Askeri Rejim, Askeri Rejim Hakkında Bilgi

**Şengül Şirin** · 02-21-2013

ASKERİ REJİM

Askeri rejim,sivil yönetimin askeri bir darbeyle devrilmesi ve yasama,yargı ve yürütme yetkilerinin askeri bir organda toplanmasıyla oluşan olağandışı yönetim biçimi

Tarihte değişik koşullarda çeşitli biçimlerde ortaya çıkmış olan askeri rejimlere özellikle bağımsızlığını yeni kazanmış ve demokrasi geleneği kökleşmemiş ülkelerde sık sık raslanmaktadır

Özellikle 20

yüzyılda ,bazı ülkelerde askeri darbeler neredeyse olağan hale gelmiştir

Ama askerlerin devleti ele geçirme girişimleri çokyeni bir olgu değildir

19

yüzyıl boyunca özellikle Meksika,Peru ve Şili gibi Latin Amerika ülkelerinde çok sayıda askeri darbe görüldü

1832-76 arasında İspanya'da ve uzun yıllar boyunca Balkanlar'da askeri darbeler birbirini izlemiştir

Günümüzde askerlerin siyasete müdahalelerinin daha çok dikkat çekmesinin bir nedeni

bunların dünyanın pek çok yerindeki genç devletlerde sık sık görülmesiydi

Birçok durumda askeri müdahaleler görece kararlı yönetimler oluşturmakta,böylece askerin siyasal rolü olağandışı ya da geçici olmaktan çıkmaktadır

Askeri müdahalelerin ve rejimlerin çoğu daha önceleri sömürge bağımlılığı içinde bulunan ülkelerde görülmektedir

Bunun en belirgin örneklerine,1820'lerde yıkılan İspanyol ve Portekiz İmparatorluklarının yerini alan Latin Amerika ülkelerinde rastlanır

Öte yandan,Ortadoğu ülkeleri Osmanlı Devletinin yıkılmasından sonra,Afrika,Fransa,Belçika ve Hollanda'nın buralardaki egemenliği sona erince bağımsızlıklarına kavuşmuşlardır

Bu genç devletlerin çoğunda çeşitli aralıklarla askeri müdahaleler olmuştur

Askeri müdahalelere karşı koyabilen ve tarihlerinde askeri darbe örnekleri pek görülmeyen ülkeler güçlü bir demokratik geleneğe sahip olanlardır

Komünist partilerce yönetilen ülkelerde de,genel olarak,askeri darbe olmamaktadır

Çünkü,askerler ve ordu parti aracılığıyla siyasal iktidara bağımlı durumdadır

Askeri müdahalelerin önemli bir nedeni, sivil yönetimlerin ülkenin karşı karşıya kaldığı ekonomik ve toplumsal sorunları çözmekte yetersiz kalmasıdır

Bu durum,gittikçe yoğunlaşan siyasal bunalımı da birlikte getirir

Sorunlara olağan yönetimler tarafından çözüm bulunamayacağı görüşü giderek yaygınlık kazanır

Demokrasi geleneğinin köklü olmadığı,buna karşılık devlet gücünün askeri kurumlarca da kullanılmasının olağan karşılandığı ülkelerde,bu koşullar askeri darbe ve rejimler için çok uygun bir ortam yaratır

Genç devletlerde siöil yönetimin etkili olmayışı da bağımsızlık mücadelesi sırasında oluşan beklenti ve umutların çoğu zaman düş kırıklığı ve iç karışıklıklara dönüşmesine yol açmaktadır

Bu gibi ülkelerde askerler ve ordu öteki toplumsal ve siyasal kurumlara askerler ve öteki toplumsal ve siyasal kurumlara göre daha örgütlü ve etkili bir güçtür

Ayrıca bu ülkelerde siyasal partilerle sendikalar zayıftır ve bu nedenle de fazla etkili değillerdir

Cezayir ve Endonezya'da olduğu gibi bağımsızlığını silahlı bir mücadeleyle kazanıldığı ülkelerde askerler güçlüdür ve halkın desteğine sahiptir

Bunun yanı sıra ,Mısır'da olduğu gibi eğer ülke dış baskılarla ya da askeri bir yenilgiyle aşağılanmışsa ordu ulusun onurunu korumak için öne çıkabilir

Ülkenin birliği iç çatışmalar dolayısıyla tehlikeye düştüğünde de Nijerya ,Endonezya ve Pakistan'da görüldüğü gibi ordu "ülkeyi kurtarma" görevini üstlenebilir

