Önyargının Nasıl Oluştuğu İzlendi

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-23-2012

Daha önceleri de önyargıların işleyiş sürecinin orta prefrontal kortekste (MPFC) işlediği biliniyordu

Harvard Üniversitesi’nden Jason P

Mitchell ve arkadaşları

şimdi bir insanın karşısındaki kişiyle kendisini yakın hissedip hissetmemesine bağlı olarak

MPFC’de farklı bölgelerin etkinleştiğini görmüşler

Prefrontal korteks

bilişsel süreçlerin kontrol merkezidir

Alnın arkasında yer alan medial prefrontal korteks

insanın kendisini algılamasında olduğu kadar diğer insanlarla ilgili bilgilerin işlenmesinde de önemli bir rol oynamakta

Mitchel

son araştırmasında

insanların kendilerine çok benzeyen ya da hiç benzemeyen kişileri düşündüklerinde MPFC’de farklı bölgelerin etkinleşip etkinleşmediğini kontrol etmiş

Hipotez

Mitchel’in hipotezi şuydu: MPFC’nin ventral yüzü (ön yüzü) insanın kendisine benzeyen kişilerde

dorsal yüzü (arka yüz) ise farklı kişilerde etkinleşmekte

Deneyler sırasında katılımcıların beyin etkinliklerini manyetik rezonans tomografisiyle (fMRI) takip eden araştırmacılar

MPFC’de gerçekten de bir rol dağılımının olduğunu görmüşler

Ventral bölge

katılımcıların kendi siyasi görüşlerine uygun kişiyi izlerken etkinleşmeye başlarken

dorsal bölge tam tersi durumda devreye girmiş

Diğerini incelerken

Benzerlik ne kadar çok ise ventral bölgedeki reaksiyon da buna bağlı olarak artmakta

Ve farklılık ne kadar büyükse dorsal bölgedeki etkinlik de o denli artıyor

diye açıklayan araştırmacıların sonuçları şöyle: İnsanlar diğer kişilerin düşüncelerini öğrenmek istediklerinde

kısmen kendilerini algılarken ortaya çıkan uyarı motiflerini tekrarlıyorlar

Teoritikçiler bu süreci simülasyon olarak adlandırırlar

Fakat araştırmacılar

simülasyonun ancak insanların birbirlerine yakın hissetmeleri halinde ortaya çıkabileceğini söylüyorlar

Bilim adamları elde ettikleri sonuçlara bakarak

insanların farklı etnik grupları değerlendirdiklerinde farklı algılayış süreçlerinden yararlandıklarını da fark etmişler

Yani diğer sözlerle önyargılar

diğer kişiyi tanımaya çalışan insanın

karşısındaki kişide kendi yargılarını bulamadığı zaman oluşmakta

12-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Önyargının Nasıl Oluştuğu İzlendi Daha önceleri de önyargıların işleyiş sürecinin orta prefrontal kortekste (MPFC) işlediği biliniyordu Harvard Üniversitesi’nden Jason P Mitchell ve arkadaşları şimdi bir insanın karşısındaki kişiyle kendisini yakın hissedip hissetmemesine bağlı olarak MPFC’de farklı bölgelerin etkinleştiğini görmüşler Prefrontal korteks bilişsel süreçlerin kontrol merkezidir Alnın arkasında yer alan medial prefrontal korteks insanın kendisini algılamasında olduğu kadar diğer insanlarla ilgili bilgilerin işlenmesinde de önemli bir rol oynamakta Mitchel son araştırmasında insanların kendilerine çok benzeyen ya da hiç benzemeyen kişileri düşündüklerinde MPFC’de farklı bölgelerin etkinleşip etkinleşmediğini kontrol etmiş Hipotez Mitchel’in hipotezi şuydu: MPFC’nin ventral yüzü (ön yüzü) insanın kendisine benzeyen kişilerde dorsal yüzü (arka yüz) ise farklı kişilerde etkinleşmekte Deneyler sırasında katılımcıların beyin etkinliklerini manyetik rezonans tomografisiyle (fMRI) takip eden araştırmacılar MPFC’de gerçekten de bir rol dağılımının olduğunu görmüşler Ventral bölge katılımcıların kendi siyasi görüşlerine uygun kişiyi izlerken etkinleşmeye başlarken dorsal bölge tam tersi durumda devreye girmiş Diğerini incelerken Benzerlik ne kadar çok ise ventral bölgedeki reaksiyon da buna bağlı olarak artmakta Ve farklılık ne kadar büyükse dorsal bölgedeki etkinlik de o denli artıyor diye açıklayan araştırmacıların sonuçları şöyle: İnsanlar diğer kişilerin düşüncelerini öğrenmek istediklerinde kısmen kendilerini algılarken ortaya çıkan uyarı motiflerini tekrarlıyorlar Teoritikçiler bu süreci simülasyon olarak adlandırırlar Fakat araştırmacılar simülasyonun ancak insanların birbirlerine yakın hissetmeleri halinde ortaya çıkabileceğini söylüyorlar Bilim adamları elde ettikleri sonuçlara bakarak insanların farklı etnik grupları değerlendirdiklerinde farklı algılayış süreçlerinden yararlandıklarını da fark etmişler Yani diğer sözlerle önyargılar diğer kişiyi tanımaya çalışan insanın karşısındaki kişide kendi yargılarını bulamadığı zaman oluşmakta