yesimciwciw
|
Tabut 15 Yıl Sonra İlk Ve Son Defa Açıldı
Atatürk'ün naaşının Şimdiye kadar hiç bilmediğimiz, varlığından haberdar olmadığımız
Tabut 15 yıl sonra ilk ve son defa açıldı
Hürriyet, ulu önderi kaybetmemizin 60 yıldönümünde, onun için 15 yıl arayla yapılan iki ayrı cenaze töreninin unutulmuş ayrıntılarını veriyor
Atatürk'ün cenaze namazı 10 Kasım'daki vefatından dokuz gün sonra, 19 Kasım 1938 sabahı saat sekizi on geçe kılındı Dolmabahçe Sarayı'ndaki namazı Diyanet İşleri Başkanı Şerefeddin Yaltkaya kıldırdı Kalabalık bir cemaatle kılınan namaz dört dakika sürdü ‘‘Allahu ekber’’ yerine ‘‘Tanrı uludur’’ dendi, ‘selâm verilirken de ‘‘Selâmun aleykum’’ değil, ‘‘Esenlik üzerinize olsun’’ sözleri kullanıldı
Onbeş yıl boyunca Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabirde kalan cenaze 10 Kasım 1953 günü Anıtkabir'e nakledildi 15 yıl önce kapatılmış olan kurşun tabutun kapağı o gün devletin en üst düzeyinin önüne açıldı, tek bir kare fotoğraf çekildikten sonra yeniden kapatıldı ve Anıtkabir'de toprağa verildi
Atatürk için bundan tam 45 yıl önce ikinci bir cenaze töreni yapıldı 21 Kasım 1938'de Ankara Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabre yerleştirilen ve 15 yıl boyunca orada kalan cenaze 10 Kasım 1953 sabahı büyük bir devlet töreniyle inşaatı henüz tamamlanmış olan Anıtkabir'e nakledildi
Geçici kabrin açılmasında başta Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan ve Başbakan Adnan Menderes olmak üzere devletin bütün üst düzeyi hazır bulundu Atatürk'ün kızkardeşi Makbule Atadan da oradaydı, 15 yıl önce ağabeyinin ölüm haberini aldığı andaki kadar üzgündü ve ayakta güçlükle durabiliyordu
Nakil programı, mermer lâhdin sökülmesiyle başladı Lâhdi taşıyan betonlar kırıldı, geçici kabir açıldı ve kurşun tabut makaralara takılı zincirlerle yukarıya çekildi Sonra cumhurbaşkanı, başbakan ve meclis başkanı dışında kalan herkes salondan çıkartıldı 15 yıl önce kapatılmış olan kurşun tabutun kapağı devletin en üst düzeyindeki bu üç kişinin önüne sadece birkaç dakikalığına açıldı, cenazenin tek bir kare fotoğrafı çekildi, sonra kapak yeniden kapatıldı ve tabut binanın dışında bekleyen top arabasına yerleştirilerek Anıtkabir'e nakledildi
İşte, ulu önderin ölümünden 15 yıl sonra yapılan ikinci cenaze töreninden bazı görüntüler 
Anıtkabir’e naklin fotoromanı
Türkiye'deki bütün dini cemaatlerin temsilcileri cenaze arabasını takip ediyorlar Ermeni, Yahudi, Katolik ve Rum temsilcilerle beraber zamanın Diyanet İşleri Başkanı kortejle yürüyor
Üniversite gençliği, Atatürk'ün Etnografya Müzesi'nde son saygı duruşunu yapıyor
Mermer lâhid sökülüyor, sonra betonlar kırılıyor ve tabutu kaldıracak olan makaralar lâhit salonunun tavanına yerleştiriliyor
Atatürk'ün tabutu birazdan salona çıkartılmış olacak Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes ve devletin en üst düzeyi tabutun çevresindeler 
Tabut salonun zeminine yerleştiriliyor Adnan Menderes birazdan 'Hanımefendi, buyurunuz' diyecek ve Atatürk'ün kızkardeşi Makbule Atadan'ı tabutun yanına götürecek 
Etnografya Müzesi'nden Anıtkabir'e doğru yol alan korteji, Makbule Hanım hıçkırıklar içinde takip ediyor
Bir fotoğrafın yayınlanmama öyküsü
Fotoğraf önümüze geldiğinde hepimiz irkildik Şimdiye kadar hiç bilmediğimiz, varlığından dahi haberdar olmadığımız bir fotoğraftı
Atatürk'ün naaşının Etnoğrafya Müzesi'nden Anıtkabir'e naklinden hemen önce çekilmişti Tarih, 10 Kasım 1953'tü
Fotoğrafta kapağı açılmış bir tabut, içinde de Atatürk'ün naaşı görünüyordu
O gün, sadece tek kare çekilmiş bir fotoğraftı
Hiçbir belgede varlığından söz edilmeyen ama son derece tarihi bir belgeydi 
İçimizi derin bir hüzün kapladı
Çünkü naaş, 10 Kasım 1938'de Etnoğrafya Müzesi'ndeki geçici kabrine yerleştirilmeden önce tahnit (bozulmaması için ilaçlanması) edilmesine rağmen, zaman içinde bozulmuştu
Tahnitin başarılı olamadığı bu kareyle kayda geçirilmişti
Ne yapacaktık?
