Cevap : Çarmıha Geriliş,Hıristiyan öğretisinde Eski Ahit Ile Yeni Ahit Arasındaki Tarihsel Dönüm Noktası.H

**Şengül Şirin** · 05-06-2014

İsa'nın betimleniş biçimindeki bu gelişmeye koşut olarak,Çarmıha Geriliş sahnesindeki öbür geleneksel öğelerin de kompozisyona katılmasıyla gittikçe karmaşıklaşan bir ikonografi oluştu

Çoğu tasvirde yalnızca yas tutan Meryem Ana ile Aziz Yuhanna yer alırken,daha kalabalık bazı kompozisyonlarda çarmıhın sağına ve soluna tarihsel ve simgesel figürler yerleştirildi

Bunlar arasında en sık rastlananlar İsa'yla birlikte çarmıha gerilen biri tövbekar,iki hırsız; mızrakla İsa'nın böğrünü delen ve sonradan onun Tanrı'nın oğlu olduğunu söyleyen Romalı asker;İsa'ya bir süngerle sirke sunan asker; Çarmıha Geriliş sırasındaki Ay ve Güneş tutulmasını kişileştiren küçük figürler ile kilise ve sinagogun alegorik simgelerdir

Zaman zaman görülen öbür figürler arasında ,İsa'nın giysilerini paylaşan askerler ile Mecdeli Meryem de sayılabilir

İncillerde sözü edilen iki simgesel ayrıntı tasvirlerde düzenli olarak yer alır

Bunlar,çarmıhın dibinde Adem'in kafatası ile İsa'nın böğründe açılmış yaradan akan kan ve sudur

Kompozisyonun daha dramatik bir boyut kazanmasını sağlayan bu öğeler,ikonografik açıdan,Çarmıha Geriliş'in simgelediği karşıtları,yani ilk günah ile onun karşılığında ödenen kefareti,sinagogun ölümü ile kilisenin canlanmasını ,eski ile yeniyi canlandırır

İsa,kendisini feda ederek Adem'in işlediği ilk günahı (Adem'in kafatası) temizleyen yeni Adem'dir

(I Korinthoslulara 15;45)

İsa'nın Çarmıha Gerilişi,yeni kilisenin kurulmasını (kan vesu,Komünyon ve vaftiz ayinlerini simgeler

)ve sinogogun otoritesinin sona ermesini sağlamıştır

Kilise,kan ve suyu bir kadehte toplarken ,gözleri bağlı sinanog sahneden çekilir

Kilise ve sinagogun öbür simgeleri,iki hırsız ile iki askerdir

Tövbekar hırsız ile İsa'nın tanrısallığını kabul eden asker kiliseyi,İSA'yı inkar eden hırsız ile tanrılığını reddeden asker ise sinagogu simgeler

13

yüzyıldan sonra,Meryem Ana (yeni Havva) gibi İsa'nın sağında yer alan figürler yeniyle ,solunda yer alanlar ise eskiyle özdeşleştirmiştir

Çarmıha Geriliş zamanla bütün çeşitlemeleriyle bu ana düşünceyi simgeler olmuştur

Ortaçağın sonlarına doğru dinsel sanatın gelişmesiyle,simgesel ,simgesel anlamı bütünüyle ortadan kalkmasa da Çarmıha Geriliş daha az betimlenir oldu

Bu dönemde,özellikle izleyicinin dinsel çoşkusunu uyandırmak amacıyla İsa'nın acılarının betimlenmesi önem kazandı ve sanatçılar yoğun olarak bu temayı işlediler

Çoğu kez ürpertici bir gerçekçilikle betimlenen bu sahnelerde bazen Çarmıha Geriliş'i izleyen alaycı kalabalığın dehşeti de kompozisyona katıldı

Aynı dönemde yapılmış bazı tasvirlerde ,İsa'nın gelişini ilk kez müjdeleyen Vaftizci Yahya'nın,bu kez İsa'nın fedakarlığını gösterişi de betimlendi

