Karar Verebilmek Ve Hayır Demek

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-23-2012

Çok fazla kişi ?Hayır? diyememekten şikayetçi

Hangi zamanlarda ?Hayır? demeliyiz? Bu sadece bize yapılan tekliflere ?Hayır? demek anlamına gelmiyor

Bize yapılan bir haksızlığa da ?Hayır? demeliyiz

Bize yapılan haksızlıklar karşısında çoğumuz ?Aman boş ver bir dahaki sefere söylerim

Bir kereden bir şey çıkmaz

? Deriz

Ama içimiz bir kere burulmuştur

İkinci ve üçüncüye de aynı davranışı uygularsak karşı tarafı bundan caydırmak zor olur

Ayrıca bir kişi olsa iyi birçok kişi aynı davranışı bize yapar

Onun için bir davranışa karşı gelmemiz gerekiyorsa ilk seferinde karşı gelmeliyiz

Bir Romanya atasözü şöyle diyor: ?Biri sizi bir kere aldatırsa suç onundur

iki kez aldatırsa suç sizindir

?

Amerika?da New York polisi

önce küçük suçların peşine düşmüş

Metroya bilet almadan binenleri

apartman girişlerini tuvalet olarak kullananları

kamu malına zarar verenleri

hatta içki şişelerini yola atanları bile yakalayıp haklarında işlem yapmış

Polis bu kararlılığıyla ?Küçük müçük

bizim için hiç fark etmez; bu sokağın

metro istasyonunun veya mahallenin suç üreten bir bölge olmasına izin vermeyeceğiz

? demiş

?Kırık Cam Teorisi? ABD?li suç psikologu Philip Zimbardo?nun 1969′da yaptığı bir deneyden ilham alarak geliştirilmiş

?Kırık Cam Teorisi? ise şöyle; Bir sokağın suç bölgesine dönüşme süreci önce tek bir pencere camının kırılmasıyla başlıyormuş

Çevreden tepki gelmez ve cam hemen tamir edilmezse

oradan geçenler o bölgede düzeni sağlayan bir otorite olmadığını düşünüyor

diğer camları da kırıyormuş

Ardından daha büyük suçlar geliyor; bir süre sonra o sokak

polisin giremediği bir mahalleye dönüşüyormuş

Zimbardo

suç oranının yüksek olduğu

yoksul Bronx ve daha yüksek yaşam standardına sahip Palo Alto bölgelerine birer 1959 model Oldsmobile bırakmış

Araçların plakası yok

kaputları aralıkmış

Ve olup bitenleri gizli kamerayla izlemiş

Bronx?taki otomobil üç gün içinde baştan aşağıya yağmalanmış

Diğerine ise bir hafta boyunca kimse dokunmamış

Ardından Zimbardo ile iki öğrencisi ?sağ kalan? otomobilin yanına gidip çekiçle kelebek camını kırmış

Daha ilk darbe indirilmiş ki çevredeki insanlar (zengin beyazlar) da olaya dahil olmuşlar

Birkaç dakika sonra o otomobil de kullanılmaz hale gelmiş

?Demek ki? diyor Zimbardo

?İlk camın kırılmasına ya da çevreyi kirleten ilk duvar yazısına izin vermemek gerek

Aksi halde kötü gidişatı engelleyemeyiz

?

Peki hayır demenin daha doğrusu karşımızdakini incitmeden hayır diyebilmenin bir yöntemi olabilir mi? Genelde önerilen yöntem;

1- Sizden istenenin kendi cümlelerinizle tekrar ifade edilmesi

2- Ardından

neden kabul etmediğinizle birlikte gerekçenizin belirtilmesi

3- Ve son olarak hayır cevabınızın sizden birşeyler isteyen tarafından kabul edilebilmesini kolaylaştıracak ifadeler kullanılmasıdır

Yani; ?Bu sigarayı içmemi mi istiyorsun? Hayır

istemiyorum

Çünkü bana zarar verebileciğini düşünüyorum ve canım da istemiyor zaten

Belki sonra? pek zannetmiyorum ama??

Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz? Sürekli olarak başkalarının istek ve beklentilerine evet diyen insanlar kendi kişiliklerini yeterince geliştirememiş

özgüveni zayıf

kendisiyle barışık olmayan

bağımlı ve en önemlisi de mutsuz insanlardır

Her zaman kendi ihtiyaç

istek ve beklentilerimizle diğer insanlarınkini dengeleyerek kuracağımız ilişkiler daha sağlıklı zeminlere oturacaktır

Hayır diyebilmeyi bilenler

önüne çıkabilecek pek çok yaşamsal tehdit karşısında çok daha güçlü ve donanımlı olacak

kendisini pek çok tehlikeden koruyabilecektir

Ve en önemlisi her hayır

başka bir şeye evet demektir

?Hayır diyebilmek

hayatımızın kontrolünün bizim elimizde olması demektir

?

