Güney Afrika

Güney Afrika Güney Afrika Cumhuriyeti Ülkenin Resmi Tam Adı: Güney Afrika Cumhuriyeti

Kısa Şekli : Güney Afrika

Eski Adı: Güney Afrika Birliği

kısaltma: RSA

Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet

Başkenti: Pretoria

İdari Bölümleri: 9 bölge; Doğu Cape, Serbest Bölge, Gauteng, KwaZulu-Natal,

Mpumalanga, Kuzey Batı, Kuzey Cape, Kuzey Eyaleti, Batı Cape

Bağımsızlık Günü: 31 Mayıs 1910 (İngiltere'den)

Milli Bayramları: Özgürlük Günü, 27 Nisan (1994)

Anayasası: 10 Aralık 1996

Üye Olduğu Uluslararası Örgüt ve Kuruluşlar: ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ülkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), BIS (Uluslararası İmar Bankası), C, CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICC (Milletlerarası Ticaret Odası), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), MONUC (BM Kongo Operasyonu), NAM, NSG, OAU (Afrika Birliği Teşkilatı), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), PCA (Daimi Hakemlik Mahkemesi), SACU, SADC, UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNITAR (BM Eğitim Araştırma Enstitüsü), UNMEE (BM Etyopya-Eritre Misyonu), UPU (Dünya Posta Birliği), WCL (Dünya Emek Konfederasyonu), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü), ZC
Afrika kıtasının güney ucunda 1225815km yüzölçümüne sahip devlet;Atlantik ve Hint okyanuslarına kıyısı vardır Kuzeybatıdan Namibya,kuzeyden Botsvana ve Zimbabwe,Kuzey doğudan Mozambik,doğudan Svaziland’la sınırlıdır
Fiziki coğrafya:Bölgenin,sonraki jeolojik zamanlarda değişime uğramış prekambriyen kökenli tabanı,üç farklı yüzey şekli gösterir:Ortada çanak biçiminde bir çöküntü oluşturan geniş iç düzlük,çevresinde yükselen sarp dağ kıvrımları(Drakensberg’de 3657m)ve dar bir kıyı ovası

Güney Afrika Cumhuriyeti coğrafi açıdan üç bölgeye ayrılır:





İklimi:

Güney Afrikada çeşitli iklim tipleri görülürDoğu ve güneydoğu kıyıları boyunca tropikal iklim özellikleri hakimdirHint okyanusundan gelen yağışlı hava kütleleri sayesinde bu bölge bol yağış alır

İç havzalarda ise yarı tropik bir iklim görülürYağışların azaldığı bu bölgenin batısında ise kurak bir çöl iklimi görülürÖzellikle Namibya sınırı boyunca sıcaklık artar ve yağış çok azalırGüney Afrika Cumhuriyeti genel olarak değerlendirildiğinde yarı kurak bir ülkedir Ülkede genel yağış ortalaması 500mm dir

Bitki Örtüsü:Bitki örtüsü,İklim ve özellikle yağış miktarıyla uygunluk gösterirTopraklarının sadece yüzde beşi ormanlarla kaplı olan ülkede orman örtüsü doğu ve güneydoğu kıyılarında yoğunlaşır Ülkenin güneybatı ucundaki Ümit burnu civarında Akdeniz makileri yer alır İç kesimlerinde seyrek ağaçların yer aldığı uçsuz bucaksız bozkırlar bulunur Ülkenin batı bölümleri yarı çöl ve çöl görünümündedir Kuzeydoğuda ise savanlar yer alır

Güney Afrika Cumhuriyetinin en önemli ırmağı Draken dağlarından doğarak,batıda Namibya sınırında Atlas okyanusuna dökülen Orange ırmağıdır Limpopo da diğer önemli ırmaktır

Nüfus : 430 milyon (1999)
Dil : Toplam 11 resmi dil vardır İngilizce ve Afrikaans yaygın bir şekilde kullanılmaktadır
Din : Hiristiyan (% 68), Müslüman (% 2), Hindu (% 1,5), diğerleri (% 28,5)
Başkent : Pretoria
Yüzölçümü : 1221038 km2
Eyaletler : Dokuz eyalet vardır Bunlar: Eastern Cape, Free State, Gauteng, Kwasulu-Natal, Mpumalanga, Northern Cape, Northern Province, North West Province ve Western Cape’dir

