oynandığı bilinmemektedirÇocuklar, fırıldak,oyuncak bebekler ve tekerlekli tahtadan hayvanlarla oynarlardı



Evcil hayvanlar ve hayvanat bahçeleri: Mısırlılar,hayvansever insanlardı ve aralarında kedilerin köpeklerin,maymunların ve kazların bulunduğu çeşitli evcil hayvanlar beslerlerdiKimi zaman bir köpeğin tasmasi,kopegin sahibi ile beraber gomulurduBazi firavunlarin,degisik hayvanları topladıkları ve hatta kendilerine ait hayvanat bahçeleri bile kurdurdukları sanılır



Müzikli toplantılar: Varlıklı Mısırlılar zengin eğlenceler düzenlerlerdi Şarkıcı, dansçı, müzisyen, hokkabaz ve canbaz grupları tutulurdu



Eski Mısır'da halkın büyük bir bölümü NiL'e yakin yaşadığından,en iyi yolculuk araçları teknelerdiNil nehri,güneyden kuzeye dogru eser fakat,ruzgar cogunlukla kuzeyden eserBu da,teknelerin akintiyla beraber akis asagi suruklenebilecegi,buna karsilik,eger yelkenlerini acarlarsa,ruzgarin onlari akintinin tersine itebilicegi anlamina gelir

Mısır tekne Çeşitleri:

-Eski krallık balıkçı teknesi

-Eski çağ yapımı saz tekne

-Mavnaağır yükleri taşımada kullanılırdı

-Cenaze tekneleri







Deniz yoluyla Ne kadar uzaklara gittiler?

Mısırlı tüccarlar,deniz yoluyla Doğu akdeniz`deki limanlara ve Kızıldenize giderlerdiDoğu Afrika'daki Punt'a ulaşanları olmuştur Oralara, tütsü yapmakta kullanılan çok değerli sakız ağaçlarını aramaya giderlerdiTekne ile ulaşım sağlayamazlarsa, insanların çoğu yürümek zorunda kalırdı Çok varlıklıllar,özel iskemlelerle taşınırlardı Satıcılar mallarını taşımak için eşek kullanırlardı


Silahlar ve Egitim:



Mısır askerleri;savas baltasi,gurz,mizrak,kilic,hancer, yay ve ok gibi bircok silah turuyle savasabilir durumda olmaliydiBununla beraber her birlik belli bir silahin kullaniminda uzmanlasmaya yonelebilirdiGenc askerlere,uzun yuruyuslerinde yapildigi,zorlu bir egitim verilirdi

Yeni Krallik ordulari,bir imparatorluk kurma amaciyla olusturulmustuDis seferleri cogunlukla firavin yonetirdiMısır imparatorlugunun en parlak doneminde,Suriye'den Nil'in dorduncu caglayanina kadar yayilmistiMısırlilar,imparatorlugun yayildigi genis ticaret sinirlari icinde ticaret yaparak ve somurgelerinden topladiklari vergilerle zenginlesmislerdi