" 1926 "

1 OCAK - Gece yarısından itibaren milletlerarası takvim ve saatte yapılan değişiklik uygulanmaya başlandı
9 OCAK - Piyango hakkının Hava Kurumu'na ait olduğuna dair (710 sayılı) kanun kabul edildi
10 OCAK - Ankara İstiklal Mahkemesi, Albay Osman ve yardımcılarını, karışıklık çıkarmak suçundan ölüme mahkum etti
14 OCAK - Mali yılın l Haziran'dan itibaren başlamasma dair (715 sayılı) kanun kabul edildi
14 OCAK - Ölen Süleyman Sim Bey'in yerine Bayındırlık Bakanlığına Behiç Bey atandı
18 OCAK - Patlayıcı maddelerle balık tutmayı yasaklayan (721 sayılı) kanun kabul edildi
18 OCAK - İstanbul Belediye Başkanı Op Emin Bey istifa etti
25 OCAK - Subayların 3 yıllık Doğu hizmeti hakkındaki (722 saydı) kannun kabul edildi
26 OCAK - İstanbul Belediye Başkanlığına Muhittin (Üstündağ) tayin edildi
30 OCAK - DrAdnan (Adivar) milletvekilliğinden istifa etti
30 OCAK - Türkiye - Şili Dostluk Antlaşması imzalandı 6 ŞUBAT - Varşova Büyükelçisi İbrahim Tali Bey, Diyarbakır milletvekilliğine seçildi
11 ŞUBAT - İstanbul'da 'Milliyet' gazetesi yayınlanmaya başladı
13 ŞUBAT - Men'i Israfat Kanunu (Sayı 737) kabul edildi
13 ŞUBAT - Konya'da Mevlana Celaleddin-i Rumi Türbesinin 'Müze' haline getirilmesi kabul edildi
17 ŞUBAT - 'Türk Medeni Kanunu' (sayı 743) kabul edildi (Bu kanuna göre evlenme akdinin evlendirme memuru tarafından yapdacağına dair 'medenî nikah' esası, aynı kanunun 110 maddesinde kayıtlandı)
18 ŞUBAT - Türkiye - Suriye Antlaşması imzalandı
18 ŞUBAT - Türkiye - Amerika geçici ticaret antlaşması imzalandı
27 ŞUBAT - Temettü Vergisi yerine (755 saydı) Kazanç Vergisi kanunu kabul edildi |
27 ŞUBAT - Başbakan İsmet (İnönü) Paşa Mersin'de incelemelerde bu-lundu
28 ŞUBAT - İstiklal Mahkemeleri'nin çalışması, 7 Eylül 1926 tarihine kadar uzatıldı
1MART - Türk Ceza Kanunu (No 765) kabul edildi
3 MART - Hakimler Kanunu (No 766) kabul edildi
3 MART - Tıp daçlanna verilecek Türkçe adlarla ilgili 'Codex' komisyonu hakkındaki (767 sayılı) kanun kabul edildi
11 MART - Türkiye - Sovyetler Birliği Ticaret ve Seyrisefain Antlaşması imzalandı
13 MART - Mustafa Kemal Paşa'nın anıları 'Hakimiyet' ve 'Milliyet' gazetelerinde yayınlanmaya başladı
14 MART - İstanbul milletvekilliğinden çekilen Dr Adnan (Adıvar)'m yerine 9 Kolordu eski komutanlanndan İhsan Paşa seçildi
16 MART - Bitlis Valisi Kazım (Dirik) Paşa, İzmir Valili'ğine naklen atandı
17 MART - Kayseri - Ulukışla demiryolunun inşasma dair (787 sayılı) kanun kabul edildi
18 MART - Antalya'da deprem 22 MART - Memurin Kanunu (No 788) kabul edüdi
22 MART - Türk Dili Akademisi'ne dair (789 sayılı) kanun kabul edildi 22 MART - Müskirat inhisannm (İçki Tekeli) devlete geçmesine dair (790 saydı) kanun kabul edildi
24 MART - Fevzi Paşa - Diyarbakır demiryolunun yapılmasına dair (793 saydı) kanun kabul edddi
25 MART - Türkiye - Almanya geçici ticaret antlaşması imzalandı
1 NİSAN - 30 Ağustos'un 'Zafer Bayramı' olarak kabulü hakkındaki (795) saydı kanun kabul edildi
10 NİSAN - İktisadi kurumlarda yazışmanın Türkçe yapdmasına dair (805 saydı) kanun kabul edddi
11 NİSAN - Kabine; İtalya Başbakanı Musolini'nin 'Doğu Akdeniz' de ilgdi demeci üzerine kısmi seferberUk karan aldı
13 NİSAN - İstanbul - Üsküdar İcadiye yangını (28 ev yandı)
