Ribozom
1-Yapısında r-RNA ve protein bulunur
2-Nukleus ta meydana gelir
3-Hücrede protein sentezini gerçekleştirir
4-Protein sentezi fazla olan hücrelerde çok bulunur
5-Bağımsız metabolizmaya sahip bütün hücrelerde görülür
6-Olgun alyuvarlarda bulunmaz
7-Sitoplazma , E
R
zarında , nukleus zarı , mitokondri ve kloroplastlarda bulunur
8-Sitoplazmada serbest olan ribozom larda yapısal proteinler üretilir
9-Zar sistemine bağlı ribozomlar da enzimatik proteinler üretilir
10-Prokaryot ve eukaryot hücrelerin ortak organelidir
Sentrozom
1-Dokuz adet ipliksi proteinin silindirik organizasyonuyla oluşur
İki sentroil den oluşur
2-Silindirik protein ipliklerin ortasında kendine özgü matrix vardır
3-Nukleus yakınında bulunur
4-Sil ve kamçı oluşumu ve hareketinde rol oynar
5-Bazı protista , ilkel bitkiler ve hayvansal hücrelerde bulunur
6-Yumurta ve alyuvar hücrelerinde bulunmaz
7-Hücre bölünmeden önce kendini eşler
8-Yapısında DNA olduğu varsayılmaktadır
9-Zigot sentrozomu sperm hücresinden alır
10-hücreden hücreye kalıtlanır
Mitokondri
1-İki katlı zardan meydana gelmiştir
Dış zar düz , iç zar kıvrımlıdır
2-İç zar kıvrımlarına krista denir
Üzerinde solunum enzimleri taşır
3-O2 ‘ li solunum yapan bütün eukaryotik hücrelerde bulunur
Alyuvarlarda bulunmaz
4-Enerji ihtiyacı fazla olan hücrelerde sayısı fazladır
(Karaciğer , kas sinir , böbrek h
)
5-İç zarın içi matrixle doludur
Matrixle DNA , RNA , ribozom özel proteinler bulunur
6-Mitokondri de solunumla üretilen ATP hücrenin bütün yaşamsal olaylarında kullanılır
7-Mitokondri ler bölünmez tomurcuklanma ile çoğalırlar
8-Döllenme sonunda oluşan zigotta yumurtaya ait mitokondri ler bulunur
(Eşeyli üreyen canlılarda mitokondri ler anneden alınmıştır
Sentrozom ise babadan alınmıştır
)
9-Mitekondri zarları ileri derecede seçici geçirgen zardır
NOT: O2’li solunum yapan bakterilerde mitokondri yerine mesezom bulunur
NOT : O2’ solunum Enzim
C6H12O6 + 6 O2 --------------> 6CO2 + 6H2O + 38ATP
Mitokondri çoğalması
Plastidler A-Kloroplast:
1- İki katlı zardan oluşmuştur
2- Bazı protista ve bitkilerde bulunur
3- İç zar içinde özel plazma olan stroma ve üzerinde klorofil bulunan granumlar bulunur
4- Stromada kendine özgü DNA , RNA , ribozom , protein ve mineraller bulunur
5- Protoplastlardan veya leucoplastlardan gelişir
6- Hücrede bölünerek sayısını artırabilir
7- Işık enerjisini ATP enerjisine çevirerek organik madde sentezi gerçekleştirir
(Üretilen ATP hücredeki diğer yaşamsal olaylarda kullanılmaz
)
8- Bitkinin toprak üstü ışık olan genç kısımlarda bulunur
9- İşlevlerini kaybedince kromoplasta dönüşür
10- Bitkilerde fotosentez gerçekleştiren organeldir
NOT : Fotosentez Işık
6 CO2 + 6 H2O -------------> C6H12O6 + 6 O2
kl
B-Kromoplast :
1-Bitkinin toprak altı ve toprak üstü kısımlarında bulunabilir
2-Fotosenteze yardımcıdırlar
3-Vitamin sentezinde rol oynarlar
4-Likopin (kırmızı) , karoten (turuncu) , ksantofil (sarı) ,rengi oluşturan pigment taşırlar
5-Meyve , çiçek ve yapraklarda renk oluşumunu sağlarlar
Üremeyi kolaylaştırır
1-Işık almayan toprak altı depo yapılarda bulunur
Renksizdirler
2-Işık alınca kloroplasta dönüşürler
3-Fotosentezde oluşan glikozun nişasta halinde depolanmasını sağlarlar