Değer Artışı Kazançları İstisnası ve Hesaplaması (GVK Mük.Md.80)

**Şengül Şirin** · 01-19-2015

Değer Artışı Kazançları İstisnası ve Hesaplaması (GVK MükMd80)

1- İvazsız ( bedelsiz ) olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar,

2- (GVK 70/1-5) Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, marka, ticaret unvanı ve imtiyaz haklarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar,

3- Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve bunların kanuni mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançlar,

4- Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar,

5- Faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar,

6- İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler (miras) hariç ) gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar,

Bir takvim yılında elde edilen değer artış kazancının 01

01

2014 tarihinden itibaren 9

700 TL, 01

01

2015 tarihinden itibaren 10

600 TL’si gelir vergisinden istisna olup aşan kısmı vergiye tabidir

İMKB de İşlem Görmeyen A

Ş Hisselerinin Elden Çıkarılması ile Doğan Kazançlar; bu hisseler 2 Yıldan fazla tutulup elden çıkarılıyorsa kazanç hiçbir vergiye tabi değildir

Bu hisse senetleri ile 2 yıldan önce satılması ve kazanç eldeedilmesi halinde, 2014 yılı için 9

700 TL, 2015 yılı için 10

600 TL istisna uygulanacak, aşan kısım ise vergilendirilecektir

GVK’’nın mükerrer 80

maddesinin 4

fıkrasına göre, Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancıdır

Limited şirketlerde, hisse devri için, şirket hissesi ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç “değer artış kazancı” olarak gelir vergisine tabi tutulacaktır

Kazancın hesaplanmasında, hissenin

Değer artışı kazancının hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılarak, değer artışına konu olan Menkul Kıymet veya Gayrimenkulün alış bedelinin yükseltilmesi sağlanır

(GVK Mük

Md

81)

Alış Bedeli x Satıştan Önceki Aya İlişkin ÜFE
Arttırılmış Maliyet Bedeli = ————————————————� �——-
Alış Tarihinden Önceki Aya İlişkin ÜFE

ÖRNEK
G

Menkulün veya Menkülün Alış Bedeli 100

000

-TL
G

Menkulün veya Menkülün Alış Tarihi : 2010/Temmuz
G

Menkulün veya Menkülün Satış Bedeli : 250

000

-TL
G

Menkulün veya Menkülün Satış Tarihi : 2014/ Ekim

G

Menkulün veya Menkülün Alış tarihinden önceki ay Yİ- ÜFE Endeksi (2010/Haziran): 172,08
G

Menkulün veya Menkülün Satış tarihinden önceki ay Yİ-ÜFE Endeksi (2014/ Eylül ): 237,79

100

000 X 237,79 : 172,08 = 138

185,TL (G

Menkulün veya Menkülün artırılmış maliyet bedeli)

G

Menkulün veya Menkülün Satış Bedeli : 250

000

-TL
G

Menkulün veya Menkülün Artırılmış Maliyet bedeli 138

185

-TL
KÂR 111

815

- TL

İSTİSNA (GVK Mük

80

Md) (-) (2014 için) 9

700

- TL
GELİR VERGİSİ MATRAHI 102

115

- TL
ÖNEMLİ NOT:

GVK’nun Mükerrer 81

maddesinin son fıkrasına göre; mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere TÜİK tarafından belirlenen Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksindeki (Yİ-ÜFE )artış oranında artırılarak tespit edilir Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde
olması şarttır

Yukarıdaki örnekte artış oranı: (237,79 : 172,08 ) = % 38,18 dir

Artış oranı % 10’nun üzerinde olduğundan yapılan hesaplama, madde hükmüne uygundur

Ancak artış oranının % 10’nun altında kalması halinde yukarıdaki gibi maliyet artış hesaplaması yapılamaz

Alış ve satış arasındaki fark kâr olarak belirlenir, ilgili yıl istisnası düşüldükten sonra Gelir Vergisi Matrahına ulaşılır

