Evrenin Var Oluş Sırrı Bulundu: “Girdap Atom” Modeli Keşfedildi

**Şengül Şirin** · 4 Hafta Önce

Evrenin var oluş sırrı bulundu: “Girdap Atom” modeli keşfedildi
19

yüzyılda geliştirilen ancak zamanla unutulan “girdap atom modeli” yeniden gündemde

Bilim insanları, bu eski teorinin evrende neden madde olduğunu ve antimaddenin neden kaybolduğunu açıklayabileceğini düşünüyor

Haber Merkezi
Evrenin var oluş sırrı bulundu: “Girdap Atom” modeli keşfedildi

Evren neden var? Madde, antimaddeyle birlikte oluştuysa neden her şey yok olup gitmedi? Bu sorular fiziğin en büyük gizemlerinden biri olmaya devam ediyor

Japonya ve Almanya’dan bir grup bilim insanı, 150 yıl önce reddedilmiş bir atom modelinden yola çıkarak evrenin nasıl maddeyle dolduğunu açıklayabilecek bir teori geliştirdi

Bu modele göre, “kozmik düğümler” evrenin ilk saniyelerinde oluşarak tüm varoluşun atası olabilir

UNUTULAN BİR FİKİR YENİDEN DOĞUYOR
1867 yılında Britanyalı fizikçi ve mühendis William Thompson atomların nasıl oluştuğuna dair sıra dışı bir fikir ortaya attı

Kelvin’e göre atomlar, uzayı doldurduğu düşünülen hayali bir madde olan “eter” içinde oluşan stabil girdaplardan ibaretti

Farklı elementler, bu girdapların farklı şekillerde “düğümlenmesiyle” ortaya çıkıyordu

Bu fikir dönemi için devrim niteliğindeydi, ancak Michelson-Morley Deneyi ile eterin var olmadığı kanıtlanınca teori rafa kaldırıldı

Yine de, “düğümler” kavramı yıllar içinde matematikten sıvı dinamiğine kadar birçok alanda kullanılmaya devam etti

FİZİKÇİLER ESKİ MODELİ EVRENİN DOĞUŞUNA UYGULADI
Hiroşima Üniversitesi ve Deutsches Elektronen-Synchrotron Enstitüsü’nden fizikçiler, Lord Kelvin’in fikirlerini modern fiziğin diline taşıdı

Yeni araştırmaya göre evrenin ilk anlarında, kozmik düğüm solitonları adı verilen karmaşık yapılar oluştu

Bu “kozmik düğümler”, erken evrende madde ile antimadde arasındaki dengesizliği yaratmış olabilir

Normalde Büyük Patlama sırasında madde ve antimadde eşit miktarda üretilmeliydi

Ancak bugünkü evrenin var olabilmesi için maddenin çok az bir üstünlük sağlaması gerekiyordu her milyar antimadde parçacığına karşılık yalnızca bir fazla madde taneciği…

Araştırmayı yöneten fizikçi Muneto Nitta, bu farkın nedenini açıklamanın “evrenin neden var olduğunu” anlamak için kilit önemde olduğunu belirtiyor

KOZMİK DÜĞÜMLER: EVRENİN BÜYÜKANNESİ
Ekip, yeni modellerinde simetri kırılmaları sonucu oluşan iplik benzeri yapıların zamanla düğümlenerek kararlı hale geldiğini, ardından “çözülürken” madde lehine bir dengesizlik yarattığını öne sürüyor

Bu süreçte ortaya çıkan sağ elli nötrinolar, bozunarak hafif parçacıklara dönüşüyor ve maddenin lehine bir evrim yaratıyor

EVRENİN GİZEMLERİ İÇİN YENİ BİR ANAHTAR MI?
Araştırmaya göre bu model yalnızca madde-antimadde dengesizliğini değil, aynı zamanda karanlık madde, nötrino kütleleri ve kuvvetli CP problemi gibi kozmolojinin diğer büyük sorularına da ışık tutabilir

Nitta, sıradaki hedeflerinin teoriyi geliştirmek ve gelecekteki gözlemlerle test edilebilir hale getirmek olduğunu söylüyor