Başlıca şehirler : Cape Peninsula (2185 bin), Johannesburg/Randburg (1916 bin), Durban/Pinetown (1137 bin), Pretoria (1080 bin), Port Elizabeth (854 bin), Bloemfontein (300 bin)
Komşu ülkeler : Namibya (855 km), Botsvana Cumhuriyeti (1840 km), Zimbabwe (225 km), Mozambik Cumhuriyeti (491 km), Swaziland Krallığı (430 km), Lesotho (909 km)
Doğal kaynaklar : Altın, krom, vanadyum, manganez, andaluzit, asbest, elmas, kömür, fluorspar, fosfat, demir cevheri, kurşun, çinko, uranyum, magnezyum mikası, zirkonyum

GSYİH : 131,1 milyar Dolar (1999)
GSYİH/kişi : 2925 Dolar (1998)
Büyüme oranı : % 1,2 (1999)
Enflasyon oranı : % 5,1 (1999)
Para birimi : 1 $ = 611 Rand (1999); 69 (1 Eylül 2000)

Tarihçesi

:15yy da ülke topraklarında Bantutalar,Hotantolar ve Boşimanlar gibi zenci kabilelerinin yaşadığı sanılmaktadır Avrupalılar’ın bölgede koloniler kurması,17yy’da Hollanda Doğu Hindistan Kunpanyası gemilerinin uğrağı Cape’e yerleşen Hollandalılar ve 1685 ten sonra buraya göç eden Protestan Fransızlarla başlar1814 de Cape bölgesinin İngilizlerin ele geçirmesi,Burada yaşayan ve İngiliz yönetiminden hoşnut olmayan Boerler’i Kuzeydoğuya doğru göçe zorladı

Bu akşamdan sonra Bağımsız Devletler (NATAL,TRANSVAAl,ORANGE)oluştu,İngiltere bunlar üzerinde hak iddia etti İngiltere’nin baskısına karşı başarılı bir direnişin ardından Boerler Savaşı (1899-1902)patlak verdi Savaşın sonucunda ortadan kalkan bu bağımsız devletler 1910 da Güney Afrika Birliği adı altında bir federasyon kurdular Federasyon,1961 de Güney Afrika Cumhuriyeti’ne dönüştü ve “apartheid”(ırk ayrımı)politikasını serbestçe sürdürebilmek üzere İngiliz Milletler Topluluğundan ayrıldı Apartheid politikası zencileri siyasi ve toplumsal alanda her türlü temsil edilme hakkından yoksun bırakıyor,Bantu özerk bölgeleri (Bantustanlar)kurulmasını öngörüyordu Bu özerk bölgelere kağıt üzerinde bağımsızlık verme girişimleri Birleşmiş Milletler tarafından reddedildi Zencilerin tepkileri ve ayaklanmaları şiddet yoluyla bastırılmaya çalışıldı1983 de Başbakan PWBotha,Hintliler ve melezlere bazı haklar getiren yeni bir anayasayı referandumla kabul ettirirken,Apartheid e karşı olan Güney Afrika Ülkeleri Hükümetlerine de cephe aldı;ANC(1912 de kurulan Afrika Ulusal Kongresi)militanlarını Leshoto,Swaziland ve Mozambik’ten sınırdışı ettirdiÖte yandan Güney Afrika Cumhuriyeti Angola ve Mozambik’te Küba ve SSCB destekli hükümetlere karşı mücadele veren gerilla hareketlerine arka çıkıyordu

1988 de Küba birliklerinin Angola’dan çekilmesiyle birlikte Güney Afrika ordusu da geri çekildi Ardından Güney Afrika Uluslararası baskılar sonucunda 1949 da ilhak etmiş olduğu Namibya’nın bağımsızlığını kazanmasına da boyun eğmek zorunda kaldı(1990)PBotha 1989 da,muhalefet hareketini (1950 den beri yasaklanmış olan Komünist partiyle ,1992 de beyaz çoğunluğun referandumla onayladığı Afrika Ulusal Kongresi de dahil) yasal tapana oturtan FDe Klerk karşısında siyaset sahnesinden silindiDe Klerk aralarında Nelson Mandela ‘nın da bulunduğu siyasi tutukluları serbest bırakmak zorunda kaldı1991 de apartheid temelli son yasa da yürürlükten kaldırıldı22 Aralık 1993 de bir geçiş dönemi anayasası kabul edildi26-28 Nisan 1994 de ,yeni ve nihai anayasayı hazırlamak için yapılan seçimlerden sonra,ANC (oyların %63’ü Ulusal Parti ve İnkatha Özgürlük Hareketi bir ulusal birlik hükümeti kurdular:Nelson Mandela da parlemento tarafından Cumhurbaşkanı seçildi

