Ökaryot Canlılar

Ökaryot Canlılar

Bu gruba giren canlıların hücreleri prokaryotlardan farklı olarak sitoplazmalarında zarlı organelleri (Çekirdek, Mitokondri, Kloroplast, Golgi cisimciği, Endoplazmik Retikulum vb) taşırlar Bu tip hücrelere ökaryotik hücre denir Ökaryotik canlılar dört alemde incelenir


A) Protista Alemi


Bu grup canlılar tek hücrelidirler Hücre yapıları ökaryotik özellik gösterir Genellikle Kamçılılar (Flagellata), Kök Ayaklılar (Rhizopoda), Sporlular (Sporozoa) ve Silliler (Ciliata) olmak üzere dört grup altında incelenirler


a) Kamçılılar (Flagellata)


Sayıları bir ya da daha fazla olabilen kamçı (flagella) ile hareket ederler Bölünerek çoğalırlar Sitoplazmalarında kloroplast bulunur Flagellatlar birbirlerine sitoplazmik uzantılarla bağlanarak kolonileri oluşturur Kolonilerde doku farklılaşması ve organizasyon yoktur Yalnızca hücreler arasında basit bir iş bölümü vardır Bugün bilinen iki koloni Pandorina ve Volvox kolonileridir Volvox kolonisi hücre sayısı ve hücreler arası iş birliği bakımından Pandorina'ya oranla daha gelişmiştir Bu iki koloni, bir hücreli canlılarla çok hücreli canlılar arasında geçiş formunu oluşturur




Kolonisi Genel Şeması Kolonisi Genel Şeması


b) Kök ayaklılar (Rhizopoda)


Yalancı ayakları ile hareket ederler Bu grubun en iyi bilinen örneği Amip'tir






c) Sporlular (Sporozoa)


Özel bir hareket organeline sahip değillerdir Sporlarla çoğalırlar Örnek olarak sıtmaya neden olan Plazmodiumları verebiliriz


d) Silliler (Ciliata)


Hareketlerini siller sayesinde yaparlar En iyi örnek Paramecium'dur Tatlı sularda yaşarlar Fazla suyu kontraktil kofulları ile atarlar Bölünme ve eşeyli üreme ile çoğalırlar





B) Fungi Alemi (Mantarlar)


Bu alem de iki alt grupta incelenir;


a) Cıvık Mantarlar


Belirgin bir hücre şekli olmayan çok çekirdekli sitoplazmaya sahip organizmalardır Çoğalmaları yukarıya doğru uzayan saplı spor keseleri ile olur


b) Gerçek Mantarlar


Çok hücreli heterotrof canlılardır Parazit ve çürükçül yaşarlar Üremeleri meydana getirdikleri sporla olur Ekmek ve peynir küfleri, mayalar ile şapkalı mantarlar bu gruba girer


C) Bitkiler Alemi


Çok hücreli, ökaryotik ototrof olup kloroplast taşırlar Bu sayede fotosentez yaparlar Çiçekli bitkiler ve çiçeksiz bitkiler olmak üzere iki filuma (şube) ayrılırlar


a) Çiçeksiz Bitkiler


Eşeyli ve eşeysiz üreme birbirini takip eder (Döldeğişimi) Eğrelti otları ve karayosunları olmak üzere iki klasise (sınıf) ayrılır
Karayosunları ; İletim demeti yoktur Döldeğişimi vardır Nemli bölgelerde yaşarlar
Eğreltiler; İletim demeti bulundururlar Yaprak, kök ve tohum bulundurmazlar Üremeleri karayosunlarındaki gibi döldeğişimi şeklindedir

b) Çiçekli Bitkiler


Çoğalmaları tohumla olur Tohum şekline göre iki klasise (sınıf) ayrılırlar
Açık Tohumlular (Kozalaklı Bitkiler) ; Tohum taslağı ovaryum tarafından örtülmemiştir Bu yüzden açık tohumlu bitkiler denilmektedir Çam, ardıç, göknar, ladin bu grubun belirgin örneklerindendir Her zaman yeşildirler
Kapalı Tohumlular ; Tohumları ovaryum tarafından örtülmüştür Tek çenekli ve çift çenekli olmak üzere iki gruba ayrılırlar


D) Hayvanlar Alemi


Çok hücreli ökaryotik ve heterotrof canlılardır Bir yere bağlı olmadan yaşarlar Omurgasız ve omurgalı hayvanlar olmak üzere iki filuma (şube) ayrılırlar


a) Omurgasız Hayvanlar


Sırt bölgelerinde sinir şeridi, kapalı dolaşım sistemi ve iç iskelet bulundurmazlar Genel olarak onbir ayrı grup altında incelenirler
Bu gruplar ;
- Süngerler
- Yassı solucanlar
- Çok ayaklılar
- Yumuşakçalar
- Arachnidler
- Halkalı solucanlar
- Sölenterler
- Derisi dikenliler
- Kabuklular
- Böcekler
- Yuvarlak solucanlar'dır


b) Omurgalı Hayvanlar


İç iskelete sahiptirler, kapalı dolaşım sistemi ve sırt tarafında sinir kordonu bulunur Hepsi ayrı eşeylidir Beş sınıfa ayrılırlar
Bu sınıflandırma sudan karaya ve basitten karmaşığa doğru şöyledir;


Balıklar


Derileri pulludur Dış döllenme görülür Yüzgeçleri ile hareket ederler Balıkların kalpleri iki gözlüdür Kalpte kirli kan bulunur Kalp, kanı temizlenmek amacı ile solungaçlara gönderir Vücutta temiz kan dolaşır İç iskelet bazı gruplarda (Köpekbalığı) kıkırdaktan yapılmıştır Diğer grupların iskeleti kemiktendir


Kurbağalar


Hem karada hem suda yaşarlar Suda yaşadıkları evreye larva evresi denir Bu evrede solungaç solunumu yaparlar Ergin evrede karasal yaşama geçerek, akciğer solunumu yaparlar Devamlı su kenarında yaşayarak derilerini nemli tutarlar Bu özellikleri deri solunumunu kolaylaştırır Kalpleri üç gözlüdür Akciğerden gelen temiz kan ile vücuttan gelen kirli kan kalpte birbirine karışır Böylece vücuda karışık kan pompalanır Bu nedenle kurbağalar soğukkanlı canlılardır ve kış uykusuna yatarlar


Sürüngenler


Derileri pulludur Deride salgı bezi bulunmaz Akciğer solunumu yaparlar Kalpleri üç gözlüdür Temiz ve kirli kan kalpte birbirine karışır Soğukkanlı canlılardır Kış uykusuna yatarlar Kertenkele, timsah, yılan, kaplumbağa ve dinozorlar bu gruba girer


Kuşlar


Derilerinde tüy vardır Sıcakkanlı canlılardır Kalpleri dört odalıdır Temiz ve kirli kan birbirine karışmaz Akciğerleri iyi gelişmiştir Serçe, tavuk, keklik, turna, kelaynak gibi binlerce örnek verilebilir


Memeliler


Derilerinde kıl bulunur Sıcakkanlıdırlar Kalpleri dört odalıdır Temiz ve kirli kan birbirine karışmaz Akciğer solunumu yaparlar Yavru ana bireyin uterusunda gelişir ve doğumla dünyaya gelir Memelilerin denizde ve karada yaşayan formları vardır Yunus, balina, fok, denizaslanı denizde; tavşan, sincap, deve, koyun, inek ve yarasa karada yaşayan memelilere örnek verilebilir