17 NİSAN - Ankara'da, Musul konuşu de dgdi görüşmelere başlanıldı
19 NİSAN - Ankara'da Sovyet Elçiliği yeni binası hizmete açddı 19 NİSAN - Türkiye sahdierinde nakliyat-ı bahriye (Kabotaj) ve limanlarla karasulan dahdinde icra-yı sanat ve ticaret hakkındaki (815 sayılı) kanun kabul edddi (1 Temmuz 1926'dan itibaren 'Kabotaj Bay¬ramı' olarak kutlanacaktır)
19 NİSAN - Adli Tıp Kanunu kabul edildi
22 NİSAN - Borçlar Kanunu (No 818) kabul edildi
22 NÎSAN - Türkiye - İran Dostluk ve Güven Antlaşması imzalandı
26 NİSAN - İranlılarla evlenmeyi yasaklayan kanunun kaldınîması hakkındaki (824 sayılı) kanun kabul edildi
30 NİSAN - Samsun - Kavak demiryolu hizmete açıldı
7 MAYIS - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Adana'yı ziyaret etti
13 MAYIS - Sıtma mücadelesi hakkındaki (839 sayılı) kanun kabul edildi
16 MAYIS - Son Osmanlı Padişahı (VI Mehmet Vahdettin) San Remo İtalyan kıyı şehrinde öldü (1861-1926: Osmanlı padişahlarının 36'ncısı ve sonuncusudur Abdülmecid'in en küçük oğludur)
17 MAYIS - İstanbul'da Türkische Post' Gazetesi yayınlanmaya başladı
17 MAYIS - Ticaret Vekili Ali Cenan! Be/in yerine Rahmi Bey atandı
18 MAYIS - İstiklal Mahkemeleri'nin görev süresi 731927 tarihine ka¬dar uzatıldı
20 MAYIS - İlkokul öğretmenleri hakkında (824 sayılı) kanun kabul edil¬di
21 MAYIS - Musul Antlaşmasi'nın kabulü hakkında Bakanlar Kurulu
karar aldı
21 MAYIS - Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın Bursa seyahati 23 MAYIS - Emlak ve Eytam Bankası Kanunu (No 844) kabul edildi 26 MAYIS - İstiklal Savaşı'na katılmayan memurların işten çıkaniması-
na dair (854) saydı kanun kabul edildi
26 MAYIS - Çekirge mücadelesi hakkında (858 saydı) kanun kabul edildi
28 MAYIS - Ödemiş'te 'Ük Kurşun' (28 Mayıs 1919) anıtı törenle açıldı
29 MAYIS - Ticaret Hukuku Kanunu (No 865) kabul edildi
29 MAYIS - On bir din kaldınîması hakkında (877 saydı) kanun kabul edüdi
30 MAYIS - Ankara'da otomatik telefon şebekesi kurulması hakkında (876 saydı) kanun kabul edddi
30 MAYIS - İç41erinde 18 dçenin kurulmasıyla dgüi (Baskil, Gölpazan, Osmaneli, Bozüyük, Sorgun, Çumra, Hadım, Cihanbeyli, Bucak, Kü¬re, Torbalı, Nizip, Susurluk, Gercüş, Hilvan, Yaylak, Polatlı, Serik) kanun kabul edildi
31 MAYIS - Türkiye - Sovyetler Birliği Antlaşması imzalandı |
2 HAZİRAN - Türkiye - Finlandiya Ticaret Antlaşması (No 1084) kanu¬nu kabul edildi
5 HAZİRAN - Ankara'da, Türkiye - İngdtere - Irak arasında Musul Antlaşması imzalandı
5 HAZİRAN - Gazi Mustafa Kemal Paşa, 'Gülcemal' Vapuru ile Marmara Denizi'nde gezinti yaptı Büyükada açıklanna kadar yaklaştı
6 HAZİRAN - Musul Konuşu ile ilgili olarak Halk Fırkası gizli bir toplantı yaptı
8 HAZİRAN - Kızılay pullannın bayram günlerinde kullanılmasma dair (919 sayılı) kanun kabul edildi
9 HAZİRAN - Bursa kaplıcalannın ıslahı için (923 sayılı) kanun kabul edildi
10 HAZİRAN - TBMM toplantısı geri bırakıldı
13 HAZİRAN - Ankara telsiz istasyonunun temeli atıldı
15 HAZİRAN - Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın îzmir'e ziyareti (16 Haziran 1926) fırsat bilen hasımları, bir suikast düzenlediler Gazi otomobille şehirden geçerken, Gaffarzade Oteli yakmında dar bir dönemeçte Ziya Hurşit ve adamları kendisine ateş edip, kargaşalıktan yararlanarak Sakız Adasına kaçacaklardı Suikastçıların kaçmasını sağ¬layacak olan motorcu Şevki, hazırlıkları İzmir Valisi Kazım Dirik'e haber vererek suikastçıları yakalattı