Bir yandan, 45 yıl sonra ilk kez günışığına çıkan bir tarihi gerçekle karşı karşıya idik, bir yandan da zihinlerimize kazınmış güzelim portrelerinden bir hayli uzaklaşmış bir Atatürk görüntüsünün dayanılmaz acısını yaşıyorduk
Önce fotoğrafın gerçek olup olmadığını araştırdık Gerçekti Şimdiye kadar varlığından sadece dört kişinin haberi olmuştu
Binanın dışında bekleyen top arabasına yerleştirilerek Anıtkabir'e nakledilmesinden önce, 15 yıldır kapalı olan kurşun tabutun kapağının açıldığını gören sadece dört kişi vardı
Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan ve Başbakan Adnan Menderes 
Ve, deklanşöre basan fotoğrafçı
Tabut çıkarılmadan önce, devletin en üst makamında bulunan bu üç kişi ve fotoğrafı çeken kişi dışında salonda bulunan herkes dışarı çıkarılmıştı
Kapak, bu üç kişinin önünde sadece birkaç dakikalığına açıldı, fotoğrafçı sadece bir kez deklanşöre bastı, bu tek kare fotoğraftan sonra tabutun kapağı yeniden kapatıldı
Bu kısa işlemin ardından binanın dışına çıkarılan tabut top arabasına yerleştirildi
Elimizdeki bu tarihi belgeye bakarak, uzun süre tartıştık
Ne yapmalıydık?
Yazı işleri odasında yedi kişiydik Fikirler birbiriyle çarpıştı:
Bu fotoğrafın tümünü yayınlarsak, bazı kötü amaçlar için kullanılması sözkonusu olabilir
Fotoğrafı yayınlamamak, tarihi bir gerçeği gizlemek olmaz mı?
Fotoğraf tarihi bir gerçek Ancak bu görüntüyü yayınlamak da, hem gereksiz, hem de bir takım çevrelere suiistimal şansı verebilir
O zaman fotoğrafın suiistimale fırsat verecek bölümlerini kapatalım Çünkü eğer fotoğrafı yayınlamazsak, tarihi bir gerçeği gizlemiş olabiliriz
Fotoğrafı hiç yayınlamamak da düşünülmeli Kime ne faydası var? Her insan öldükten 15 yıl sonra bu görüntüye kavuşur Bunu tahmin etmek de hiç zor değil Yayınlamayalım
Olaya gazetecilik açısından bakarsanız, böyle bir fotoğraf çok önemli
Doğru Naaşın nakli sırasında tabutun açıldığı bilinmiyordu
Tam o anda tek kare fotoğraf çekildiği de şimdiye kadar gizli kalmıştı Bu nedenle bu bir haber
Hayır bu fotoğrafı yayınlamanın hiç bir faydası yok
İsterseniz fotoğrafı yayınlayıp yayınlamamayı halka, okuyuculara soralım
Fotoğrafı yayınlamayalım, sadece tabutun açıldığını ve o sırada tek kare fotoğraf çekildiğini haber yaparak okurlarımıza duyuralım
Ve sonuçta, Aziz Atatürk'ün manevi kişiliğine ve ebedi imajına saygımız nedeniyle, bu sürpriz fotoğrafı yayınlamamaya karar verdik
Nefeslerin tutulduğu an 
Tarih: 10 Kasım 1953 Mermer lahit sökülmüş, betonlar kırılmış, tabutu kaldıracak zincirli makaralar lahit salonunun tavanına yerleştirilmişti Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes ve devletin en üst düzeyi, tabutun çevresindeler  
Lahtin üzeri tamamen açılmış, Atatürk'ün cenazesini 15 yıldan beri muhafaza eden kurşun tabut ortaya çıkmıştı
Atatürk'ün tabutu birazdan salona çıkartılmış olacak
Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, Meclis Başkanı Refik Koraltan, Başbakan Adnan Menderes ve devletin en üst düzeyi tabutun çevresindeler  

Tabut salonun zeminine yerleştiriliyor
Adnan Menderes birazdan 'Hanımefendi, buyurunuz' diyecek ve Atatürk'ün kızkardeşi Makbule Atadan'ı tabutun yanına götürecek  
Mermer lâhid sökülüyor
Sonra betonlar kırılıyor ve tabutu kaldıracak olan makaralar lâhit salonunun tavanına yerleştiriliyor
Makbule Hanım hıçkırıklar içinde takip ediyor
Etnografya Müzesi'nden Anıtkabir'e doğru yol alan korteji, Makbule Hanım hıçkırıklar içinde takip ediyor

Kız kardeşinin gözyaşları
Atatürk'ün kızkardeşi Makbule Atadan, başını tabuta dayıyor ve dakikalarca öyle kalıyordu Belki çok uzaklarda, Selanik'te kalan günleri yâd ediyor; belki de ağabeyinin ruhuna dualar gönderiyordu
Türkiye'deki bütün dini cemaatlerin temsilcileri cenaze arabasını takip ediyorlar Ermeni, Yahudi, Katolik ve Rum temsilcilerle beraber zamanın Diyanet İşleri Başkanı kortejle yürüyor
ben çok etkilendim hiçbir yerden kopyalamadım kendim hazırladım 10 kasımı araştırırken karşıma çıktı sizlerde görün istedim
__________________
|