Neden Ölülere Fatiha Okuruz

İbn Kesîr'in İmam Şafiî'den yüce Allah'ın şu buyruğuyla ilgili yaptığı nakil:
"Yük taşıyan hiçbir kimse başkasının (günah) yükünü yüklenmez ve insan için kendi çalıştığından başkası yoktur" (en-Necm, 53/38-39)
Yani kimseye başkasının günah yükü yükletilmeyeceği gibi bizzat kendisinin kendi adına kazandıklarından başka şeylerin ecrini de elde etmesi sözkonusu değildir İşte bu âyet-i kerimeden İmam Şafiî -yüce Allah'ın rahmeti üzerine olsun- şu hükmü çıkarmıştır (istinbat): Kur’ân okumanın sevabı hediye edilmekle ölülere ulaşmaz Çünkü bu ne ölülerin ameli, ne de onların kazancıdır Bundan dolayı Rasûlullah Salallahu aleyhi vesellem ümmetini bu işi yapmaya teşvik etmediği gibi, herhangi bir nass ya da bir işaretle de onları böyle bir işe yönlendirmemiştir Herhangi bir sahabiden de böyle bir şey nakledilmemiştir Eğer bu iş bir hayır olsaydı şüphesiz onlar bizden önce bu işi yaparlardı Diğer taraftan Allah'a yakınlaştırıcı ameller ile ilgili olarak sadece nasslarla yetinilir Çeşitli kıyas ve görüşlerle bu hususta herhangi bir tasarrufta bulunmak mümkün değildir


Dua ve sadakaya gelince, bunların (sevaplarının) ölüye ulaşacağı hususunda icmâ’ vardır ve yasa koyucunun bu hususta nassları bulunmaktadır
Muslim'in Sahih'inde rivayet ettiği hadise göre Ebu Hureyre şöyle demiştir:
Rasûlullah Salallahu aleyhi vesellem buyurdu ki:
"İnsan öldü mü şu üç şey müstesnâ ameli kesilir: Kendisine dua eden salih bir evlat, yahut kendisinden sonra devam eden cari bir sadaka, yahut kendisi ile yararlanılan bir ilim"
İşte bu üç şey gerçekte onun kendi çalışması, çabalaması ve amelinin bir neticesidir Nitekim hadis-i şerifte şöyle buyurulmuştur:
"Kişinin en hoş yediği şey kazancıdır ve şüphesiz kişinin evladı da onun kazancı arasındadır" [33]
Sadaka-i cariye ise vakıf ve benzeri şeyler olup bunlar da kişinin amelindendir Onun vakfettiği şeylerdir Yüce Allah da şöyle buyurmaktadır:
"Muhakkak biz ölüleri diriltiriz Onların ileri gönderdiklerini de geride bıraktıklarını da yazarız" (Yâsin, 36/12)
Kişinin insanlar arasında yaydığı ve ondan sonra insanların izini takip ettikleri ilim de aynı şekilde onun sayinin bir kısmıdır Sahih’te sabit olduğuna göre: "Her kim bir hidâyet yoluna davet edecek olursa ona tabi olanların ecirleri gibi kendisinin de ecri olur Üstelik onlardan hiçbirisinin ecrinden de bir şey eksilmez" [

__________________