Cevap : Ermeni Zulmü

ZEVE'DE ERMENİ KATLİAMI
Kıymet Başıbüyük, Zeveli annesi Hediye hanımdan naklen bu faciayı şöyle anlatıyor:
Seferberlik ilân edilir edilmez Van halkı muhacir olmaya başladı Zeve ve çevresindeki köyler muhacir olmadılar Buna sebep olan zeve ve çevresindeki köyler ve muhtarı Süleyman çavuştur Çünkü muhtar köylüyü toplayıp, "Buradan muhacir olup gitmeye hiç lüzum yok! Ben Ermenilerle kardeş oldum, (!) size bir şey yapmazlar" diye teminat verdi
Bu söze inanarak köyü terk etmedik Sonra Vandaki Ermenilerin ortalığı kana buladıklarını, her tarafı yakıp yıktıklarını duyduk Ermeniler binlerce müslümanı kesmeye başladılar Van'ı terk etmeyen hasta, yaşlı, çocuk ve kadınları asıp kesmeye, bir kısmını da çaylara, kuyulara atmaya koyuldular Sıra bizim köylere gelmişti O sırada komşu köylerin ahalisi bizim köyde toplandı Her köyün en az 400-500 nüfusu vardı
Ermeniler, bir sabah köyümüzü ateşe tuttular Zeve'de toplanmış müslümanlar, cephaneleri bitinceye kadar köyü müdafaa ettiler Türklerin cephaneleri bitince Ermeniler köye girdiler Korkunç facia bundan sonra başladı Önce Ermenilerle kardeş olduğunu söyleyerek halkın göç etmesine engel olan Süleyman Çavuş'u yakalayıp, korkunç şekilde şehid ettiler Ermeniler, hamile kadınların karnını yırtıp çıkardıkları çocukları süngülerinin ucuna takarak annelerine gösterdiler
Kızların ve kadınların kollarındaki bilezikleri almak için çok kolay bir usul buldular Kasaturalarıyla kızların ve kadınların kollarını kesiyor, sonra bilezik ve yüzükleri çıkarıyorlardı
Ben, annem ve 20-30 kadar köylü kadını ve çocuk Sultan Hacı Hamza'nın türbesine sığındık Ermeniler bizi öldürmek için türbeye gazyağı ve benzin serptiler ve ateşlediler Türbe yanmadı Kazma kürekle türbeyi yıkmak istedilerse de, yıkamadılar Hayret ve şaşkınlık içinde, "Yahu bu mutlaka bizdendir" diyerek gittiler
Biz oradan çıktık Çıktığımızı gören Ermeniler üzerimize hücum ettiler Bu sefer köyün köpekleri bizi kurtardı Köydeki köpekler insan cesedi yiyerek kuduz olmuşlardı Her tarafa saldırıyor, köye hiç kimseyi yaklaştırmıyorlardı Bir zaman köpekler bizi korudu Sonra Ermeniler köyü işgal ettiler Biz yine katil ve canavar Ermenilerin eline düştük Bir hafta sonra Ruslar bizi alıp aç, susuz Van'daki Ermeni kışlasına götürdüler
Rus Kırgız muhafızlarına, yiyecek bulmak için bizi serbest bırakmaları için yalvarıyorduk Kısa bir zaman kışlanın yanına çıkınca, hayvanlar gibi söğüt yapraklarına üşüşüyor, bir yandan çabuk çabuk bu yaprakları yerken, diğer yandan etek ve ceplerimizi dolduruyorduk Aç midelerimize bu acı söğüt yaprakları, bal gibi tatlı geliyordu
Böylece günler geçti Sonra Ruslar bizi serbest bıraktılar Tarlalara dağıldık, ektik, biçtik Değirmen gösterdiler buğdayları öğüttük Türk askerinin görünmesiyle tam ve gerçek hürriyete kavuştuk (11)

__________________