Rönesans sanatı ise Çarmıha Geriliş sahnesine dingin bir idealleştirme getirdi

bu yaklaşım daha belirgin bir duygusal anlatımla barok dönemde de sürdü

Öbür dinsel temalar gibi Çarmıha Geriliş de 17

yüzyıldan sonra giderek daha az işlendi

ama 20

yüzyılda bazı sanatçılarca farklı ve özgün yorumlarla yeniden ele alındı

Kaynak;AnaBritannica cilt 9 sayfa 14-15 frmsinsi

net için yazılmıştır

05-06-2014	#2
Şengül Şirin	Cevap : Çarmıha Geriliş,Hıristiyan öğretisinde Eski Ahit Ile Yeni Ahit Arasındaki Tarihsel Dönüm Noktası.H İsa'nın betimleniş biçimindeki bu gelişmeye koşut olarak,Çarmıha Geriliş sahnesindeki öbür geleneksel öğelerin de kompozisyona katılmasıyla gittikçe karmaşıklaşan bir ikonografi oluştuÇoğu tasvirde yalnızca yas tutan Meryem Ana ile Aziz Yuhanna yer alırken,daha kalabalık bazı kompozisyonlarda çarmıhın sağına ve soluna tarihsel ve simgesel figürler yerleştirildiBunlar arasında en sık rastlananlar İsa'yla birlikte çarmıha gerilen biri tövbekar,iki hırsız; mızrakla İsa'nın böğrünü delen ve sonradan onun Tanrı'nın oğlu olduğunu söyleyen Romalı asker;İsa'ya bir süngerle sirke sunan asker; Çarmıha Geriliş sırasındaki Ay ve Güneş tutulmasını kişileştiren küçük figürler ile kilise ve sinagogun alegorik simgelerdirZaman zaman görülen öbür figürler arasında ,İsa'nın giysilerini paylaşan askerler ile Mecdeli Meryem de sayılabilirİncillerde sözü edilen iki simgesel ayrıntı tasvirlerde düzenli olarak yer alırBunlar,çarmıhın dibinde Adem'in kafatası ile İsa'nın böğründe açılmış yaradan akan kan ve sudurKompozisyonun daha dramatik bir boyut kazanmasını sağlayan bu öğeler,ikonografik açıdan,Çarmıha Geriliş'in simgelediği karşıtları,yani ilk günah ile onun karşılığında ödenen kefareti,sinagogun ölümü ile kilisenin canlanmasını ,eski ile yeniyi canlandırırİsa,kendisini feda ederek Adem'in işlediği ilk günahı (Adem'in kafatası) temizleyen yeni Adem'dir(I Korinthoslulara 15;45)İsa'nın Çarmıha Gerilişi,yeni kilisenin kurulmasını (kan vesu,Komünyon ve vaftiz ayinlerini simgeler)ve sinogogun otoritesinin sona ermesini sağlamıştırKilise,kan ve suyu bir kadehte toplarken ,gözleri bağlı sinanog sahneden çekilirKilise ve sinagogun öbür simgeleri,iki hırsız ile iki askerdirTövbekar hırsız ile İsa'nın tanrısallığını kabul eden asker kiliseyi,İSA'yı inkar eden hırsız ile tanrılığını reddeden asker ise sinagogu simgeler13yüzyıldan sonra,Meryem Ana (yeni Havva) gibi İsa'nın sağında yer alan figürler yeniyle ,solunda yer alanlar ise eskiyle özdeşleştirmiştirÇarmıha Geriliş zamanla bütün çeşitlemeleriyle bu ana düşünceyi simgeler olmuştur Ortaçağın sonlarına doğru dinsel sanatın gelişmesiyle,simgesel ,simgesel anlamı bütünüyle ortadan kalkmasa da Çarmıha Geriliş daha az betimlenir olduBu dönemde,özellikle izleyicinin dinsel çoşkusunu uyandırmak amacıyla İsa'nın acılarının betimlenmesi önem kazandı ve sanatçılar yoğun olarak bu temayı işledilerÇoğu kez ürpertici bir gerçekçilikle betimlenen bu sahnelerde bazen Çarmıha Geriliş'i izleyen alaycı kalabalığın dehşeti de kompozisyona katıldıAynı dönemde yapılmış bazı tasvirlerde ,İsa'nın gelişini ilk kez müjdeleyen Vaftizci Yahya'nın,bu kez İsa'nın fedakarlığını gösterişi de betimlendiRönesans sanatı ise Çarmıha Geriliş sahnesine dingin bir idealleştirme getirdibu yaklaşım daha belirgin bir duygusal anlatımla barok dönemde de sürdüÖbür dinsel temalar gibi Çarmıha Geriliş de 17yüzyıldan sonra giderek daha az işlendiama 20yüzyılda bazı sanatçılarca farklı ve özgün yorumlarla yeniden ele alındı Kaynak;AnaBritannica cilt 9 sayfa 14-15 frmsinsinet için yazılmıştır __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır