Bileşikler - Potasyum Nitrat (Güherçile) Nedir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 12-20-2012

Potasyum nitrat, suda tamamen cozunen bir potasyum bileşiğidir

Güherçile olarak da bilinen bileşik doğal halde kayaçlarda ve mağaralarda oluşan beyaz renkli kabuksu yapıda bulunur

Yapay üretimi Potasyum hidroksitin nitrik asit ile veya amonyum nitrat'la ya da potasyum klorürün sodyum nitrat'la tepkimeye girmesi sonucu gerçekleşir

Potasyum nitrat, bitkiler için çok önemli iki besin maddesini taşıyan, verim ve kalite arttırıcı bir yapay gübrenin ana maddesi olarak da yaygın olarak kullanılır

Bitkilerin pek çok türü, atmosferdeki serbest azotu kullanamaz, azot tuzları olarak almak zorundadırlar

Oysa azot,organik bileşiklerin çok önemli bir bileşenidir

Potasyum nitrat, bitkilerin kullanabileceği bir azot ve potasyum kaynağı olarak önem taşır

Potasyum bitkinin meyve kalitesini ve raf ömrünü uzatır

Bu bileşik aynı zamanda,elektrokimyasal yöntemlerde kullanılan tuz köprülerinin yapısında da bulunur

Potasyum nitratın sanayide diğer yaygın kullanımı oksitleyici etkisinden dolayı karabarut ve havai fişek yapımıdır

Pudra şekeri ile karıştırılarak ateşlendiğinde hacminin 600 katı büyüklüğünde bir duman oluşturduğu için duman bombası ve duman efektlerinde kullanılır

Doğru karışım oranları 40 gram şekere 60 gram potasyum nitrat olacak şekildedir

İstenirse pudra şekeriyle birlikte dikkatle ısıtılıp eritilir ve macun kıvamına getirilerek de kullanılabilir ancak ısıtırken karışımın alev alma tehlikesi vardır

En verimli tepkimeyi 29 gram şeker ve 71 gram KNO3 ile verir

Toz boya katılarak renkte verilebilir

Karabarut yapımında kullanılan bir kimyasal bileşiktir

Karabarut için 1 mol KNO3 = 102 g, 2 mol kükürt = 64 g ve 3 mol odun kömürü = 36 g karıştırıcıda karıştırılır ve karabarut elde edilmiş olunur

En saf KNO3 elde ediişi ise her zaman asit baz tepkimesi ile elde edilenidir

HNO3 + KOH → KNO3

Saflaştırılarak daha iyi kristaller elde edilebilmesi için 80 °C suda çözülerek yeniden kristallendirilir ve süzülerek süzgeç kağıdı yardımı ile toplanılır

12-20-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Bileşikler - Potasyum Nitrat (Güherçile) Nedir? Potasyum nitrat, suda tamamen cozunen bir potasyum bileşiğidir Güherçile olarak da bilinen bileşik doğal halde kayaçlarda ve mağaralarda oluşan beyaz renkli kabuksu yapıda bulunur Yapay üretimi Potasyum hidroksitin nitrik asit ile veya amonyum nitrat'la ya da potasyum klorürün sodyum nitrat'la tepkimeye girmesi sonucu gerçekleşir Potasyum nitrat, bitkiler için çok önemli iki besin maddesini taşıyan, verim ve kalite arttırıcı bir yapay gübrenin ana maddesi olarak da yaygın olarak kullanılır Bitkilerin pek çok türü, atmosferdeki serbest azotu kullanamaz, azot tuzları olarak almak zorundadırlar Oysa azot,organik bileşiklerin çok önemli bir bileşenidir Potasyum nitrat, bitkilerin kullanabileceği bir azot ve potasyum kaynağı olarak önem taşır Potasyum bitkinin meyve kalitesini ve raf ömrünü uzatır Bu bileşik aynı zamanda,elektrokimyasal yöntemlerde kullanılan tuz köprülerinin yapısında da bulunur Potasyum nitratın sanayide diğer yaygın kullanımı oksitleyici etkisinden dolayı karabarut ve havai fişek yapımıdır Pudra şekeri ile karıştırılarak ateşlendiğinde hacminin 600 katı büyüklüğünde bir duman oluşturduğu için duman bombası ve duman efektlerinde kullanılır Doğru karışım oranları 40 gram şekere 60 gram potasyum nitrat olacak şekildedir İstenirse pudra şekeriyle birlikte dikkatle ısıtılıp eritilir ve macun kıvamına getirilerek de kullanılabilir ancak ısıtırken karışımın alev alma tehlikesi vardır En verimli tepkimeyi 29 gram şeker ve 71 gram KNO3 ile verir Toz boya katılarak renkte verilebilir Karabarut yapımında kullanılan bir kimyasal bileşiktir Karabarut için 1 mol KNO3 = 102 g, 2 mol kükürt = 64 g ve 3 mol odun kömürü = 36 g karıştırıcıda karıştırılır ve karabarut elde edilmiş olunur En saf KNO3 elde ediişi ise her zaman asit baz tepkimesi ile elde edilenidir HNO3 + KOH → KNO3 Saflaştırılarak daha iyi kristaller elde edilebilmesi için 80 °C suda çözülerek yeniden kristallendirilir ve süzülerek süzgeç kağıdı yardımı ile toplanılır