Cevap : Atatürk'ün Arkadaşları

**[KAPLAN]** · 05-05-2008

FEVZİ ÇAKMAK (1856 –1950)

Asker ve siyaset adamı

1856 yılında İstanbul'da doğdu

Anadolu'da kurtuluş kaynaşmaları başladığı sırada, Saray'ın gözde adamları arasındaydı

1898 yılında kurmay yüzbaşı olarak Akademi'yi bitirdikten sonra, Arnavutluk'ta görev yaptı (1899)

Arnavutluk ve Rumeli vilayetleriyle ile ilgili ıslahat kararlarını uygulamakla görevli heyette bulundu (1912); 1917'de Diyarbakır'da tümen komutanlığı; aynı yıl Filistin'de 7

Ordu komutanlığı yaptı

1918'de Genelkurmay Başkanlığı’nda görevliydi ve Mustafa Kemal'in Samsun'a hareketinden bir gün önce de 1

Ordu Müfettişliği’ne atandı

1919 yılı başlarında Ali Rıza Paşa Kabinesi'nde Harbiye nazırı oldu

Fevzi Paşa 3 Mayıs 1920'de Kozan milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne katıldı; aynı gün de Milli Savunma Bakanlığı’na ve İcra Vekilleri heyeti reisliğine getirildi

1920 sonlarında Erkân-ı Harbiye'si Umumiye vekil vekiliydi

1921'de II

İnönü Savaşı'ndan sonra Korgenerallik rütbesiyle Genelkurmay Başkanlığı’na getirildi

Sakarya Zaferi'nin ardından da Meclis'ten mareşallik rütbesini aldı

İlk yıllarda aynı zamanda milletvekiliydi ama 1925'te askerlikle siyaset arasında bir seçim yapma durumunda kalınca asıl mesleğinde karar kıldı ve 1944 yılında yaş haddinden emekliye ayrılıncaya kadar Genelkurmay Başkanlığı’nda kaldı

En büyük başarısı Atatürk ile İnönü'nün de kesinlikte aynı görüşte olmalarından güç alarak, orduyu siyaset dışında bırakabilmesiydi

Çakmak, askerlik hayatını iki ayrı döneminde, iki eser yayınladı: "Garbi Rumeli'nin Suret-i Ziya ve Balkan Harbi'nde Garp Cephesi Hakkında Konferanslar" (1927) ve "Büyük Harbde Şark Cephesi Hareketleri" (1936)

Mareşal Fevzi Çakmak, 1948'de siyaset sahnesine çıktı ve emekliye ayrılışından sorumlu tuttuğu İnönü'ye karşı çıkmak için DP listesinden İstanbul milletvekili olarak Meclise girdi

Atatürk dönemi bakanlarından Cami Baykut ve Tevfik Rüştü Aras ile birlikte sol eğilimli İnsan Hakları Derneği’ni kurdu

10 Nisan 1950’de vefat etmiştir

Kaynak: Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti - FORSNET

05-05-2008	#6
[KAPLAN]	Cevap : Atatürk'ün Arkadaşları FEVZİ ÇAKMAK (1856 –1950) Asker ve siyaset adamı 1856 yılında İstanbul'da doğdu Anadolu'da kurtuluş kaynaşmaları başladığı sırada, Saray'ın gözde adamları arasındaydı 1898 yılında kurmay yüzbaşı olarak Akademi'yi bitirdikten sonra, Arnavutluk'ta görev yaptı (1899) Arnavutluk ve Rumeli vilayetleriyle ile ilgili ıslahat kararlarını uygulamakla görevli heyette bulundu (1912); 1917'de Diyarbakır'da tümen komutanlığı; aynı yıl Filistin'de 7 Ordu komutanlığı yaptı 1918'de Genelkurmay Başkanlığı’nda görevliydi ve Mustafa Kemal'in Samsun'a hareketinden bir gün önce de 1 Ordu Müfettişliği’ne atandı 1919 yılı başlarında Ali Rıza Paşa Kabinesi'nde Harbiye nazırı oldu Fevzi Paşa 3 Mayıs 1920'de Kozan milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne katıldı; aynı gün de Milli Savunma Bakanlığı’na ve İcra Vekilleri heyeti reisliğine getirildi 1920 sonlarında Erkân-ı Harbiye'si Umumiye vekil vekiliydi 1921'de II İnönü Savaşı'ndan sonra Korgenerallik rütbesiyle Genelkurmay Başkanlığı’na getirildi Sakarya Zaferi'nin ardından da Meclis'ten mareşallik rütbesini aldı İlk yıllarda aynı zamanda milletvekiliydi ama 1925'te askerlikle siyaset arasında bir seçim yapma durumunda kalınca asıl mesleğinde karar kıldı ve 1944 yılında yaş haddinden emekliye ayrılıncaya kadar Genelkurmay Başkanlığı’nda kaldı En büyük başarısı Atatürk ile İnönü'nün de kesinlikte aynı görüşte olmalarından güç alarak, orduyu siyaset dışında bırakabilmesiydi Çakmak, askerlik hayatını iki ayrı döneminde, iki eser yayınladı: "Garbi Rumeli'nin Suret-i Ziya ve Balkan Harbi'nde Garp Cephesi Hakkında Konferanslar" (1927) ve "Büyük Harbde Şark Cephesi Hareketleri" (1936) Mareşal Fevzi Çakmak, 1948'de siyaset sahnesine çıktı ve emekliye ayrılışından sorumlu tuttuğu İnönü'ye karşı çıkmak için DP listesinden İstanbul milletvekili olarak Meclise girdi Atatürk dönemi bakanlarından Cami Baykut ve Tevfik Rüştü Aras ile birlikte sol eğilimli İnsan Hakları Derneği’ni kurdu 10 Nisan 1950’de vefat etmiştir Kaynak: Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti - FORSNET