Kaynak;AnaBritannica cilt 3 sayfa 160 frmsinsi

net için derlenmiştir

02-21-2013	#1
Şengül Şirin	Askeri Rejim, Askeri Rejim Hakkında Bilgi ASKERİ REJİM Askeri rejim,sivil yönetimin askeri bir darbeyle devrilmesi ve yasama,yargı ve yürütme yetkilerinin askeri bir organda toplanmasıyla oluşan olağandışı yönetim biçimiTarihte değişik koşullarda çeşitli biçimlerde ortaya çıkmış olan askeri rejimlere özellikle bağımsızlığını yeni kazanmış ve demokrasi geleneği kökleşmemiş ülkelerde sık sık raslanmaktadır Özellikle 20yüzyılda ,bazı ülkelerde askeri darbeler neredeyse olağan hale gelmiştirAma askerlerin devleti ele geçirme girişimleri çokyeni bir olgu değildir19yüzyıl boyunca özellikle Meksika,Peru ve Şili gibi Latin Amerika ülkelerinde çok sayıda askeri darbe görüldü1832-76 arasında İspanya'da ve uzun yıllar boyunca Balkanlar'da askeri darbeler birbirini izlemiştirGünümüzde askerlerin siyasete müdahalelerinin daha çok dikkat çekmesinin bir nedenibunların dünyanın pek çok yerindeki genç devletlerde sık sık görülmesiydiBirçok durumda askeri müdahaleler görece kararlı yönetimler oluşturmakta,böylece askerin siyasal rolü olağandışı ya da geçici olmaktan çıkmaktadır Askeri müdahalelerin ve rejimlerin çoğu daha önceleri sömürge bağımlılığı içinde bulunan ülkelerde görülmektedirBunun en belirgin örneklerine,1820'lerde yıkılan İspanyol ve Portekiz İmparatorluklarının yerini alan Latin Amerika ülkelerinde rastlanırÖte yandan,Ortadoğu ülkeleri Osmanlı Devletinin yıkılmasından sonra,Afrika,Fransa,Belçika ve Hollanda'nın buralardaki egemenliği sona erince bağımsızlıklarına kavuşmuşlardırBu genç devletlerin çoğunda çeşitli aralıklarla askeri müdahaleler olmuştur Askeri müdahalelere karşı koyabilen ve tarihlerinde askeri darbe örnekleri pek görülmeyen ülkeler güçlü bir demokratik geleneğe sahip olanlardırKomünist partilerce yönetilen ülkelerde de,genel olarak,askeri darbe olmamaktadırÇünkü,askerler ve ordu parti aracılığıyla siyasal iktidara bağımlı durumdadır Askeri müdahalelerin önemli bir nedeni, sivil yönetimlerin ülkenin karşı karşıya kaldığı ekonomik ve toplumsal sorunları çözmekte yetersiz kalmasıdırBu durum,gittikçe yoğunlaşan siyasal bunalımı da birlikte getirirSorunlara olağan yönetimler tarafından çözüm bulunamayacağı görüşü giderek yaygınlık kazanırDemokrasi geleneğinin köklü olmadığı,buna karşılık devlet gücünün askeri kurumlarca da kullanılmasının olağan karşılandığı ülkelerde,bu koşullar askeri darbe ve rejimler için çok uygun bir ortam yaratırGenç devletlerde siöil yönetimin etkili olmayışı da bağımsızlık mücadelesi sırasında oluşan beklenti ve umutların çoğu zaman düş kırıklığı ve iç karışıklıklara dönüşmesine yol açmaktadırBu gibi ülkelerde askerler ve ordu öteki toplumsal ve siyasal kurumlara askerler ve öteki toplumsal ve siyasal kurumlara göre daha örgütlü ve etkili bir güçtürAyrıca bu ülkelerde siyasal partilerle sendikalar zayıftır ve bu nedenle de fazla etkili değillerdirCezayir ve Endonezya'da olduğu gibi bağımsızlığını silahlı bir mücadeleyle kazanıldığı ülkelerde askerler güçlüdür ve halkın desteğine sahiptirBunun yanı sıra ,Mısır'da olduğu gibi eğer ülke dış baskılarla ya da askeri bir yenilgiyle aşağılanmışsa ordu ulusun onurunu korumak için öne çıkabilirÜlkenin birliği iç çatışmalar dolayısıyla tehlikeye düştüğünde de Nijerya ,Endonezya ve Pakistan'da görüldüğü gibi ordu "ülkeyi kurtarma" görevini üstlenebilir Kaynak;AnaBritannica cilt 3 sayfa 160 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır