1972

1972

p>6 OCAK- Atatürk devri dışişleri bakanlanndan Tevfik Rüştü Aras (doğ;1883) öldü
10 OCAK- Askeri Yargıtay; Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan hakkındaki ölüm cezalarım onayladı
10 OCAK- Bingöl'de deprem
11 OCAK- Boğaz Köprüsü'nü taşıyacak olan esas ana kabloların çekilmesine başlandı ve boğaz trafiği 7 saat süre ile kapatıldı
21 OCAK- Türk Havayollan'mn DC 9 tipi Marmara uçağı Hac dönüşü Adana civarında düştü, l hostes öldü
23 OCAK- İstanbul'da sabah saat 0300'ten akşam saat 1800'e kadar sokağa çıkma yasağı kondu 'Fırtına-1' tatbikatı adı altında anarşistler arandı (369 mahalle, 26810 bina ve 512000 daire)
24 OCAK- Pakistan Devlet Başkanı Zülfikar Ali Butto Türkiye'ye bir1 günlük ziyaret yaptı
24 OCAK- İnönü TBMM ortak toplantısında sıkıyönetim ve idamlar hakkında konuştu:' Siyasi suçlar için adam olmaması fikrindeyim, bunu kaldıranın Dünyada memleketler var ki idam cezasını büsbü226 1972tün kaldırmışlardır
24 OCAK- Sıkıyönetim 11 ilde 2 ay daha uzatıldı
30 OCAK- İstanbul'da Aksaray geçidi, hizmete açıldı
8 ŞUBAT- İnönü ve Churchill'in ikinci Dünya Savaşı'nda Adana'da yaptıkları gizli görüşmelere ait belgeler, aradan 25 yıl geçmiş oldu-ğundan dolayı, ingiliz usullerine göre incelenmeye açık tutuldu
8 ŞUBAT- Türkiye'de Haşhaş ekiminin yasaklanmasından sonra Amerika Devleti, ilk tazminat olarak 35 milyon TL verdi
24 ŞUBAT- 229 sanıklı Dev-Genç davasma, Ankara'da l Nolu sıkıyönetim mahkemesinde başlandı
28 ŞUBAT- İstanbul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi öğretim üyelerinden Ord Prof Dr Kazım İsmail Gürkan (doğ: 1905) öldü
4 MART- Başkan Sunay; 181971 tarihine kadar işlenmiş orman suçlan-nin affı ile ilgili kanun metnim veto etti
6 MART- Deniz yollannın 125 milyon değerindeki turistik Marmara Yolcu Gemisi, yıllık revizyon için alındığı İstanbul Haliç Tersanesi'n-de yanarak battı
8 MART- Eski Başbakan Adnan Menderes'in büyük oğlu, DP genel başkan vekili Yüksel Menderes Ankara'da intihar etti
10 MART- TBMM Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan, Hüseyin İnan hakkında sıkıyönetim mahkemesinin vermiş olduğu ölüm cezasını onayladı
11 MART- Anarşist eylemlere katıldıkları ve Maltepe garnizonundan kaçanlara yardım ettikleri öne sürülen küçük rütbeli 57 subay ile 11 astsubay ordudan ihraç edildi
11 MART- İPRAŞ Rafinerisi, düzenlenen sade bir törenle CALTEX yetkilileri tarafmdan hükümete devredildi
13 MART- Ankara'da sokağa çıkma yasağı; 0030 - 0400 arasında uzatıldı
14 MART- Deprem 'Marmara Bölgesi'ni salladı
19 MART- Başbakan Nihat Erim Nixon'la görüşmek üzere, Amerika'ya