4 Hafta Önce	#1
Şengül Şirin	Evrenin Var Oluş Sırrı Bulundu: “Girdap Atom” Modeli Keşfedildi Evrenin var oluş sırrı bulundu: “Girdap Atom” modeli keşfedildi 19 yüzyılda geliştirilen ancak zamanla unutulan “girdap atom modeli” yeniden gündemde Bilim insanları, bu eski teorinin evrende neden madde olduğunu ve antimaddenin neden kaybolduğunu açıklayabileceğini düşünüyor Haber Merkezi Evrenin var oluş sırrı bulundu: “Girdap Atom” modeli keşfedildi Evren neden var? Madde, antimaddeyle birlikte oluştuysa neden her şey yok olup gitmedi? Bu sorular fiziğin en büyük gizemlerinden biri olmaya devam ediyor Japonya ve Almanya’dan bir grup bilim insanı, 150 yıl önce reddedilmiş bir atom modelinden yola çıkarak evrenin nasıl maddeyle dolduğunu açıklayabilecek bir teori geliştirdi Bu modele göre, “kozmik düğümler” evrenin ilk saniyelerinde oluşarak tüm varoluşun atası olabilir UNUTULAN BİR FİKİR YENİDEN DOĞUYOR 1867 yılında Britanyalı fizikçi ve mühendis William Thompson atomların nasıl oluştuğuna dair sıra dışı bir fikir ortaya attı Kelvin’e göre atomlar, uzayı doldurduğu düşünülen hayali bir madde olan “eter” içinde oluşan stabil girdaplardan ibaretti Farklı elementler, bu girdapların farklı şekillerde “düğümlenmesiyle” ortaya çıkıyordu Bu fikir dönemi için devrim niteliğindeydi, ancak Michelson-Morley Deneyi ile eterin var olmadığı kanıtlanınca teori rafa kaldırıldı Yine de, “düğümler” kavramı yıllar içinde matematikten sıvı dinamiğine kadar birçok alanda kullanılmaya devam etti FİZİKÇİLER ESKİ MODELİ EVRENİN DOĞUŞUNA UYGULADI Hiroşima Üniversitesi ve Deutsches Elektronen-Synchrotron Enstitüsü’nden fizikçiler, Lord Kelvin’in fikirlerini modern fiziğin diline taşıdı Yeni araştırmaya göre evrenin ilk anlarında, kozmik düğüm solitonları adı verilen karmaşık yapılar oluştu Bu “kozmik düğümler”, erken evrende madde ile antimadde arasındaki dengesizliği yaratmış olabilir Normalde Büyük Patlama sırasında madde ve antimadde eşit miktarda üretilmeliydi Ancak bugünkü evrenin var olabilmesi için maddenin çok az bir üstünlük sağlaması gerekiyordu her milyar antimadde parçacığına karşılık yalnızca bir fazla madde taneciği… Araştırmayı yöneten fizikçi Muneto Nitta, bu farkın nedenini açıklamanın “evrenin neden var olduğunu” anlamak için kilit önemde olduğunu belirtiyor KOZMİK DÜĞÜMLER: EVRENİN BÜYÜKANNESİ Ekip, yeni modellerinde simetri kırılmaları sonucu oluşan iplik benzeri yapıların zamanla düğümlenerek kararlı hale geldiğini, ardından “çözülürken” madde lehine bir dengesizlik yarattığını öne sürüyor Bu süreçte ortaya çıkan sağ elli nötrinolar, bozunarak hafif parçacıklara dönüşüyor ve maddenin lehine bir evrim yaratıyor EVRENİN GİZEMLERİ İÇİN YENİ BİR ANAHTAR MI? Araştırmaya göre bu model yalnızca madde-antimadde dengesizliğini değil, aynı zamanda karanlık madde, nötrino kütleleri ve kuvvetli CP problemi gibi kozmolojinin diğer büyük sorularına da ışık tutabilir Nitta, sıradaki hedeflerinin teoriyi geliştirmek ve gelecekteki gözlemlerle test edilebilir hale getirmek olduğunu söylüyor __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır