1963

1963

3 OCAK- Kıbrıs'ta Türk belediyelerinin lağvı kararını, Ankara-Zürih-Londra antlaşmalanna aykırı bulan Hükümet, Makarios'a sert bir nota verdi
6 OCAK- Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Siirt'te zengin bir petrol damarı buldu
7 OCAK- Cibali Tütün Fabrikası'nda 3500 işçi yemek boykotu yaptı
20 OCAK- istanbul'da Sarıyer'de tarihî Kefeliköy Oteli yandı
24 OCAK- İstanbul'da yayınlanan Hürriyet gazetesinin 3 basın mensubu donarak görevleri basında öldüler (Abidin Behpur, Yüksel Kasapbaşı Yüksel Öztürk)
27 OCAK - Bakanlar Kurulu otomobil ve lüks eşya ithalini yasakladı
1 ŞUBAT- Ankara semalarmda çarpışan iki uçak şehre düşerek 87 vatandaşın kaybına sebep oldu
10 ŞUBAT- Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Hürriyeti hakkındaki 171 sayılı kanun kabul edildi
21 ŞUBAT- Türkiye-Amerika uzun süreli zirai maddeler antlaşması imzalandı
23 ŞUBAT- Bazı suç ve cezaların affı hakkında (218 sayılı) kanun kabul edildi
12 MART- Adalet Bakanlığı, Celal Bayatın sağlık durumu ile ilgili olarak bir bildiri yayınladı
13 MART- İnönü'nün Bayar hakkındaki demeci: 'Bayar için Hükümet olarak bir şey düşünmek, yetkimiz dışında Mesele; sıhhî durumu, muayeneye arz edilmiş bir hükümlünün göreceği işlemdir'
19 MART- İlk Ordu Pazarı hizmete girdi
19 MART- İnönü'nün Ankara'da basın toplantısı Kendisine önceden iletilen 56 soruyu cevaplandırdı 'Hükümet zemin müsait olduğun162 1963da siyasi bir af çıkarmakta kararlıdır'
22 MART- Celal Bayar; Kayseri Cezaevi'nden geçici olarak tahliye edildi Basın mensuplarıyla konuştu
24 MART- Ankara'da gösteriler Gençler, 27 Mayıs'a karşı girişilen tahrikleri protesto ettiler
25 MART- Ankara, İstanbul ve yurdun çeşitli bölgelerinde nümayişler, 27 Mayıs'a karşı tutum kınanıyor
27 MART- Ankara'da Adalet Partisi Genel Merkezi tahrip edildi
28 MART- Celal Bayar, tekrar tutuklandı
6 NİSAN- Başbakan İnönü konuştu; 'Onbeş günlük olayların siyasf ha-yatımıza ne dersler öğrettiğini gelecekte göreceğiz, partilerin derlen¬me toplanmakta gayretlerinin ciddiyet derecesine bu devrede şahit olacağız'
9 NİSAN- Türkiye-Almanya Teknik Yardım Antlaşması imzalandı
11 NİSAN- Japon İmparatoru'nun kardeşi Prens Mikasa ve eşi Türkiye'ye geldi
11 NİSAN- 26 Mayıs öğleden sonra başlamak ve 27 Mayıs günü devam etmek üzere 'Hürriyet ve Anayasa Bayramı' (sayı: 221) kabul edildi
18 NİSAN- Denizaltı, dalgıç ve Kurbağa Adam tazminatı (223 saydı) kanun kabul edildi
21 NİSAN- 'Genç Kemalistler Ordusu' adlı bir örgüte bağlı beş subay tutuklandı
30 NİSAN- Türkiye Süt Endüstrisi Kanunu (sayı: 227) kabul edildi
10 MAYIS- Ankara'da Türk Devrim Diyanet Sitesi'nin temeli atıldı
20/21 MAYIS- Talat Aydemir'ın ikinci defa ihtilal teşebbüsü
21 MAYIS- Ankara-İstanbul-İzmir'de sıkıyönetim Başbakan İnönü Cumhuriyet Senatosu'nda 20/21 Mayıs gecesi olan olaylar hakkında açıklama yaptı: 'Türk Silahlı Kuvvetleri, Anayasayı milletle beraber her türlü tecavüzden koruyacaktır' dedi ve dakikalarca ayakta alkışlandı
3 HAZİRAN- Ankara'da 3 mahkeme kuruldu
7 HAZİRAN- İhtilal samklannın (103 kişi) Ankara-Mamak Askeri Mahkemesi'nde duruşmaları başladı