gitti 21 MART- Yüz yıllık bir yapı olan tarihi Kütahya Cezaevi yandı
23 MART- Cumhurbaşkanı Sunay; Gezmiş, İnan ve Aslan hakkındaki mahkeme kararım onayladı
24 MART- Başbakan Erim, Amerika'dan döndü
25 MART- Sıkıyönetim 11 ilde iki ay daha uzatıldı 27 MART- Ünye Radar Üssü'nde görevli üç İngiliz teknisyen kaçırıldı Kaçıranlar; Gezmiş, İnan ve Aslan'ın cezalarmın kaldınîmasmı istediler Niksar'ın Kızıldere köyünde, güvenlik kuvvetleri tarafmdan| sardan anarşistler, üç İngiliz teknisyenim öldürdüler Kendileri de -biri canlı diğerleri ölü olarak ele geçti Nihat Erim, İngiliz hükümeti-1 ne Türk milletinin teessürlerim bildirdi
28 MART- Başbakan Erim; 'Devleti maceraolara kurban etmeyeceğiz, bundan kimse şüphe etmesin!' dedi
30 MART- İzmir Sıkıyönetim Komutanlığı (0100-0400) gece sokağa çıkma yasağı koydu
30 MART- Başbakan Erim, anarşistler tarafından öldürülen 2 İngiliz ve 1 Kanadalı teknisyen için İngiliz ve Kanada Başbakanlanna taziye mesajı gönderdi
11 NİSAN- Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Podgomi, Türkiye'ye geldi;
12 NİSAN- Amerika Birleşik Devletleri'nden satın alınan 'Oruç Reis' ile 'Uluç Ali Reis' adlı denizaltılar Gölcük donanma üssüne geldiler
22 NİSAN- Ana Muhalefet Partisi'nde anlaşmazlık yüze çıktı Parti; İnönü'cüler, Ecevit'çiler olarak ikiye bölündü İnönü CHP'de İttihat Terakki usullerine izin vermeyeceğim' dedi
29 NİSAN- Cumhurbaşkanı Sunay, yeni hükümeti kurmakla bağımsı/ kontenjan senatörü, Suat Hayri Ürgüplü (1903)'yü görevlendirdi
l MAYIS- Hürriyet Gazetesi'nin 25 yıldönümü kutlandı
3 MAYIS- İçinde Erdal İnönü'nün de bulunduğu saat 930'da Esenboğa'dan hareket eden THY'nin DC-9 'Boğaziçi' jet yolcu uçağı, 6 mürettebat ve 61 yokuşu ile 4 silahlı anarşist tarafından Sofya'ya kaçındı Kaçırılan uçağın rehin tutulan yolcu ve mürettebah 28 saat sonra serbest bırakıldı Kaçıranlara Bulgaristan'a iltica hakkı tanındı
4 MAYIS- Jandarma Genel Komutanı Org Kemalettin Eken'e Ankara'da suikast yapıldı, l anarşist ölü, diğeri yaralı ele geçti
5 MAYIS- İnönü; birer saat ara ile üç 'kalp spazmı' geçirdi
6 MAYIS- Gezmiş, Aslan, İnan hakkında verilmiş olan ölüm cezası, Ankara Cebeci Sivil Kapalı Cezaevi avlusunda yerine getirildi ;
7 MAYIS- CHP Olağanüstü Kurultayı'nda İnönü: 498, Ecevit: 709 oy aldi
8 MAYIS- İnönü, Atatürk'ün ölümünden beri aralıksız olarak 33 yıldır 3 (33 Yıl 4 ay, 11 gün) tamdığı CHP liderliğinden istifa etti Ecevit 'Devrimci kadrolar CHP'yi Atatürk ve İnönü'ye layık bir şekilde yaşatacak' Kemal Satır: 'İnönü hayatta iken İnönü'süz bir CHP nasıl, olacaktır?' dedi
14 MAYIS- CHP Özel Kurultayı 826 oy ile Bülent Ecevit'i Parti Genel Başkan seçti