Muhasebe Network

01-19-2015	#1
Şengül Şirin	Değer Artışı Kazançları İstisnası ve Hesaplaması (GVK Mük.Md.80) Değer Artışı Kazançları İstisnası ve Hesaplaması (GVK MükMd80) 1- İvazsız ( bedelsiz ) olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, 2- (GVK 70/1-5) Arama, işletme ve imtiyaz hakları ve ruhsatları, marka, ticaret unvanı ve imtiyaz haklarının elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 3- Telif haklarının ve ihtira beratlarının müellifleri, mucitleri ve bunların kanuni mirasçıları dışında kalan kimseler tarafından elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 4- Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 5- Faaliyeti durdurulan bir işletmenin kısmen veya tamamen elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, 6- İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler (miras) hariç ) gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar, Bir takvim yılında elde edilen değer artış kazancının 01012014 tarihinden itibaren 9700 TL, 01012015 tarihinden itibaren 10600 TL’si gelir vergisinden istisna olup aşan kısmı vergiye tabidir İMKB de İşlem Görmeyen AŞ Hisselerinin Elden Çıkarılması ile Doğan Kazançlar; bu hisseler 2 Yıldan fazla tutulup elden çıkarılıyorsa kazanç hiçbir vergiye tabi değildir Bu hisse senetleri ile 2 yıldan önce satılması ve kazanç eldeedilmesi halinde, 2014 yılı için 9700 TL, 2015 yılı için 10600 TL istisna uygulanacak, aşan kısım ise vergilendirilecektir GVK’’nın mükerrer 80 maddesinin 4fıkrasına göre, Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazancıdır Limited şirketlerde, hisse devri için, şirket hissesi ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç “değer artış kazancı” olarak gelir vergisine tabi tutulacaktır Kazancın hesaplanmasında, hissenin Değer artışı kazancının hesaplanmasında aşağıdaki formül kullanılarak, değer artışına konu olan Menkul Kıymet veya Gayrimenkulün alış bedelinin yükseltilmesi sağlanır (GVK MükMd81) Alış Bedeli x Satıştan Önceki Aya İlişkin ÜFE Arttırılmış Maliyet Bedeli = ————————————————� �——- Alış Tarihinden Önceki Aya İlişkin ÜFE ÖRNEK GMenkulün veya Menkülün Alış Bedeli 100000-TL GMenkulün veya Menkülün Alış Tarihi : 2010/Temmuz GMenkulün veya Menkülün Satış Bedeli : 250000-TL GMenkulün veya Menkülün Satış Tarihi : 2014/ Ekim GMenkulün veya Menkülün Alış tarihinden önceki ay Yİ- ÜFE Endeksi (2010/Haziran): 172,08 GMenkulün veya Menkülün Satış tarihinden önceki ay Yİ-ÜFE Endeksi (2014/ Eylül ): 237,79 100000 X 237,79 : 172,08 = 138185,TL (GMenkulün veya Menkülün artırılmış maliyet bedeli) GMenkulün veya Menkülün Satış Bedeli : 250000 -TL GMenkulün veya Menkülün Artırılmış Maliyet bedeli 138185 -TL KÂR 111815- TL İSTİSNA (GVK Mük80Md) (-) (2014 için) 9700- TL GELİR VERGİSİ MATRAHI 102115- TL ÖNEMLİ NOT: GVK’nun Mükerrer 81maddesinin son fıkrasına göre; mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere TÜİK tarafından belirlenen Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksindeki (Yİ-ÜFE )artış oranında artırılarak tespit edilir Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır Yukarıdaki örnekte artış oranı: (237,79 : 172,08 ) = % 38,18 dir Artış oranı % 10’nun üzerinde olduğundan yapılan hesaplama, madde hükmüne uygundur Ancak artış oranının % 10’nun altında kalması halinde yukarıdaki gibi maliyet artış hesaplaması yapılamaz Alış ve satış arasındaki fark kâr olarak belirlenir, ilgili yıl istisnası düşüldükten sonra Gelir Vergisi Matrahına ulaşılır Muhasebe Network __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır