04-17-2009
|
#1
|
Şengül Şirin
|
Parabol
Parabol
A TANIMa ¹ 0 ve a, b, c Î IR olmak
üzere, f : IR ® IR tanımlanan f(x) = ax2 + bx + c biçimindeki
fonksiyonlara ikinci dereceden bir değişkenli fonksiyonlar denir

İkinci dereceden fonksiyonun analitik düzlemdeki görüntüsüne parabol denir
Parabol, düzgün tel parça-sının uçlarından tutularak bükülmesiyle oluşan, yandaki
gibi kolları yukarıya doğru ya da aşağıya doğru olan bir eğridir
B PARABOLÜN TEPE NOKTASI
1) f(x) = ax2 + bx + c fonksiyonunun tepe noktası
T(r, k) olmak üzere, 
Ü Parabol

doğrusuna göre simetriktir
doğrusu
parabolün simetri eksenidir
y = a(x – r)2 + k fonksiyonunun grafiğinin tepe noktası T(r, k)
dır
C GRAFİĞİN EKSENLERİ KESTİĞİ NOKTALAR
Parabolün Ox eksenini kestiği noktalar A ve B, Oy eksenini
kestiği nokta C olsun
ax2 + bx + c = 0
ın kökleri x1 ve x2 ise A(x1, 0), B(x2,
0), C(0, c) dir
ax2 + bx + c = 0 denkleminde
- D = b2 – 4ac > 0 ise, parabol Ox eksenini
farklı iki noktada keser
- D = b2 – 4ac < 0 ise, parabol Ox eksenini
kesmez
- D = b2 – 4ac = 0 ise, parabol Ox eksenine
teğettir
D x2 NİN KATSAYISI
OLAN a NIN İŞARETİ
1)
a>0 ise parabolün kolları yukarı doğru olup,f(x),in
en küçük değeri tepe noktasının ortinatı olan k dır
2) a < 0 ise, parabolün kolları aşağı doğru olup, f(x) in en büyük değeri
tepe noktası-nın ordinatı olan k dır
a>0 ise parabolün kolları aşağı doğru olup f(fx) in en büyük
değeri tepe noktasının ortinatı olan k dır
3) |a| büyüdükçe kollar daralır Buna göre, yandaki parabollere göre,
f deki x2 nin katsayısı, g deki x2 nin katsayısından büyüktür
|a| büyüdükçe kollar daralır Buna göre , yandaki parabollere
göre ,f deki x2 nin katsayısı g deki x2
nin katsayısından büyüktür
f(x) = ax2 + bx + c fonksiyonunun grafiğini çizmek için,
1) Fonksiyonun tepe noktası bulunur
2) Fonksiyonun eksenleri kestiği noktalar bulunur
3) a nın işaretine bakılarak parabolün kollarının yönü belirlenir
E GRAFİĞİ VERİLEN PARABOLÜN DENKLEMİNİN YAZILMASI
1 Parabolün Ox Eksenini Kestiği Noktalar Biliniyorsa
y = f(x) = a(x – x1) (x – x2) … (1) dir
Burada a değerini bulmak için, parabol üzerindeki herhangi bir noktanın değerleri
(1) de yazılır
2 Parabolün Tepe Noktası Biliniyorsa
y = f(x) = a(x – r)2 + k … (1) dir
Burada a değerini bulmak için, parabol üzerindeki herhangi bir noktanın değerleri
(1) de yazılır
3 Parabolün Geçtiği Üç Nokta Biliniyorsa
y1 = ax12 + bx1 + c … (1)
y2 = ax22 + bx2 + c … (2)
y3 = ax32 + bx3 + c … (3)
Bu üç denklemi ortak çözerek a, b, c yi buluruz
F PARABOL İLE DOĞRUNUN DÜZLEMDEKİ DURUMU
y = f(x) = ax2 + bx + c parabolü ile y = g(x) = mx + n doğrusunu ortak
çözelim f(x) = g(x)
ax2 + bx + c = mx + n
ax2 + (b – m)x + c – n = 0 … (*)
(*) denkleminin kökleri (varsa) doğru ile parabolün
kesiştiği noktaların apsisleridir
Buna göre, (*) denkleminde;
- D > 0 ise, parabol doğruyu farklı iki noktada
keser
- D< 0 ise, parabol ile doğru kesişmez

- D = 0 ise, parabol doğruya teğettir
Ü y = ax2 + bx + c parabolü ile y =
dx2 + ex + f parabolünün düzlemdeki durumu incelenirken yukarıdakine
benzer biçimde işlemler yapılır
|
|
|