15 MAYIS- Milli Savunma Bakanı Ferit Melen (doğ: 1906) kabineyi kurmakla görevlendirildi 2251972'de kurdu
Ferit Melen (MGP) Doğan Kitaplı (AP) İsmail Arar (CHP) Z Baykara (Dış) İ Öztrak (Dış) Fehmi Alpaslan (MFP) M İzmen (Kontenjan) F Kubat (Dış) Haluk Bayülken (Dış) Z Müezzinoğlu (Dış) Sabahattin Özbek (Dış) M Öztekin (CHP) Naim Talü (Dış) Dr K Demir (CHP) Haydar Özalp (AP) İlyas Karagöz (AP) Rifki Danışman (AP) A Rıza Uzuner (CHP) Mesut Erez (AP) N Kodamanoğlu (CHP) Yılmaz Akçal (AP) Turgut Toker (AP) N Sönmez (Dış) S İnal (Dış)
A Karaküçük (AP) Melen Hükümeti güven oyu aldı 24 MAYIS- Sıkıyönetim 11 ilde 2 ay daha uzatıldı
7 HAZİRAN- "Eminsular"ın emekli maaşlarım yükselten kanun Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi
8 HAZİRAN- Sunay ile Pakistan Devlet Başkanı Zülfikar Ali Butto, Ankara Esenboğa Havaalanında görüştü
12 HAZİRAN- CHP Genel Başkam Ecevit, eski başkan İnönü'yü evinde ziyaret etti
14 HAZİRAN- Anarşistlerin davaları serisine 'Sandık Cinayeti' olarak adlandırılacak olan yeni bir cinayet eklendi
17 HAZİRAN- Başbakan Ferit Melen, Batı Almanya Bavyera teli nunda 'Ordunun müdahale nedenleri'ni anlattı
18 HAZİRAN- Hacı Ömer Sabancı Kültür Merkezi'nin temeli Adaııa'dti,| törenle atıldı
23 HAZİRAN- 31 yıl önce, 1941 yılının 23 Haziran günü, İngiltere'yejP derken torpillenerek batan Refah şilebi'nde şehit olan 167 subay, as¬subay ve erimizin hatırası için yapılan 'Refah şehitleri Abidesi' törenle açıldı
28 HAZİRAN- Haliç tersanesinde havuzda bulunan şehir hatlarının 'Eminönü' araba vapuru battı Şüpheler sabotajda birleşiyor
30 HAZİRAN- CHP XXI Kurultayı çahşmalanna başladı, inönü: 'Ece-vit'e yardımcı olmalıyız' dedi Genel başkanlığa Bülent Ecevit yeniden seçildi
4 TEMMUZ- Gelibolu - Evreşe ovası su baskınına uğradı
7 TEMMUZ- İstanbul Fener Ortodoks Küisesi Patriği Athenagoras İstanbul'da öldü
8 TEMMUZ-1954 yılından bu yana İstanbul'da özel bir klinikte tedavi altında bulunan eski Ürdün Kralı Tallal öldü
13 TEMMUZ- İstanbul'da Florya'da Sunay'ın başkanlığında İnönü'süz zirve toplantısı yapıldı Ferit Melen: Tağmaç ve komutanlar, görev
sürelerinin uzatılmasına karşı çıktılar' dedi 16 TEMMUZ- İmroz Metropoliti Dimitrios Papadopulos Fener Patrikliğine seçildi
19 TEMMUZ- Sıkıyönetim 2 ay daha uzatıldı
20 TEMMUZ- Giresun'un Dereli ilcesine bağlı İkisu Orman îşletmesi'nde bakkallık yapan Necati Güven 500000'nci işçi olarak törenle Almanya'ya uğurlandı 20 TEMMUZ- Ana muhalefet partisinden istifalar ve parti disiplinine uymadıkları gerekçesiyle ihraçlar başladı
23 TEMMUZ- Tanınmış kadın romancılardan ve Suat Derviş öldü
27 TEMMUZ- Emlak Vergisi Kanunu yürürlüğe girdi
