Havanın Genleşmesi

Havanın Sıcaklıkla Genleşmesi

Havanın Genleşmesi Hakkında Bilgi

Genleşme, genişleme anlamından gelir Sıcaklığı artırılan bir cismin uzunluk ya da hacminin değişmesi olayıdır

Gazların ısı etkisiyle genleşmelerini ele alalım Şu soruları cevaplamaya çalışalım Soba üzerinde tutulan şişirilmiş bir balon niçin büyür ve hatta patlar? 1783 yılında Montgolfier kardeşler, balonlarını uçurabilmek için, balonun açık alt kısmında ateş yakmışlardır Niçin? Bu sorulara bulacağımız cevaplar bize, gazlarda da hacmin, katı ve sıvılarda olduğu gibi sıcaklıkla arttığı kanısını vermekte

Konuyu daha iyi anlayabilmek için deney örneğini inceleyelim:

DENEY: Gazların Genleşmesinin İncelenmesi

DENEYİN AMACI: Farklı gazların genleşmelerinin farklı olup olmayacağını araştırmak

Deney Araç ve Gereçleri

1Bunzen beki veya ispirto ocağı 8Cıva damlacığı ile içine hava hapsedilmiş ince cam

2Delikli yarık mantar 9Sacayak

3Beher glas(400 ml) 10Termometre

4Üçayak ve bağlama parçaları 11Yapıştırıcı ve su

5Milimetrik kağıt 12Destek çubuğu

6Paket lastiği 13Keçeli kalem

7Cetvel 14Bunzen kıskacı

Deneyin Yapılışı

Gazları da sıvılarda yaptığımız gibi bir kabın içine koyup incelememiz gereklidir Ancak gaz, kapalı olmayan bir kaptan
kolayca kaçar; kaldı ki kapta gözlenebilecek bir gaz düzeyi de yoktur Bundan dolayı gazı bir cam boru içinde bir cıva damlcığı ile hapsetmemiz gerekir İçine bir miktar gaz, örneğin hava ile hapsedilmiş olan bir cam boruyu alalım Boruya hapsolan hava kısmının boyunu, bir cetvel ile ölçelim Borumuza milimetrik kağıt şerit yapıştırıp, cıva damlacığının alt düzeyini 0 olarak işaretliyelim Sonra 5˚ C aralıklarla cıvanın yükselme düzeyini milimetrik kağıda işaretliyelim Deneyi 50˚ C - 60˚ C ? a gelince keselim

Deney Sonuçları:

Elde ettiğimiz düzey değerlerini sıcaklığa karşı grafiğe geçirelim

Borunun bilinen yarı çapından, boruda hapsolmuş olan havanın hacmini ve genleşme kat sayısını hesaplayıp, başka gazlarda da bu deneyi yapmış olsaydık aynı genleşme kat sayısını bulurduk Bu sonuç, eşit hacimli gazların, aynı sıcaklık değişiminde genleşmelerinin de aynı olduğunu göstermektedir Yani sıcaklıkla genleşme, gazdan gaza değişmemektedir