04-25-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Proteinler
PROTEİNLER Genel Özellikleri
1-N(Aminoasit)’in dehidrasyonu ile birleşmeleri ile oluşur
2-Yapımında en az 1 çeşit aminoasit bulunur
3-Yapımında en çok 20 çeşit aminoasit bulunur
4-Sentezlerinde n-1 kadar H2O açığa çıkar
5-Hücrede ribozom larda sentezlenir
6-Hücrelerde kullanılan karakter çeşidi kadar protein bulunur
7-Hidrolizinde n-1 kadar H2O açığa çıkar
8-Yapısında n-1 kadar peptid bağı bulunur
9-Globülar (küresel) proteinler enzimler ve hormonlar suda çözünür Lifli proteinler hücre zarı kes ve derideki yapısal proteinler suda çözünmez
10-Biuret çözeltisi ile mor renk , nitrik asit ile sari renk verirler
11-Hücre zarından geçemezler
12-Kan ve doku sıvısında bulunurlar
13-Her canlının proteini kendine özgüdür Ancak canlılarda kullanılan ortak proteinlerde vardır ÖRN : Solunum enzimleri
14-Benzer proteinlerde amino asitlerin sayısı , dizilişi , sırası ve tekrarlanışı aynıdır Farklı proteinlerde farklıdır
15-Yapısında peptid , hidrojen bağı ve disülfit bağları vardır
Amino asitler ENZİMLER Canlılarda Hücrede gerçekleşen biyokimyasal reaksiyonlar dış ortamdaki reaksiyonlara
göre Daha hızlı Düşük ısıda Dar PH derecesinde gerçekleşir Hücredeki biyokimyasal reaksiyonların gerçekleşmesini sağlayan biyolojik katalizör
olan enzimlerdir Enzimlerin görevleriReaksiyon hızının canlı için yeterli olması Reaksiyonun başlaması için gerekli aktivasyon enerjisinin düşürülmesiReaksiyon oluşurken açığa çıkan enerjinin canlıya zarar vermeyecek düzeyde tutulması Basit enzimler : Sadece proteinden oluşmuş enzimler ÖRN: Bütün sindirim enzimleri , üreazBileşik enzimler : Protein olan esas kısım ve protein olmayan organik veya inorganik yardımcı kısımlardan meydana gelir Protein kısım = Apoenzim
Yardımcı kısım = Organik ise koenzim(vitaminler)
İnorganik ise kofaktör(Ca,K,Na) Apoenzimle koenzim (kofaktör) ‘in oluşturduğu yapıya holo enzim denir

Enzimlerin genel özellikleri Her enzim özel bir substratı etkiler
Substratın yüzey artışı enzim etkinliğini artırır
Her enzim özel bir kofaktör (koenzim) le çalışır
Bir kofaktör (koenzim) birden çok enzimin yardımcı kısmı olabilir
Her hücre kendi enzimini kendi üretir
Her hücrede kimyasal reaksiyon çeşidi kadar enzim çeşidi vardır
Enzimler reaksiyonları hızlandırırlar veya yavaşlatırlar
Enzimler tepkimeden değişmeden çıkarlar (harcanmazlar) ve tekrar tekrar kullanılırlar
Enzimler hücre dışında da etkendirler
Enzimler protein yapıdadırlar Proteinlerin yapısını bozan her şey (PH, Isı vb ) enzimin yapısını da bozar
Enzimatik reaksiyonlar çift yönlüdür
Enzimler belirli bir PH değerinde aktifleşirler ÖRN: Pepsin , PH=2 , Tripsin PH=8,5
Her enzim bir gen tarafından kontrol edilir
Enzimler tek veya takımlar halinde çalışırlar
Bazı enzimler inaktif olarak üretilir Aktivatörlerle aktif hale getirilir
HCI
ÖRN : Pepsinojen -------------- Pepsin
(inaktif) (aktif)
16-Bazı maddeler (metal iyonları ve zehirler) enzimlerin aktif bölgeleri ile birleşip onları etkisiz hale getirir
17-Birleşik enzimlerde substratı tanıyan protein kısmıdır Bağlanma ve etkinlik ise kofaktör (koenzim) ile gerçekleşir
1- Ortam Isısı
Düşük Isı : Kinetik enerji azalır Reaksiyon yavaşlar Dönüşümlüdür Yüksek Isı : Enzimlerin protein olan yapısını bozar Dönüşümsüzdür
2- Ortam PH ‘ ı Asitler ve bazlar enzimlerin hızını yavaşlatır
Enzimlerin en etkin olduğu PH değeri 7 dir
Enzimin yapısını bozarlar Substratın yapısını bozarlar Enzim koenzimin (kofaktör) ayrışmasına neden olurlar Enzimle substrat arasına girerek birleşmeye engel olurlar Ancak bazı enzimler farklı PH derecesinde aktif olurlar ÖRN : Pepsin ------------- PH = 2
Tripsin --------------PH = 8,5 gibi
3- Enzim miktarı Belli oranda substrat bulunan ortama enzim ilave edildikçe reaksiyon hızlanır ve en hızlı noktada substrat bitince reaksiyon durur
4- Substrat miktarı Enzim miktarı sabit tutulup substrat miktarı arttırıldıkça reaksiyon hızlanır Enzimlerin doygunluk anından sonra belirli hızla devam eder ve biter
5- Substrat yüzeyi : Enzimler substrata dış yüzeyden etki ederler yüzey arttıkça enzim etkinliği artar
Not: Enzim miktarıda artarsa 6- Ortamdaki diğer maddeler
Aktivatörler:(Vitamin,hormon,safra tuzu vb)
İnhibitörler:(Ağır iyonlar,toksinler,zehir vb)
Enzimlerin Adlandırılması Etkilendikleri substratın veya reaksiyonun sonuna –az eki getirilerek adlandırılırlar
Substrata göre : Lipid ------------- Lipaz
Maltoz ------------Maltaz
Protein ----------- Proteinaz
Reaksiyona göre : Hidroliz --------------- Hidrolaz
Oksidasyon ---------Oksidaz
|
|
|