29 TEMMUZ- Erciş'te şiddetli yağmur, 13 vatandaş kayıp
l AĞUSTOS- Fenerbahçe Spor Kulübüne büyük hizmeti geçmiş, iş adamı Müslim Bağcılar öldü
7 AĞUSTOS- Ani hava değişikliği büyük afetlere yol açtı Siirt'te kaybolanlar, Trakya ve Marmara'da kayıplar İstanbul'da fırtına
7 AĞUSTOS- CHP Yüksek Disiplin Kurulu; eski genel sekreter Kemal Satır ile eski Devlet Başkanı Ali İhsan Göğüs'ü partiden ihraç etti
230 19729 AĞUSTOS- İstanbul Üniversitesi eski rektörlerinden Ord Prof Dr Siddık Sami Onar (doğ: 1898) öldü
15 AĞUSTOS- Eski MBK üyesi İrfan Solmazer izinsiz olarak yurt dışına çıktı
18 AĞUSTOS- İstanbul Sanayi Odası Türkiye'nin yüz büyük finnasınm adım açıkladı 'Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık AŞ' ilk elli bü¬yük arasında
22 AĞUSTOS- Ozan ve gazeteci Orhan Seyfi Orhon (doğ: 1890) öldü
24 AĞUSTOS- KKK Org Faruk Gürler Genelkurmay Başkanlığı'na, Semih Sancar Kara, Kemal Kayacan Deniz, Muhsin Batur da Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na atandılar
25 AĞUSTOS- İstanbul-Ambarlı'daki Üniversite Sitesi'nin temeli atıldı
27 AĞUSTOS- Ankara ve çevresindeki yağışlar can ve mal kaybına sebep oldu
29 AĞUSTOS- Milli Eğitim Bakanlığı, yeni ilkokul yönetmeliğinde, ilkokul öğrencilerinin her pazartesi günü, Türküm doğruyum' ile başlayan geleneksel antlarının sonu: 'Ey, bu günümüzü sağlayan Ulu Atatürk, açtığın yolda, kurduğun ülkede, gösterdiğin amaçta hiç durmadan yürüyeceğime ant içerim, ne Mutlu Türküm diyene,' şeklinde değiştirildi
30 AĞUSTOS- 30 Ağustos Zafer Bayrami'nın 50'nci yıldönümü bütün yurtta büyük törenlerle kutlandı Gazetelerde, Kurtuluş Savaşı'nda şehit olanların listeleri yayınlandı Zafer yıldönümü dolayısıyla piyasaya gümüş elli liralık çıkarıldı
31 AĞUSTOS- Erdek'te büyük su baskını
4 EYLÜL- Cumhuriyetçi Parti kuruldu
10 EYLÜL- Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık AŞ ailesine 'Kelebek' Gazetesi de katıldı
11 EYLÜL- Uluslararası Gazeteciler Federasyonu 'II Dünya Kongresi' İstanbul'da (FİJ) toplandı
12 EYLÜL- TBMM açıldı Sandalye Durumu:
Parti Milletvekili Senatör AP 224 88 CHP 125 29 DP 40 8 MGP 14 11 CP 10 4 1972 231MP 4 -MHP l l BP 2 - Bağımsız 20 7 M Birlik - 18 Kontenjan - 15 Boş 10 2
15 EYLÜL- Edebiyatçı Baki Süha Ediboğlu (doğ: 1915) öldü
18 EYLÜL- MP kurucularmdan, eski ticaret bakanı Ahmet Oğuz (doğ: 1912) öldü
22 EYLÜL- Muvazzaf ve ihtiyat askerlikte geçen sürelerle, yedek subay okullarında geçen sürelerinin fiili hizmete sayılması hakkında kanun kabul edildi
23 EYLÜL- Sıkıyönetim iki ay daha uzahidı
26 EYLÜL- Afgan Kralı Zahir Şah ve eşi Ankara'y a geldi
27 EYLÜL- Deniz Kuvvetleri Günü kutlandı