11 HAZİRAN- Kabine'den CKMP'li üç bakan (AYörük, MEte, CTKa-rasapan) çekildi
Birinci Dünya ve İstiklal savaşlanna 4tirak eden Vecihi Hürkuş'a vatanî hizmet tertibinden aylık bağlanmasına dair (249 sayılı) kanun kabul edildi
1963 163(Vecihi Hürkuş'un yurdumuzda sivil havacdığm kurulmasmda büyük emeği geçmiş, bir çok öğrenci yetiştirmiş» o yıllarda dahi çok basit kendi yapımı olan uçaklarla uçarak havacılık zevkini memlekete aşılamış bir pilottur)
13 HAZİRAN- 1459 Harp Okulu öğrencisinin duruşması Ankara'da başladı
25 HAZİRAN- Anayasa Mahkemesi, ilk duruşma ile görevine başladı
28 HAZİRAN- Komünist eğilimli oldukları gerekçesiyle 12 kişi tutuklandı
2 TEMMUZ- Turizm ve Tanıtma Bakanlığı Kanunu (sayı: 265) kabul edildi
11 TEMMUZ- ProfDr Tevfik Sağlam (doğ: 1882) öldü
14 TEMMUZ- Fransız Başbakanı George Pompidou Türkiye'ye geldi
15 TEMMUZ- Sendikalar Kanunu (sayı: 274) kabul edildi
15 TEMMUZ- Grev ve Lokavt Kanunu (sayı: 275) kabul edüdi
17 TEMMUZ- Şehir Tiyatrosu sanatçılarmdan Reşit Baran (doğ: 1910) öldü
17 TEMMUZ- Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu kurulması hakkında (278 saydı) kanun kabul edildi
18 TEMMUZ- Türkiye-Rusya arasında Telli-Telefon irtibatı kurulmasına ve mevcut radyo-telgraf servisine dair antlaşma (sayı: 292) onaylandı
27 TEMMUZ- Turizm ve Tanıtma Bakanlığı kuruldu
23 AĞUSTOS- Türkiye-Almanya Malî Yardım Antlaşması imzalandı
27 AĞUSTOS- İstanbul ili, Eyüp ilcesine bağlı Göztepe bucağmda Gaziosmanpaşa adıyla bir ilçe kurulması hakkında (309 sayılı) kanun kabul edildi
4 EYLÜL- Arhangelsk adlı bir Sovyet şilebi, sis yüzünden İstanbul'da Rumelihisarı rıhtımına bindirdi
5 EYLÜL- 20/21 Mayıs ihtilaline katılanlar için Mamak Askerî Mahkemesi karar verdi TAydemir, FGürcan, E Dinçer, İ Baş, C Kırca, O Deniz, A Güçal ölüm cezasına; 29'u da müebbet hapse mahkum oldular
11 EYLÜL- II No'lu Sıkıyönetim Mahkemesi'nde; 1493 Harp Okulu öğ- ;
rendsi suçsuz bulundu, 75 öğrenci mahkum oldu
12 EYLÜL- Türkiye Ortak Pazar'a girdi
14 EYLÜL- İsmet İnönü; yıllar boyu dargın bulundukları Atatürk'ün yaverierinden Kılıç Ali ile barıştı
17 EYLÜL- Millî Mücadele kahramanlanndan Telgrafçı Manastırlı Hamdi Efendi eşi Hasibe Martonaltı'ya vatanî hizmet tertibinden maaş bağlanması hakkında (330 sayılı) kanun kabul edildi (Hamdi Efendi; İstanbul'un işgalini Atatürk'e ilk haber veren kişidir Anadolu Kurtuluş Cephesi'ne büyük hizmetleri vardır)
18 EYLÜL- İstanbul'da deprem Çemberlitaş'ta Vezirhan'da çöküntü
29 EYLÜL- Sürgü Baraji'nın temeli atıldı
2 EKİM- Sivas Kongresi'ne seçilen Temsil Heyeti üyeleriyle Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin birinci döneminde bulunan üyelere vatanı hizmet tertibinden aylık bağlanması hakkındaki kanuna geçici bir madde eklenmesi hakkında (342 sayılı) kanun kabul edildi, (ilk kanun: 15121948 gün ve 5269 sayılıdır)
3 EKİM- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Tümgeneral Refet Bele (Doğ: 1881) öldü
11 EKİM- Anayasa Mahkemesi, DP iktidarı zamanında çıkan CHP'ye ait malların hazineye intikali ile ilgili (6195 sayılı) kanunu iptal etti
15 EKİM- Türkiye-Amerika Kredi Antlaşması imzalandı