16 HAZİRAN - Gazi Mustafa Kemal Paça, Balıkesir yolu ile îzmir'e geldi
18 HAZİRAN - Ankara İstiklal Mahkemesi, İzmir'de görevlendirildi
18 HAZİRAN - Gazi Mustafa Kemal Paşa, suikast dolayısıyla Anadolu Ajansi'na demeç verdi: 'Benim naçiz vücudum bir gün elbette toprak olacaktır Fakat, Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır'
19 HAZİRAN - Türkiye - İtalya müzahereti hukukiye ve mücrimlerin geri verilmesi hakkında antlaşma imzalandı
20 HAZİRAN - Geniş ölçüde tutuklama yapıldı Tutuklananlar arasın-da milletvekillerinin ve ordu kumandanı paşaların da bulunması he¬yecanı artırdı Şark Fatihi Kazım Karabekir Paşa da tutuklananlar arasında idi Başbakan İsmet (İnönü) Paşa, Emniyet Müdürüne emir vererek Karabekir Paşa'yı serbest bıraktırdı TBMM'nin karan olma¬dan milletvekillerinin tutuklanmaması lazımdı İstiklal Mahkemesi;
'TBMM adına yargı yetkisi kullandığım' ileri sürerek, işine kansan İsmet Paşa'nın tutuklanmasına karar verdi
26 HAZİRAN - İstiklal Mahkemesi; İzmir'de Milli Kütüphane binasm-da sanıklan yargılamağa başladı Ali (Çetinkaya) Başkan Ali (Rize), Dr Reşit Galip, üye ve Necip Ali (Küçükada) da savcıydı
26 HAZİRAN - Antalya'da deprem
29 HAZİRAN - Türkiye - Arjantin Dostluk Antlaşması (No 956) imza¬landı
30 HAZİRAN - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Çeşme'yi ziyaret etti
1 TEMMUZ - Yeni Ceza Kanunu yürürlüğe girdi
1 TEMMUZ - Türkiye, Uluslararası Cenevre Antlaşmasi'na katıldı l TEMMUZ - Kabotaj Bayramı (Bkz 1941926) kutlandı
4 TEMMMUZ - Kazım Karabekir ve Ali Fuat Paşalar, İzmir'de İstiklal Mahkemesi'nde sorguya çekildiler
5 TEMMUZ - İstiklal Mahkemesi ile aralan açılan Başbakan İsmet Paşa, tutuklama karan üzerine Mustafa Kemal Paşa'nın tavsiyeleriyle iz¬mir'e geldi İstiklal Mahkemesi heyetiyle ayn ayn görüştü Yapıl¬makta olan oleinlerin usule uygun olduğu taraflarca kabul edildi
6 TEMMMUZ - Cavid Be/in sorgusu yapıldıktan sonra İstiklal Mahke- mesi Çeşme'de toplantıya devam etti
8 TEMMUZ - İsmail Canbulat ve Bekir Sami Beyler savunmalarım yaptılar
11 TEMMUZ - Gazi Mustafa Kemal Paşa, Ankara'ya döndü
13 TEMMUZ - İzmir suikastı karara bağlandı: İzmir Milletvekili Şükrü, Saruhan Milletvekili Halis Turgut, İstanbul Milletvekili İsmail Canbulat, Erzurum Milletvekili Rüştü (Paşa), Eski Lazistan Milletvekili Ziya Hurşit, Trabzon Milletvekili Hafız Mehmet, San Efe Edip, Emekli Teğmen Çopur Hilmi, Emekli Baytar Albay Rasim, Laz İsmail, Gürcü Yusuf, eski Ankara Valisi Abdülkadir ve Kara Kemal ölüm cezasma çarptınîdılar
Kazım Karabekir, Ali Fuat (Cebesoy), Refet (Bele), Cafer Tayyar, Mer¬sinli Cemal Paşalarla, Milletvekillerinden Faik, Sabit, Halet, Feridun, Fikri, Kamil Zeki, Bekir Sami, Beşim Necati, Münir Hüsrev beraat ettiler
13 TEMMUZ -13 ölüm cezası 13/14 Temmuz 1926 gecesi yerine getiril¬di Bunlar arasında suikastla yakın ilgili; Kurtuluş Savaşı komutanla-rmdan Tümgeneral Rüştü (Doğ: 1872), yine komutanlardan 'Ayia' adıyla ünlü Albay Mehmet Akif (doğ: 1882) de vardı
15 TEMMUZ - 'Karadeniz' Vapuru'nda düzenlenen 'Seyyar Sergi' Hamburg limanına vardı