Alıntı

12-23-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Karar Verebilmek Ve Hayır Demek Çok fazla kişi ?Hayır? diyememekten şikayetçi Hangi zamanlarda ?Hayır? demeliyiz? Bu sadece bize yapılan tekliflere ?Hayır? demek anlamına gelmiyor Bize yapılan bir haksızlığa da ?Hayır? demeliyiz Bize yapılan haksızlıklar karşısında çoğumuz ?Aman boş ver bir dahaki sefere söylerim Bir kereden bir şey çıkmaz? Deriz Ama içimiz bir kere burulmuştur İkinci ve üçüncüye de aynı davranışı uygularsak karşı tarafı bundan caydırmak zor olur Ayrıca bir kişi olsa iyi birçok kişi aynı davranışı bize yapar Onun için bir davranışa karşı gelmemiz gerekiyorsa ilk seferinde karşı gelmeliyiz Bir Romanya atasözü şöyle diyor: ?Biri sizi bir kere aldatırsa suç onundur iki kez aldatırsa suç sizindir? Amerika?da New York polisi önce küçük suçların peşine düşmüş Metroya bilet almadan binenleri apartman girişlerini tuvalet olarak kullananları kamu malına zarar verenleri hatta içki şişelerini yola atanları bile yakalayıp haklarında işlem yapmış Polis bu kararlılığıyla ?Küçük müçük bizim için hiç fark etmez; bu sokağın metro istasyonunun veya mahallenin suç üreten bir bölge olmasına izin vermeyeceğiz? demiş ?Kırık Cam Teorisi? ABD?li suç psikologu Philip Zimbardo?nun 1969′da yaptığı bir deneyden ilham alarak geliştirilmiş ?Kırık Cam Teorisi? ise şöyle; Bir sokağın suç bölgesine dönüşme süreci önce tek bir pencere camının kırılmasıyla başlıyormuş Çevreden tepki gelmez ve cam hemen tamir edilmezse oradan geçenler o bölgede düzeni sağlayan bir otorite olmadığını düşünüyor diğer camları da kırıyormuş Ardından daha büyük suçlar geliyor; bir süre sonra o sokak polisin giremediği bir mahalleye dönüşüyormuş Zimbardo suç oranının yüksek olduğu yoksul Bronx ve daha yüksek yaşam standardına sahip Palo Alto bölgelerine birer 1959 model Oldsmobile bırakmış Araçların plakası yok kaputları aralıkmış Ve olup bitenleri gizli kamerayla izlemiş Bronx?taki otomobil üç gün içinde baştan aşağıya yağmalanmış Diğerine ise bir hafta boyunca kimse dokunmamış Ardından Zimbardo ile iki öğrencisi ?sağ kalan? otomobilin yanına gidip çekiçle kelebek camını kırmış Daha ilk darbe indirilmiş ki çevredeki insanlar (zengin beyazlar) da olaya dahil olmuşlar Birkaç dakika sonra o otomobil de kullanılmaz hale gelmiş ?Demek ki? diyor Zimbardo ?İlk camın kırılmasına ya da çevreyi kirleten ilk duvar yazısına izin vermemek gerek Aksi halde kötü gidişatı engelleyemeyiz? Peki hayır demenin daha doğrusu karşımızdakini incitmeden hayır diyebilmenin bir yöntemi olabilir mi? Genelde önerilen yöntem; 1- Sizden istenenin kendi cümlelerinizle tekrar ifade edilmesi 2- Ardından neden kabul etmediğinizle birlikte gerekçenizin belirtilmesi 3- Ve son olarak hayır cevabınızın sizden birşeyler isteyen tarafından kabul edilebilmesini kolaylaştıracak ifadeler kullanılmasıdır Yani; ?Bu sigarayı içmemi mi istiyorsun? Hayır istemiyorum Çünkü bana zarar verebileciğini düşünüyorum ve canım da istemiyor zaten Belki sonra? pek zannetmiyorum ama?? Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz? Sürekli olarak başkalarının istek ve beklentilerine evet diyen insanlar kendi kişiliklerini yeterince geliştirememiş özgüveni zayıf kendisiyle barışık olmayan bağımlı ve en önemlisi de mutsuz insanlardır Her zaman kendi ihtiyaç istek ve beklentilerimizle diğer insanlarınkini dengeleyerek kuracağımız ilişkiler daha sağlıklı zeminlere oturacaktır Hayır diyebilmeyi bilenler önüne çıkabilecek pek çok yaşamsal tehdit karşısında çok daha güçlü ve donanımlı olacak kendisini pek çok tehlikeden koruyabilecektir Ve en önemlisi her hayır başka bir şeye evet demektir ?Hayır diyebilmek hayatımızın kontrolünün bizim elimizde olması demektir? Alıntı