17 EKİM- Sıkıyönetim; 69'a karşı, 229 oyla İstanbul ve Ankara'da iki ay uzatıldı (Karar: 86, RG 11587)
26 EKİM- Askeri hakimler ve Askerî savcılar (Sayı: 357) kanunu kabul edildi
31 EKİM- 7 ölüm cezasından 4'ü onaylandı
17 KASIM- Mahallî seçimler yapıldı 42 ilde AP, 23 ilde CHP kazandı
20 KASIM- Kastamonu Seker Fabrikası hizmete girdi
23 KASIM- Birleşik Amerika Devlet Başkanı Kenndy öldürüldü
24 KASIM- Başbakan İnönü, Başkan Kennedy'nin cenaze töreninde bulunmak üzere Amerika'ya gitti
27 KASIM- Başbakan İnönü'nün Amerika'da bulunduğu sırada YTP Müşterek Grubu çekilme karan alınca, 2 Koalisyon çöktü
30 KASIM- Kıbrıs anayasasında değişiklik yapılması için Makarios Türk Hükümeti'ne muhtıra verdi
2 ARALIK- Başbakan inönü döndü Istifasını verdi 'Koalisyonun dağıldığı hakkındaki haberi, Amerika'da herkesle beraber duydum Durumu henüz etraflıca bilmiyorum Demokratik rejimlerde böyle hadiseler olacak Rejim, bu olayların içinden memleketi çıkarma ted¬birlerim bünyesinde taşır Hükümet buhramnın halledilmesine el¬birliğiyle çalışılmasın! tavsiye ederim'
2 ARALIK- Karadeniz Teknik Üniversitesi Trabzon'da açıldı
2 ARALIK- Karadeniz Teknik Üniversitesi yeni binasının temeli atıldı
2 ARALIK- Türkiye-İsveç Kredi Antlaşması imzalandı
10 ARALIK- Türkiye-Avusturya Kredi Antlaşması imzalandı
11 ARALIK- Millî Güvenlik Kurulu kuruldu
14 ARALIK- inönü; Hükümet kurmakla 3 defa yeniden görevlendirildi
19 ARALIK- İstatistik Eğitim Merkezi kuruldu
21 Aralık- Kıbrıs'ta Türk toplumuna karşı girişilen sistemli saldırılar raz daha arttı Bu işi planlayanlar, Türkiye'deki her hükümet buhra mndan yararlanmakta gecikmiyorlar
23 ARALIK- Kıbrıs'ta üç Türk şehit edildi EOKA saldırışı devam yor
24 ARALIK- Türk Hava Kuvvetleri'ne bağlı jet uçakları Kıbrıs semalarında göründüler ve ilk ihtarı yaptılar
24 ARALIK- Başbakan İsmet İnönü, TBMM'inde Kıbrıs için konuştu:
"Bugün Türk uçaklar Kıbrıs'taki mücadele meydanlarına gitmişler, görünmüşler ve ilk ihtarı yapmışlardır
Biz her meselede, iç hayatımızda olduğu gibi dış münasebetlerde de kanun nizamma bağlı olan bir devlet ve milletiz Kanun nizamı haricinde bir muamele ve tecavüz yapmak isteyenlere karşı kuvvetimiz, İrademiz sarsılmaz bir surette tesiri gösterecektir
Milletimiz programımızla, hadiselerin her safhasından haberdar olacak ve bize desteğim, yardımım esirgemeyecektir Bu kanaatla vazifeye başlıyoruz
Saygılanmia"
24 ARALIK- Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) kanunu kabul edildi
25 ARALIK- İnönü, Bağımsızlarla yeni kabineyi kurdu
27 ARALIK- Yurdun çeşitli yerierinde Kıbrıs için mitingler Ankara'da İnönü, gençlere seslendi:
'Millî menfaatleri azim ve basiretle takip eden bir hükümet olduğum itimat ediniz, müsterih olunuz'
28 ARALIK- Kıbrıs'tan aralannda 2 kadın ve üç çocuğun da bulunduğu 23 yaralı uçakla Ankara'ya getirildi
29 ARALIK- İnönü; Kıbrıs'tan getirilen yaralı Türkleri hastanede ziyaret etti
30 ARALIK- Kıbrıs buhranı bütün şiddetiyle sürdürülüyor Başbakanla basın mensuptan arasında geçen konuşmalardan:
- 'Çizmenizi ne zaman giyeceksiniz?
- Çizmem yok, aklım var!

__________________