Cevap : Çekim ve Yapım Ekleri

1 “-i” 1tekil kişi ekiyle, bu eke benzeyen diğer ekler karıştırılmamalıdır

Örnek:
Evi yandı (3tkiyelik eki)
Evi yaktı (İsmin –i hali)
Bu yapı Osmanlılardan kalmadır (Fiilden isim yeki)

2 Çekim ekleri eklendiği sözcüğün anlamını değiştirmez Fakat isim çekim eklerinden olan -de ve –den hal ekleri eğer sıfat olarak kullanılırsa yani sıfat yapımında görev alırsa o zaman ismin anlamını değiştirir ve yapım eki olur

Örnek:
Okuldan geliyorum (Çıkma durum eki)
Senin gibi bir candan arkadaşım yok (Sıfat yaptığı için yapım ekidir)S İ
Yalandan bir kavga çıkardılar (Sıfat yaptığı için yapım ekidir) İ
Sıradan insanlarla işim olmaz
Sende bir şeylerim kaldı (Bulunma durum eki)
Bunlar, gözde öğrencilerdir (Sıfat yaptığı için yapım ekidir)

3 1Tekil kişi eki olan -m ile bu eke şekilce benzeyen diğer ekler birbiri ile karıştırılmamalıdır

Örnek:
Seçimi kim kazandı? (Fiyapım eki)
Bir dilim ekmek verir misin? (Fiyeki)
Bu işten dilim çok yandı (1tkieki)
Sana saçımı süpürge ettim
Ama ben daha çok küçüğüm (Ek-fiil)
O benim kalemim (Tamlayan durum eki)
Beni bırakıp gitme küçüğüm (1kieki)

4 2 kişi iyelik eki olan -n ile buna şekilce benzeyen diğer ekler karıştırılmamalıdır

Örnek:
Aklın neredeydi? (2tkişi iyelik eki)
Bu yıl ekin ekmeyeceğiz (Fiye)
Buraya gelin (2çkişi emir eki)
Yurdun soruları bitmiyor (İlgi eki)
Turistler, bu yıl Türkiye’ye akın edecek (Fiye)

5 İsim-fiil eki olan -ma,-me ile ff yapan olumsuzluk eki karıştırılmamalıdır

Örnek:
Yürümeyi severim(İsim-fiil)
Onunla biraz konuşmayı dene(İsim-fiil)
Artık benimle konuşma(Ffyapan olumsuzluk eki)
Peşimden gelme(Ff yapan olumsuzluk eki)

6 “L” fiilden fiil yapım ekiyle “L” isimden fiil yapım eki birbirine karıştırılmamalıdır

Örnek:
Artık günler kısaldı(İfye)
Bardak kırıldı(Ffye)

7 “Ş”filden fiil yapım ekiyle (işteşlik eki), “ş” fiilden isim yapım eki (isim-fiil) birbiriyle karıştırılmamalıdır

Örnek:
Hep birlikte gülüştüler(Ffye) (işteşlik eki)
Bakışların beni heyecanlandırıyor(Fiye) (isim-fiil)
Bu gülüşü,bu bakışı hiç unutmam(Fiye) (isim-fiil)
Bir süre öylece bakıştık(Ffye) (işteşlik eki)

Not: “-ş” karşılıklı ya da birlikte yapılma anlamı veriyorsa ff yani “işteşlik eki” dir

8 İsimden isim yapım eki olan “-cı” ile fiilden isim yapım eki ici birbiriyle karıştırılmamalıdır

Örnek:
Yolcu var mı?(iiye)
Kalıcı bir işin yok mu?(fiye)

9 Fiilden isim yapım eki olan “-sal” ile isimden isim yapım eki olan “-sal” birbiriyle karıştırılmamalıdır

Örnek:
Kumsal (iiye) Gör-sel (fiye)
Evren-sel (iiye) işit-sel (fiye)

10 İsimden fiil yapan “-imse” ile FFyapan “-imse” karıştırılmamalıdır

Örnek:
Ben-imse (if) Gül-ümse (ff)
Öz-ümse (if) An-ımsa (ff)

11 Türkçede önce yapım eki sonra çekim eki gelir

Örnek:
Kork-u-yor-um taşlıklar
Bunun istisnaları da olabilir
Annemsiz gitmem

12 Bir sözcük birden çok yapım eki alabilir