Genel İstatistiki Bilgiler

Konum: Güney Afrika'da, Afrika kıtasının güney kısmında yer alır

Coğrafi Konumu: 29 00 Güney derecesi, 24 00 Doğu boylamı

Bulunduğu Kıta: Afrika

Yüzölçümü: 1,219,912 km²

Sınırları: toplam: 4,750 km

Sınır Komşuları: Botsvana 1,840 km, Lesotho 909 km, Mozambik 491 km, Namibya 855 km, Svaziland 430 km, Zimbabve 225 km

Denize Kıyısı (Sahil şeridi): 2,798 km

İklimi: Çoğunlukla yarı çöl iklimi, doğu kıyısında subtropikal iklim görülür

Arazi Yapısı: İç kısımdaki geniş platolar engebeli tepeler ve dar kıyı ovaları ile arazi yapısını oluşturur

Deniz Seviyesinden Yüksekliği: en alçak noktası: Atlas Okyanusu 0 m; en yüksek noktası: Njesuthi 3,408 m

Doğal Kaynakları: Altın, krom, antimon, kömür, demir, manganez, nikel, fosfat, kalay, uranyum, değerli taşlar, platin, bakır, vanadyum, tuz, doğal gaz

Arazi Kullanımı: tarıma uygun topraklar: %10

Devamlı Ekilen Alanlar: %1

Otlakları: %67

Ormanlık Arazisi: %7

Diğer Arazileri: %15 (1993 verileri)

Sulanan Arazisi: 12,700 km² (1993 verileri)

Ülkede Görülme Olasılığı Olan Doğal Afetler: Uzun süreli kuraklıklar

Nüfus: 43,586,097 (Temmuz 2001 verileri)

Nüfus Artış Oranı: %026 (2001 verileri)

Mülteci oranı: -173 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)

Bebek Ölüm Oranı: 6033 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)

Ortalama Hayat Süresi: Toplam Nüfusun: 4809 yıl

Kadınlarda: 4856 yıl (2001 verileri)

Ortalama Çocuk Sayısı: 243 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %1994 (1999 verileri)

HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 42 milyon (1999 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 250,000 (1999 verileri)

Ulus: Güney Afrikalı

Nüfusun Etnik Dağılımı: zenci %752, beyaz %136, Hintli %26, diğer

Din: Hıristiyan %68, Müslüman %2, Hindu %15, yerel inançlar ve animizm %285

Diller: 11 resmi dil: Afrikanca, İngilizce, Ndebele, Pedi, Sotho, Swazi, Tsonga, Tswana, Venda, Xhosa, Zulu

Okur Yazar Oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler

Toplam Nüfusta: %818

erkekler: %819

kadınlar: %817 (1995 verileri)

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 369 milyar $ (2000 verileri)

GSYİH - reel büyüme oranı: %3 (2000 verileri)

GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %5

endüstri: %30

hizmet: %65 (1999 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %53 (2000 verileri)

İş Gücü: 17 milyon (2000)

İşsizlik oranı: %30 (2000 verileri)

Endüstri: Madencilik, metalürji, makine, tekstil, demir - çelik, kimyasal ürünler, gübreler, gıda maddeleri

Endüstrinin büyüme oranı: %24 (2000 verileri)

Elektrik Üretimi: 186903 milyar kWh (1999)

Elektrik Tüketimi: 172393 milyar kWh (1999)

Elektrik İhracatı: 3884 milyar kWh (1999)

Elektrik İthalatı: 2457 milyar kWh (1999)

Tarım Ürünleri: Mısır, buğday, şekerkamışı, meyve, sebze, et, kümes hayvanı, koyun eti, yün, süt ürünleri

İhracat: 308 milyar $ (2000 verileri)

İhracat Ürünleri: Altın, değerli taşlar, diğer metaller ve mineraller, makine ve parçalar

İhracat Ortakları: İngiltere, İtalya, Japonya, ABD, Almanya

İthalat: 276 milyar $ (2000 verileri)

İthalat Ürünleri: Makine, gıda maddeleri, kimyasallar, petrol ürünleri

İthalat Ortakları: Almanya, ABD, İngiltere, Japonya

Dış Borç Tutarı: 256 milyar $ (2000 verileri)

Para Birimi: Rand (ZAR)

Para Birimi Kodu: ZAR

Mali Yılı: 1 Nisan - 31 Mart