l AĞUSTOS - Ankara'da Ali Çetinkaya'nın başkanhğmda İstiklal Mahkemesi, suikast davasınm 2 bölümüne başladı Sanıkların çoğu eski îttihad ve Terakki Fırkası mensubu olduklanndan bu davaya 'Ittihatçılar Davası' da denilmektedir
2 AĞUSTOS - 'Lotus' adlı Fransız Gemisi, Türk sularında 'Bozkurt' adh Türk gemisini batırdı Çarpışma, uluslararası bir davanın doğmasına sebep oldu, Türk delegasyonu ve onun başkanı hukukçu Mahmut Esat Bozkurt, bu vesileyle Türk Hukuk bilgisini dünya kamuoyuna duyurmak fırsatım buldu
10 AĞUSTOS - Hariciye Nazın Ahmet Nesimi, Maliye Nazın Cavit ve gazeteci Hüseyin Cahit (Yalçın) sorguya çekildi
16 AĞUSTOS - Enver Paşa tarafmdan, Batum'dan Wrangel Ordusu mensuplarım toplamak üzere îstanbul'a gönderilen ve 1920'de tutuklanan Naim Cevad da sorguya çekildi
26 AĞUSTOS - Ankara İstiklal Mahkemesi kararım bildirdi:
Eski Maliye Nazın Cavid, Dr Nazım, Milletvekili Hilmi ölüm cezasına çarptınîdı Gazeteci Hüseyin Cahit (Yalçın) beraat etti Rauf (Orbay) ve eski İzmir Valisi Rahmi Bey gıyaben onar yıl kalebentliğe mahkum edildiler Ali Osman ve Salih Kahya da onar yıl hapis cezası aldı Diğer 37 sanık ise beraat ettiler Ölüm kararlan o gece Ankara'da Cebeci'de yerine getirildi
26 AĞUSTOS - İlk milli banka olan 'İş Bankasi'nın kuruluş yıldönümü, (26 Ağustos 1924) Ankara Gazi Çifliği'nde kutlandı
27 AĞUSTOS - Gıyabında ölüm cezası verilmiş olan suikastla ilgili Kara Kemal intihar etti
28 AĞUSTOS - İstanbul'da, Türk Mahkemesi tarafmdan 'Lotus' davasına başlandı
1 EYLÜL - İzmir suikastım haber veren Sevki'ye (6500) lira ikramiye verildi
11 EYLÜL - Ankara'da otomatik telefon işletmeye açıldı
15 EYLÜL - 'Lotus' gemisi süvarisi 'Desmons', Türk hakimleri tarafından 2 ay 20 gün hapse mahkum edildi
22 EYLÜL - İstanbul, Kurtuluş (Tatavla) yangını (207 ev ve dükkan yandı)
26 EYLÜL - İstanbul'da 'Yıldız Gazinosu' açıldı
4 EKİM - Medenî Kanun, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi, (mecelle ve ahkamı seciye kaldınîdı)
4 EKİM - İstanbul'da Saraybumu'nda heykeltıraş Kriepel tarafmdan yapılan 'Gazi' heykeli törenle açıldı (İlk Gazi heykeli)
6 EKİM - Kayseri Uçak Montaj Fabrikası açıldı
8 EKİM - İstanbul - Kartal Maltepe'si yangını (110 ev, dükkan)
12 EKİM - 'Lotus' davasma ait Türk-Fransız karar anlaşmazlığı, Cenevre'yE Uluslararası Mahkemeye götürüldü
l KASIM - Gazi Mustafa Kemal Paşa, TBMM'nin ikinci dönem, dördüncü toplamın yılmı açtı
1 KASIM - Refet (Bele) Paşa, milletvekilliğinden çekildi
3 KASIM - TBMM, izmir suikastınm başarıya ulaşmaması dolayısıyla Gazi Mustafa Kemal Paşa'yi tebrik etti
16 KASIM - Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri 'Hayati Bey' öldü
22 KASIM - TBMM, Güneydoğu Anadolu'da sıkıyönetimi 23 Kasım 1927 tarihine kadar uzattı
22 KASIM - Ali Haydar Be/den boşalan Ankara Şehrenünliğine Asaf Bey atandı
26 KASIM - Alpullu Seker Fabrikası hizmete açıldı
l ARALIK - Türkiye - Yunanistan 'Mübadele olunan malların hesaplaşması' antlaşması imzalandı
5 ARALIK - İzmir'de suikast davasında suçsuz bulunan paşalar emekliye sevk edildi
8 ARALIK - Türkiye - Sovyetler, 'Sular' Antlaşması imzalandı
17 ARALIK - Uşak Şeker Fabrikası hizmete açıldı
20 ARALIK - Türkiye - Macaristan Ticaret Antlaşması imzalandı
30 ARALIK - Türkiye - Şili Dostluk Antlaşması imzalandı

__________________