1 EKİM- Boksör Cemal Kamacı, 635 kgda Avrupa profesyonel şampi¬yonu oldu
2 EKİM- Bağ-Kur yürürlüğe girdi
14 EKİM- 3 Beş Yıllık Kalkınma Planı senatoda kabul edildi
17 EKİM- Genç politikacılardan Kamuran Evliyaoğlu (Doğ: 1926) öldü;
17 EKİM- Gazeteci ve yazar Halil Lütfü Dördüncü (Doğ: 1906) öldü
19 EKİM- AP Büyük Kongresi Ankara'da toplandı Süleyman Demirel, yeniden başkan seçildi
19 EKİM- Başkan Sunay'ın özel demeci Hürriyet Gazetesi'nde yayınlandı
22 EKİM- THY'nm Truva' adlı uçağı, Sofya'ya kaçırıldı Uçak ve yolcular 38 saat sonra serbest bırakıldı
23 EKİM- Zonguldak - Kozlu İncir Harmanı ve Çaydamar kömür ocaklannda grizu patladı 20 işçi öldü, 76 işçi yaralandı
31 EKİM- Konya'dan İstanbul'a giden motorlu trenle bir iş katanın çarpışması sonunda 38 yolcu öldü 45'i ağır 90 yolcu yaralandı
1 KASIM- Cumhuriyet Senatosu Başkanlığı'na Anburnu seçildi
2 KASIM- Meclis Başkanlığma Sabit Osman Avcı seçildi
5 KASIM- CHP parti grubu Bakanlar Kurulu'nda bulunan 4 bakanını çekme kararı aldı
5 KASIM- İnönü, CHP'den ve Malatya milletvekilliğinden istifa etti
9 KASIM- Kırklareli panayırı
232 197216 KASIM- CHP'den ve milletvekilliğinden istifa eden İsmet İnönü Anayasa'mn 'Eski Cumhurbaşkanlarına tanıdığı' haktan yararlandı
ve 'İlk Tabii Senatör' olarak Cumhuriyet Senatosu'nda yemin etti ve yeni görevine başladı
19 KASIM- Yugoslavya'nın Müslüman başbakanı Cemal Biyediç ve eşi Kaziye Biyediç Türkiye'ye geldiler
21 KASIM- TRT'nin 1200 kvv'lık Ankara Radyosu uzun dalga verid is¬tasyonu Cumhurbaşkanı Sunay tarafından hizmete açıldı
22 KASIM- MP Genel Başkanı Osman Bölükbaşı, sağlık durumundan dolayı bu görevinden çekildi
25 KASIM- Kayseri Çinko İzabe (Çinkur) Fabrikasının temeli atıldı
1 ARALIK- Mevlana törenleri 30 Eylül 1207'de doğan ve 17 Aralık 1273'de Konya'da ölen büyük düşünür Mevlana Celaleddin-i Rumî anma törenleri genellikle 1-17 Aralık tarihleri arasında düzenlenir
2 ARALIK- Yeni 'Dernekler Kanunu' yürürlüğe girdi
6 ARALIK- Gazeteci ve yazar Adnan Veli Kanık (Doğ: 1916) öldü
10 ARALIK- Klasik Türk Müziği üstadlarından Kemanı Hakkı Derman (Doğ: 1907) öldü
12 ARALIK- THY'larının satın altığı DC-lOJet (345 yolcu) 'istanbul' yolcu uçağı hizmete girdi
14 ARALIK- Avrupa Konseyi'nde Türkiye'nin yönetim tarzı ile ilgili olarak tahkikat komisyonu kurulması istendi
15 ARALIK- İstanbul defterdarlık binası yandı Sabotaj üzerinde durul du
17 ARALIK- DP Büyük Kongresi'nde Ferruh Bozbeyli yeniden genel başkan seçildi
19 ARALIK- Gazeteci, yazar Ahmet Emin Yalman (Doğ: 1888) öldü
29 ARALIK- Ankara-Eskişehir yolunda bir greyder otobüsü biçti 19 ölü ve yaralı var

__________________