Atacama Platosu, Ispanyolca PUNA DE ATACAMA

**Şengül Şirin** · 01-23-2013

ATACAMA PLATOSU

Atacama Platosu,İspanyolca PUNA DE ATACAMA,Arjantin'in kuzeybatısı ile Şili'nin buraya bitişik kesiminde yer alan soğuk,ıssız And Düzlüğü

Kuzeyden güneye doğru,yaklaşık 320 km

uzanan Atacama Platosunun genişliği yaklaşık 241 km'dir

ortalama yüksekliği 3

300 - 4000 m

arasında değişir

Bölge And Altiplanosunun en güney kesimi olarak tanımlanabilir

ve batıdaki Atacama Çölünden Domeyko Cordillerası'yla ayrılır

Doğu Cordillera'nın dorukları arasında kuru,kumluk ve killi iç havzalar vardır

Bu havzalar çoğunlukla ,Arjantin'de salina olarak adlandırılan tuzla çanakları ya da geniş düzlüklerle kaplıdır

bunların en büyükleri Antofalla,Hombre,Muerto,Arizaro,Incahuasi ve Salinas Grandes'tir

( Büyük Tuzlalar)

Şili'de bu özellikleri taşıyan en geniş bölge Salar de Atacama'dır

Platonun doğu kenarı,derin ve dar ırmak vadilerinin yanı sıra quebrada olarak bilinen daha geniş vadilerle bölünmüştür

Sömürgeciler Arjantin Andlarına ulaşmak için quebrada'lardan yararlanmışlardır

Perulu ve Şilili kolonicilerin 16

yüzyılın ikinci yarısında And vadileri ni aşarak yürüttükleri keşifler sonunda And Dağlarının doğu eteklerinde Arjantin'in en eski kentleri kuruldu

Perulular eski bir İnka yolunu izleyerek Santiago del Estero,Tucuman Cordoba,Salta,La Rioja ve Jujuy'a yerleştiler

San Juan ,Mendoza ve San Luis ise Şilililer tarafından kuruldu

Bölgenin büyük bölümü 40-150 cm

yüksekliğinde alçak ve seyrek fundalıklarla kaplıdır

platonun doğuya bakan yüzünde ise genişyapraklı sık ağaçlardan oluşan dar bir orman kuşağı bulunur

Bölgenin ortalama sıcaklığı 8,5 santigrat derece - 9,5 santigrat derecedir

Nüfusun çok seyrek olduğu bölgede geçimlerini vadilerde mısır ve buğday ekerek sağlayan Yerliler ve Mestizolar yaşar

Platonun en kuzey kesiminde Salinas Grandes'den tuz elde edilir

koyun ve lamaların yünüyle derilerinden yararlanılır

1948'de yapılan ve platoyu doğudan batıya geçen demiryolu ,Arjantin'in Salta kentini Şili'de ki Atacama Çölünde bulunan nitrat madeni işletmelerine bağlar

kaynak;AnaBritannica cilt 3 sayfa 247 frmsinsi

net için derlenmiştir

01-23-2013	#1
Şengül Şirin	Atacama Platosu, Ispanyolca PUNA DE ATACAMA ATACAMA PLATOSU Atacama Platosu,İspanyolca PUNA DE ATACAMA,Arjantin'in kuzeybatısı ile Şili'nin buraya bitişik kesiminde yer alan soğuk,ıssız And DüzlüğüKuzeyden güneye doğru,yaklaşık 320 kmuzanan Atacama Platosunun genişliği yaklaşık 241 km'dirortalama yüksekliği 3300 - 4000 marasında değişirBölge And Altiplanosunun en güney kesimi olarak tanımlanabilirve batıdaki Atacama Çölünden Domeyko Cordillerası'yla ayrılırDoğu Cordillera'nın dorukları arasında kuru,kumluk ve killi iç havzalar vardırBu havzalar çoğunlukla ,Arjantin'de salina olarak adlandırılan tuzla çanakları ya da geniş düzlüklerle kaplıdırbunların en büyükleri Antofalla,Hombre,Muerto,Arizaro,Incahuasi ve Salinas Grandes'tir( Büyük Tuzlalar) Şili'de bu özellikleri taşıyan en geniş bölge Salar de Atacama'dırPlatonun doğu kenarı,derin ve dar ırmak vadilerinin yanı sıra quebrada olarak bilinen daha geniş vadilerle bölünmüştürSömürgeciler Arjantin Andlarına ulaşmak için quebrada'lardan yararlanmışlardırPerulu ve Şilili kolonicilerin 16yüzyılın ikinci yarısında And vadileri ni aşarak yürüttükleri keşifler sonunda And Dağlarının doğu eteklerinde Arjantin'in en eski kentleri kurulduPerulular eski bir İnka yolunu izleyerek Santiago del Estero,Tucuman Cordoba,Salta,La Rioja ve Jujuy'a yerleştilerSan Juan ,Mendoza ve San Luis ise Şilililer tarafından kuruldu Bölgenin büyük bölümü 40-150 cmyüksekliğinde alçak ve seyrek fundalıklarla kaplıdırplatonun doğuya bakan yüzünde ise genişyapraklı sık ağaçlardan oluşan dar bir orman kuşağı bulunurBölgenin ortalama sıcaklığı 8,5 santigrat derece - 9,5 santigrat derecedir Nüfusun çok seyrek olduğu bölgede geçimlerini vadilerde mısır ve buğday ekerek sağlayan Yerliler ve Mestizolar yaşarPlatonun en kuzey kesiminde Salinas Grandes'den tuz elde edilirkoyun ve lamaların yünüyle derilerinden yararlanılır1948'de yapılan ve platoyu doğudan batıya geçen demiryolu ,Arjantin'in Salta kentini Şili'de ki Atacama Çölünde bulunan nitrat madeni işletmelerine bağlar kaynak;AnaBritannica cilt 3 sayfa 247 frmsinsinet için derlenmiştir __________________ Arkadaşlar, efendiler ve ey millet, iyi biliniz ki, Türkiye Cumhuriyeti şeyhler, dervişler, müritler, meczuplar memleketi olamaz En doğru, en hakiki tarikat, medeniyet tarikatıdır